Czy podatnik ma prawo odliczyć VAT z faktury, na której jest wykazana stawka 23% zamiast 0%

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

W okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 października 2022 r. dla gazu ziemnego (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00) stawka podatku wynosi 0% (art. 146da ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT). Obecnie rząd planuje przedłużenie okresu stosowania tej stawki do końca 2022 r. (trwają prace nad stosownym projektem). Jak wynika z pytania, to właśnie taka stawka powinna być zastosowana na fakturze. Zamiast tego sprzedawca podał i naliczył VAT na fakturze według stawki 23%. Powstaje w związku z tym pytanie, czy spółka może w tej sytuacji odliczyć błędnie wykazany VAT, a przede wszystkim, czy takie odliczenie nie naruszy zakazów odliczania VAT naliczonego zawartych w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT.

Prawo do odliczenia VAT z faktury z błędną stawką

Z pewnością należy stwierdzić, że w art. 88 ust. 3a ustawy o VAT nie został sformułowany zakaz odliczenia VAT naliczonego w sytuacji, gdy podatek naliczony wynika z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, które są opodatkowane inną stawką podatku od towarów i usług niż przyjęta przez sprzedawcę. Zatem z art. 88 ust. 3a ustawy o VAT nie wynika zakaz odliczania VAT naliczonego z faktury z błędnie wykazaną stawką VAT. W szczególności nie mają tu zastosowania zakazy odliczania VAT wymienione w art. 88 ust. 3a pkt 2 i 7 ustawy o VAT, które wyłączają prawo do odliczenia VAT, gdy:

• transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (zob. art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT),
• wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności (zob. art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT).

Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 czerwca 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.166.2022.2.JJ.

Zatem kwestia stawki VAT - z punktu widzenia podmiotu dokonującego odliczenia - ma drugorzędne znaczenie. Skoro tak, to warunki uprawniające do odliczenia VAT naliczonego są spełnione. Spółka jest bowiem zarejestrowana jako czynny podatnik dla potrzeb podatku VAT, a nabywane towary (gaz ziemny) są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W tej sytuacji nawet w przypadku zastosowania zawyżonej stawki podatku przez wystawcę faktury spółce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturze.

Biorąc pod uwagę przedstawione stanowisko organów podatkowych, można byłoby przyjąć, że spółka mogłaby odliczyć podatek naliczony wynikający z faktury zawierającej zawyżoną stawkę VAT (23% zamiast 0%).

Brak odliczenia to uniknięcie korekty

Mimo tego że spółka, formalnie rzecz biorąc, ma prawo do odliczenia VAT naliczonego, powinna się wstrzymać z odliczeniem VAT z faktury zawierającej zawyżoną stawkę VAT na dostawy gazu ziemnego (tj. 23% zamiast 0%). Skoro dla dostawy tego gazu właściwa jest stawka VAT w wysokości 0%, to podatek naliczony wynosi 0 zł. Oznacza to, że faktycznie spółka nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Dostawca gazu ziemnego (firma X) po stwierdzeniu pomyłki wystawi bowiem fakturę korygującą prostującą zaistniałą pomyłkę. To zaś oznacza, że spółka będzie obowiązana do korekty (zmniejszenia) kwoty podatku naliczonego.

Zatem w sytuacji gdyby spółka odliczyła "zawyżony" podatek naliczony wynikający z przedmiotowej faktury, to będzie zobowiązana do jego korekty (w trybie art. 86 ust. 19a lub ust. 19d ustawy o VAT).

Wystawienie faktury korygującej jest w interesie sprzedawcy, gdyż dopiero w dacie jej wystawienia będzie uprawniony do skorygowania podatku należnego stosownie do art. 29a ust. 14 w zw. z ust. 15 pkt 3 ustawy o VAT. Dopóki nie skoryguje tej faktury z zawyżoną stawką, jest zobowiązany do zapłaty pomyłkowo wykazanego podatku stosownie do art. 108 ust. 2 ustawy o VAT.

W przypadku trudności z uzyskaniem faktury korygującej od kontrahenta spółka powinna rozważyć opłacenie tej faktury jedynie w kwocie netto i wystosowanie oficjalnego stanowiska w tym zakresie do kontrahenta.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 19a ust. 14 i ust. 15 pkt 3, art. 86 ust. 1, ust. 19a i ust. 19d, art. 88 ust. 3a, art. 106j ust. 1 pkt 5, art. 108 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561

POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 czerwca 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.166.2022.2.JJ)

Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy, autor licznych publikacji podatkowych