W oparciu o art. 240 ustawy o rynku pracy, do ogólnego pracowniczego stażu pracy wliczać się będzie okresy pobierania:

- zasiłku dla bezrobotnych,

- stypendium w okresie szkolenia finansowanego przez urząd pracy na wniosek bezrobotnego lub szkolenia zamawianego przez starostę w oparciu o diagnozę zapotrzebowania na zawody, umiejętności lub kwalifikacje na rynku pracy lub zgłoszenie pracodawcy lub przedsiębiorcy,

- stypendium w okresie odbywania stażu z urzędu pracy,

- stypendium w okresie uczestnictwa bezrobotnego w zleconych przez starostę działaniach w zakresie reintegracji społecznej.

Przepisy art. 1 ustawy ustawy z 20.07.1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy wskazują, że do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, wlicza się pracownikowi także:

1) okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,

2) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,

3) przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Uzupełnienie stażu pracy skutkuje koniecznością przyjęcia uprawnień pracowniczych związanych z ogólnym stażem pracy od dnia faktycznego upływu wyższego - odnośnie danego uprawnienia - stażu, a nie od dnia przedstawienia dokumentów potwierdzających staż pracy.

Przykładowo, w samorządzie (w pytaniu nie wskazano, o jaką grupę pracodawców chodzi) prawo do nagrody jubileuszowej i dodatku za wieloletnią pracą jest ściśle uzależnione od ogólnego stażu pracy (tzw. wysługi lat). Staż pracy uprawniający do tych świadczeń określa się, biorąc pod uwagę:

1) wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia,

2) inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody albo w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody jubileuszowe.

Prawo do dodatku za wieloletnią pracę i nagrody jubileuszowej oceniane jest jedynie w oparciu o kryterium stażowe. Świadczenie na poziomie odpowiednim dla posiadanego stażu pracy przysługuje nie od chwili jego faktycznego udokumentowania, ale od momentu rzeczywistego osiągnięcia określonego stażu.

Może to oznaczać nabycie prawa do nagrody niejako za wsteczny okres oraz konieczność wypłaty stosownego wyrównanie odpowiadającego różnicy pomiędzy dodatkami stażowymi wypłaconymi pracownikowi, a kwotą, jaką powinien z tego tytułu otrzymać przyjmując wyższy staż. Wyrównanie obejmuje maksymalnie okres 3 lat wstecz, liczony od dnia przedstawienia dokumentów potwierdzających wyższy staż pracy. Po upływie bowiem 3 lat przedawniają się roszczenia pracownicze.

W odniesieniu do członków korpusu służby cywilnej takie stanowisko zajął Departamentu SC KPRM (dsc.kprm.gov.pl). Wskazał, że członkowi korpusu SC, legitymującemu się odpowiednim stażem pracy, przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości zgodnej z ustawą i rozporządzeniem, niezależnie od wiedzy pracodawcy, co do jego faktycznego stażu pracy. I choć to na członku korpusu sc spoczywa obowiązek udokumentowania prawa do dodatku za wysługę lat lub wykazania, że dodatek ten przysługuje mu w wysokości wyższej niż przyznany, niemniej jednak brak jest podstaw prawnych do obciążenia pracownika negatywnymi konsekwencjami dopełnienia obowiązku wykazania stażu pracy dopiero po przyznaniu dodatku za wysługę lat, w szczególności konsekwencjami polegającymi na przyznaniu pracownikowi tego dodatku w wysokości niższej niż zgodna z ustawą i rozporządzeniem.

Marek Rotkiewicz

prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor kilkudziesięciu książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych)