Niezależnie od podstawy odbycia praktyk - czy to w wyniku skierowania wystawionego przez technikum, czy też w ramach realizacji wewnątrzzakładowych programów praktyk - pracodawca musi zapewnić uczniom bezpieczne i higieniczne warunki.

Praktyczna nauka zawodu. Praktyczna nauka zawodu uczniów jest organizowana przede wszystkim przez szkołę. Może się odbywać w formie zajęć praktycznych, a w technikum (oraz w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej) także w formie praktyk zawodowych.

Praktyki organizuje się dla uczniów w celu opanowania przez nich umiejętności zawodowych niezbędnych do podjęcia pracy w danym zawodzie oraz w celu zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Zajęcia praktyczne organizuje się w czasie trwania zajęć dydaktyczno-wychowawczych, natomiast praktyki zawodowe uczniów mogą być organizowane w czasie całego roku szkolnego, w tym również w okresie ferii letnich.

Szkoła kierująca uczniów na praktyki zawodowe ma obowiązek m.in.:

• nadzorowania realizacji programu praktycznej nauki zawodu,
• współpracy z podmiotem (pracodawcą) przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu,
• zapewnienia ubezpieczenia uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Obowiązki pracodawcy, u którego odbywają się praktyki zawodowe. Pracodawcy przyjmujący uczniów na praktyki zawodowe m.in. zapewniają im warunki niezbędne do realizacji praktycznej nauki zawodu, w szczególności:

• stanowiska szkoleniowe wyposażone w niezbędne urządzenia, sprzęt, narzędzia, materiały i dokumentację techniczną, uwzględniające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy,
• odzież, obuwie robocze i środki ochrony indywidualnej oraz środki higieny osobistej, przysługujące pracownikom na danym stanowisku pracy,
• pomieszczenia do przechowywania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej,
• nieodpłatne posiłki profilaktyczne i napoje przysługujące pracownikom na danym stanowisku pracy,
• dostęp do urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz pomieszczeń socjalnych.

Pracodawca jest zobowiązany przydzielać niezbędną odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej osobom wykonującym krótkotrwałe prace (czyli również praktykantom), w czasie których ich własna odzież może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, a także ze względu na bezpieczeństwo wykonywania tych prac lub czynności.

Tabela norm przydziału odzieży roboczej dla praktykantów to dokument, który określa, jaka odzież i obuwie robocze przysługuje praktykantowi na danym stanowisku pracy. Tabela przydziału odzieży roboczej dla ucznia powinna określać, jakie ubrania i obuwie robocze są niezbędne w ramach konkretnych przedmiotów praktycznej nauki zawodu. W tabeli norm przydziału powinny być zawarte informacje o rodzaju odzieży i obuwia, okresie użytkowania oraz ewentualnych dodatkowych środkach ochrony indywidualnej, takich jak rękawice, okulary czy nakrycie głowy.

Pracodawca przyjmujący uczniów praktykantów jest zobowiązany udostępnić im odpowiednie pomieszczenia higieniczno-sanitarne.

Ponadto pracodawcy przyjmujący uczniów na praktyki zawodowe powinni również:

• zapoznać uczniów lub młodocianych z organizacją pracy, regulaminem pracy, w szczególności w zakresie przestrzegania porządku i dyscypliny pracy, oraz z przepisami i zasadami bhp,
• nadzorować przebieg, w tym bezpieczeństwo praktyk,
• sporządzić, w razie wypadku podczas praktycznej nauki zawodu, dokumentację powypadkową.

Szkolenie bhp uczniów praktykantów. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić przeszkolenie uczniów praktykantów w zakresie bhp przed dopuszczeniem ich do pracy. Szkolenie to powinno się składać ze szkolenia wstępnego i szkolenia okresowego.

Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:

• szkolenie wstępne ogólne, zwane instruktażem ogólnym,
• szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane instruktażem stanowiskowym.

Instruktaż ogólny powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bhp zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bhp obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. Podczas szkolenia wstępnego pracodawca powinien również zapoznać ucznia z ryzykiem zawodowym, jakie wiąże się z pracą wykonywaną na jego stanowisku.

Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczniom zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach.

Czas pracy ucznia praktykanta. Należy również pamiętać, że dobowy wymiar godzin zajęć praktycznej nauki zawodu uczniów w wieku do lat 16 nie może przekraczać 6 godzin, a uczniów w wieku powyżej 16 lat - 8 godzin. W uzasadnionych przypadkach wynikających ze specyfiki funkcjonowania ucznia niepełnosprawnego w wieku powyżej 16 lat dopuszcza się możliwość obniżenia dobowego wymiaru zajęć praktycznej nauki zawodu do 7 godzin.

Zaświadczenie lekarskie o zdolności do odbycia praktyki. Każdy uczeń lub student, który w programie edukacji ma zaplanowaną praktyczną naukę zawodu, przed rozpoczęciem nauki jest zobowiązany przedłożyć w szkole lub na uczelni zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do jej odbywania, gdyż bez tego nie może być dopuszczony do jej wykonywania.

Jeżeli jednak firma przyjmująca praktykantów żąda przeprowadzenia dodatkowych badań (np. w placówce medycyny pracy, z którą ma zawartą umowę), to w umowie ze szkołą lub uczelnią powinna określić szczegółowy tryb postępowania w takich przypadkach (m.in. tryb kierowania na badania, pokrywania ich kosztów itp.).