1/2025, data dodania: 14.11.2024 Czy podatnik ma obowiązek dokonać korekty odliczenia VAT, gdy zrezygnował z zakupu, ale nie otrzymał zwrotu zaliczki
PROBLEM
Wpłaciłem zaliczkę za poczet nabycia towarów. Dostałem fakturę zaliczkową. Ostatecznie rozmyśliłem się z zakupu towaru, o czym powiadomiłem kontrahenta. Od faktury zaliczkowej dokonałem odliczenia VAT. Czy miałem takie prawo? Później otrzymałem fakturę korygującą, jednak nie otrzymałem zwrotu środków. Czy otrzymana faktura korygująca zobowiązuje mnie do zwrotu podatku VAT mimo braku zwrotu zapłaty?
RADA
W opisanej sytuacji miał Pan prawo dokonać odliczenia. Po rezygnacji z zakupu i otrzymaniu faktury korygującej ma Pan obowiązek skorygowania odliczonego VAT z faktury zaliczkowej, nawet gdy kontrahent nie zwróci Panu zaliczki.
UZASADNIENIE
Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością. Zakładamy, że w opisanej sytuacji zostały spełnione warunki, aby dokonać odliczenia VAT z faktury zaliczkowej.
Według ogólnej zasady, wynikającej z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Aby odliczenie VAT mogło być zrealizowane, konieczne jest otrzymanie faktury. Odliczenie nie może być dokonane wcześniej niż w deklaracji za okres rozliczeniowy (miesiąc/kwartał), w którym podatnik otrzymał fakturę.
W opisanej sytuacji u sprzedawcy powstał obowiązek podatkowy i posiadał Pan fakturę zaliczkową, zatem mógł Pan dokonać odliczenia VAT z tej faktury, zakładając, że zakup miał służyć działalności opodatkowanej VAT.
Skoro zgodnie z obowiązującymi przepisami dokonał Pan odliczenia podatku naliczonego z faktury zaliczkowej, a z zakupu Pan zrezygnował, to jest Pan zobowiązany do skorygowania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zaliczki na poczet dostawy towaru, która to dostawa nie została zrealizowana. W zaistniałej sytuacji powinien Pan dokonać korekty VAT naliczonego, ponieważ nie doszło do transakcji. Nie zmienia tego fakt nieotrzymanie zwrotu zaliczki. Byłby Pan zobowiązany do dokonania korekty, nawet gdyby nie otrzymał Pan faktury korygującej. Odstąpienie od umowy należy bowiem uznać - zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT - za zmianę prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 marca 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.17.2024.2.RG).
Jak wynika z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT:
§
W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.
Zatem w opisanym tu przypadku korekty podatku naliczonego należy dokonać w okresie rozliczeniowym, w którym zrezygnował Pan z zakupu towarów.
Podstawa prawna
art. 86, art. 91 ust. 7d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1721
POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:
interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 marca 2024 r. (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.17.2024.2.RG)
Rafał Styczyński
doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji z dziedziny podatków
