2/2025, data dodania: 17.01.2025 Minister Finansów wydał interpretację ogólną, w której wskazał, kiedy umowę leasingu operacyjnego należy zgłosić jako schemat podatkowy, a kiedy nie ma takiego obowiązku. MF stwierdza, że samo zawarcie umowy leasingu operacyjnego, która będzie miała wpływ na rozliczenia podatkowe leasingobiorcy, nie wystarczy do uznania, że mamy tu do czynienia ze schematem podatkowym.
W ramach przepisów o schematach podatkowych zobowiązano niektóre podmioty (promotorów, wspomagających i korzystających) do raportowania sytuacji, które spełniają cechy określone w ustawie (tzw. cechy rozpoznawcze). Informacje są składane do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na zasadach określonych w przepisach rozdziału 11a działu III Ordynacji podatkowej (Op).
Omawiana interpretacja ogólna MF pośrednio poświadcza, że organy podatkowe zbyt często dostają informacje o takich umowach jako schematach podatkowych. Wynika to z tego, że jak wyjaśniono w interpretacji ogólnej:
MF
Przekazujący informacje o schematach podatkowych (leasingodawcy, leasingobiorcy) uznają, że konieczność raportowania schematu podatkowego w takiej sytuacji również wskazują objaśnienia podatkowe z dnia 31 stycznia 2019 r. "Informacje o schematach podatkowych (MDR)" (dalej jako: "Objaśnienia podatkowe") str. 70, gdzie wskazano:
znacznie ujednolicona dokumentacja obejmuje sytuacje związane z wykorzystywaniem dokumentacji /umów stworzonych i wykorzystywanych do zawierania specjalistycznych umów bankowych lub innych umów dotyczących zagadnień finansowych (zob. art. 86a § 1 pkt 6 lit. d Op - przyp. autora).
W konsekwencji przekazujący informację uznają się za promotorów, wspomagających lub korzystających i raportują schemat podatkowy do Szefa KAS na podstawie rozdziału 11a działu III Ordynacji podatkowej.
Tymczasem zdaniem MF fiskus za pośrednictwem raportowanych schematów podatkowych powinien dostawać informacje dotyczące potencjalnie agresywnego planowania podatkowego. Raportowane nie powinny być zasadniczo transakcje typowe dla działalności gospodarczej i których zasady rozliczania wynikają wprost z przepisów podatkowych. W związku z zaistniałą sytuacją wydano interpretację ogólną, w której Minister Finansów tłumaczy, kiedy umowę leasingu operacyjnego należy zgłosić jako schemat podatkowy, a kiedy nie ma takiego obowiązku.
Minister Finansów wskazał, że leasingodawca nie musi zgłaszać schematu, gdy nie ma mowy o korzyści podatkowej, a także gdy sam o niej nie wie. Co więcej, nie ma obowiązku zdobywania takiej wiedzy. Przy tym, jak stwierdzono w interpretacji ogólnej:
MF
Jeśli leasingodawca:
1. zaoferował klientowi ten model finansowania (mimo, że klient początkowo planował zawrzeć innego rodzaju umowę), ale z uwagi na przedstawienie klientowi korzyści podatkowych, klient zdecydował się jednak na leasing operacyjny;
2. posiada informację o zawarciu umowy głównie z uwagi na korzyści podatkowe (np. klient sam złoży takie oświadczenie lub leasingodawca jest podmiotem powiązanym z korzystającym);
3. zdaje sobie sprawę (lub powinien zdawać sobie sprawę), że klient żąda ustalenia takich postanowień umownych, które jednoznacznie na taki cel wskazują (np. poprzez ustalenie niespotykanych postanowień umownych przez ustalenie szczególnie wysokiej opłaty wstępnej, której nie oczekiwałby działający racjonalnie przedsiębiorca).
- to należy uznać, że mogło zostać spełnione kryterium głównej korzyści - tym samym będą spełnione warunki do uznania takiego uzgodnienia za schemat podatkowy podlegający raportowaniu do Szefa KAS.
Zgodnie z interpretacją ogólną MF kluczowe dla oceny tego, czy umowę leasingu uznać za schemat podatkowy, jest spełnienie kryterium głównej korzyści. Oznacza to, że podstawowym celem zawarcia umowy przez leasingobiorcę było uzyskanie korzyści podatkowej. Innymi słowy należy zbadać, czy:
Jeżeli występuje element głównej korzyści podatkowej, to leasingobiorca będzie zobowiązany do przekazania MDR (zaraportowania schematu podatkowego). Jeżeli element ten nie występuje, to umowa leasingu operacyjnego nie stanowi raportowanego schematu podatkowego. Minister Finansów wyjaśnił to na przykładzie. Jak czytamy w interpretacji:
MF
Przykładowo: jeżeli leasingobiorca, który korzysta z samochodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, z uwagi na przyjęty model biznesowy zawiera jedynie umowy leasingu (co pozwala mu na szybką i efektywną wymianę floty), nie powinien uznawać, że dochodzi do spełnienia kryterium głównej korzyści tylko dlatego, że mógł wybrać np. finansowanie kredytem bankowym.
Cechy przesądzające o uznaniu za schemat podatkowy przedstawiamy w tabeli.
Tabela. Ocena leasingu operacyjnego jako schematu podatkowego
| Kryterium | Czy po spełnieniu kryterium umowa jest schematem podatkowym |
| Głównym celem zawarcia umowy jest korzyść podatkowa | TAK |
| Umowa zawarta między podmiotami powiązanymi wpływająca na zmianę zasad opodatkowania lub powodująca okrężny obieg środków | TAK |
| Płatności leasingowe na rzecz nierezydentów, które przekraczają ustawowe limity (generują wysoki podatek u źródła) | TAK |
W interpretacji ogólnej przypomniano, że w ramach obowiązków raportowania schematów podatkowych raportujący może być z nich zwolniony w przypadkach określonych w art. 86a § 5 i 5a Op. Przypadki określone w tych przepisach nie podlegają zgłoszeniu do Szefa KAS. Na podstawie tych przepisów nie ma obowiązku przekazania informacji o schemacie podatkowym innym niż schemat podatkowy transgraniczny, jeżeli dotyczy on wyłącznie:
Zwolnienie dotyczy także sytuacji, w której leasingobiorca jest opodatkowany ryczałtem od dochodów spółek, tzw. estońskim CIT.
Jak stwierdzono w omawianym piśmie MF, "stanowisko zawarte w niniejszej interpretacji nie oznacza, że zawarcie umowy leasingu operacyjnego nigdy nie będzie spełniać przesłanek do uznania jej za schemat podatkowy".
Tym samym zawierający leasing operacyjny nadal muszą sprawdzać, czy nie mają obowiązku raportowania tej umowy. Ważne jest jednak to, że z zawarciem typowej umowy leasingu operacyjnego nie są automatycznie związane obowiązki dotyczące zgłoszenia schematu podatkowego.
Źródło:
Podstawa prawna
art. 86a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1831
Sławomir Biliński
prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego