Monitor Księgowego 1/2025, data dodania: 19.12.2024

Podatek od nieruchomości w 2025 r. - zmiany w definicjach, zwolnieniach i zakresach opodatkowania

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje nowa definicja budynku i budowli na potrzeby stosowania przepisów o podatku od nieruchomości. Do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: upol) dodano załącznik, w którym zostały wymienione budowle podlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

I. Zmiany w definicjach

Zmiany definicji w podatku od nieruchomości są konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21). Trybunał orzekł o niekonstytucyjności definicji budowli, wynikającej z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, będącej podstawą wymiaru podatku od nieruchomości. Niekonstytucyjność zdaniem TK wynikała z tego, że przepisy upol odsyłały do niezbyt precyzyjnej definicji budowli zawartej w prawie budowlanym. Według Trybunału pozostawało to w sprzeczności z art. 84 i art. 217 Konstytucji, z których wynika podwyższony standard określoności prawa właściwy prawu daninowemu. Zgodnie z tym standardem w szczególności przedmiot opodatkowania musi wynikać z ustawy i być uregulowany na tyle precyzyjnie, aby podatnik wiedział, czy ustawa łączy z dotyczącym go stanem faktycznym lub prawnym obowiązek podatkowy czy też nie. TK orzekł, że niekonstytucyjne przepisy będą obowiązywały jeszcze tylko przez 12 miesięcy (maksymalnie do 11 stycznia 2025 r.), o ile wcześniej nie nastąpi interwencja ustawodawcy. Nowelizacja upol, która weszła w życie 1 stycznia 2025 r., dostosowuje treść ustawy do wymogów sformułowanych w wyroku TK.

1. Zmiana definicji budynku

Według definicji obowiązującej do końca 2024 r. budynkiem podlegającym opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości był:

§

(…) obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. 

Od 1 stycznia 2025 r. upol definiuje budynek jako:

§

(…) obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność.

Zmiana nastąpiła w zakresie, wynikającej z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, konieczności usunięcia odesłania do przepisów prawa budowlanego. Zasadnicze cechy nakazujące zakwalifikować obiekt jako budynek, takie jak posiadanie dachu i ścian, pozostały bez zmian.

Z definicji budynku zostały wyłączone obiekty służące do gromadzenia materiałów sypkich, materiałów występujących w kawałkach albo materiałów w postaci ciekłej lub gazowej, których podstawowym parametrem technicznym jest pojemność (są to np. zbiornik, silos, elewator) - art. 1a ust. 1 pkt 1 upol. 

Od 1 stycznia 2025 r. nie budzi zatem wątpliwości to, że silosy należy traktować jako budowle, a nie budynki. Była to dotąd kwestia sporna, choć w orzecznictwie sądów administracyjnych dominował pogląd o zasadności kwalifikowania takich obiektów dla celów podatkowych jako budowli, jeżeli ich wyróżniającą się cechą nie jest powierzchnia użytkowa (zob. uchwałę NSA z 29 września 2021 r., sygn. akt III FPS 1/22). 

Wprowadzona zmiana definicji budynku może oznaczać, że obiekty dotychczas opodatkowywane jako budynki, czyli od powierzchni użytkowej, w tym roku mogą już spełniać definicję budowli i być opodatkowane od swej wartości. Dlatego podatnicy powinni dokładnie sprawdzić swoje rozliczenia podatkowe pod kątem wprowadzonych zmian.

 

Przykład

Spółka prowadzi skup zboża (zaliczanego do materiałów sypkich), które magazynuje, wykorzystując do tego celu stary, kilkupiętrowy elewator zbożowy. Do końca 2024 r. elewator opodatkowany był jako budynek. Od 2025 r. elewator ten należy opodatkować jako budowlę.

Warto zaznaczyć, że przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest budynek wraz z instalacjami (o ile je posiada) zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Instalacje takie jak: instalacja elektroenergetyczna, wodociągowa, kanalizacyjna, cieplna, telekomunikacyjna, gazowa nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu. Podstawą opodatkowania budynku jest jego powierzchnia użytkowa, zatem wartość tych instalacji nie jest brana pod uwagę przy jej określaniu.

2. Zmiana definicji budowli

Obowiązującą od 1 stycznia 2025 r. definicję budowli przedstawiamy w tabeli 1, z praktycznym komentarzem do poszczególnych jej części. 

Tabela 1. Definicja budowli obowiązująca od 1 stycznia 2025 r. (art. 1 ust. 1, pkt 2 upol)

Lp. Budowla to Komentarze i uwagi 
1. obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do upol, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem

Pełną treść załącznika przedstawiamy w części IV opracowania.

 

2. elektrownia wiatrowa, elektrownia jądrowa i elektrownia fotowoltaiczna, biogazownia, biogazownia rolnicza, magazyn energii, kocioł, piec przemysłowy, kolej linowa, wyciąg narciarski oraz skocznia, w części niebędącej budynkiem - wyłącznie w zakresie ich części budowlanych Istotne jest tu określenie, że w przypadku omawianych obiektów za budowlę uznawane są tylko ich części budowlane. Powinno to skończyć wieloletnie spory o wartość tych budowli stanowiącą podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości.
3. urządzenie budowlane - przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub obiektem, o którym mowa w pkt 1, niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem Pod pojęciem przyłącza należy rozumieć wszelkie przyłącza sieciowe, np. wodne, kanalizacyjne itp.
4. urządzenie techniczne inne niż wymienione w pkt 1-3 - wyłącznie w zakresie jego części budowlanych

Przez "inne urządzenia techniczne" należy rozumieć urządzenia techniczne, które nie są instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania budynku albo budowli zgodnie z ich przeznaczeniem.

5. fundamenty pod maszyny oraz pod urządzenia techniczne, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową Na ten element definicji budowli szczególną uwagę powinni zwrócić właściciele obiektów (np. budynków), w których są urządzenia techniczne usadowione na fundamentach.

 

Ważne

Wspólną cechą obiektów uznawanych za budowle powinno być to, że mają być "wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie". Zatem budowle muszą być "wzniesione w wyniku robót budowlanych", czyli inaczej mówiąc - powinny być zbudowane w miejscu, w którym będą się znajdowały. Zgodnie z taką definicją budowlą nie jest np. obiekt postawiony czy przewieziony w jakieś miejsce i niebędący przedmiotem prac budowlanych.

Ad 1. Za budowle uznawany jest obiekt niebędący budynkiem, wymieniony w załączniku nr 4 do upol, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Taka definicja oznacza, że instalacje zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z przeznaczeniem także będą stanowiły opodatkowany podatkiem od nieruchomości element wartości budowli.

Przykład

Budowlę stanowi m.in. szafa telekomunikacyjna (zob. pkt 12 zał. 4 do upol). Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. a upol opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości będzie podlegać nie tylko wartość części budowlanych tej szafy, ale także wartość instalacji zapewniających możliwość jej użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, np. obudowy komponentów wewnętrznych, takich jak przepusty kablowe i listwy zasilające, systemy wentylacji czy ogrzewania.

 

Ad 2 i 4. Kwestia tego, jak ustalać wartość budowli dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości, zawsze budziła kontrowersje. Podczas gdy organy podatkowe często oczekiwały zapłaty od całości wartości danej budowli, w tym i od wstawionych do niej urządzeń technicznych, to podatnicy chcieli płacić jedynie od części budowlanych. Obecne brzmienie definicji rozstrzyga ten spór po myśli podatników, ale jedynie w odniesieniu do budowli wymienionych w pkt 2 i 4 tabeli 1.

Przykład

Elektrownia wiatrowa to budowla, której części budowlane to wieża i fundamenty. Jej właściciel zapłaci podatek od nieruchomości od wartości elektrowni wiatrowej rozumianej jako suma wydatków na wzniesienie części budowlanych tej elektrowni. Nie musi płacić podatku od części wartości elektrowni przypadających na znajdujące się w tej elektrowni urządzenia, np. transformator, generator, moduły sterowania i kontroli.

Warto tu jeszcze dodać, że zgodnie z uzasadnieniem do ustawy nowelizującej nie są urządzeniami technicznymi (wymienionymi w pkt 4 tabeli) urządzenia jedynie usprawniające funkcjonowanie budynku albo budowli, np. kasa fiskalna, terminal komputerowy, taśmociąg, suwnica.

Ad 3. Za budowlę uznano także urządzenie budowlane - przyłącze oraz urządzenie instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, oraz inne urządzenie techniczne, bezpośrednio związane z budynkiem lub budowlą wymienioną w załączniku nr 4 do upol. Warto tu zauważyć, że podatnikom będzie bardzo trudno samodzielnie określić, czy dane urządzenie techniczne należy uznać za urządzenie budowlane i tym samym za budowlę podlegającą od stycznia 2025 r. opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Ad 5. Ustawodawca rozstrzygnął wątpliwości dotyczące opodatkowania fundamentów pod urządzenia. W upol wprost zapisano, że fundamenty pod urządzenia stanowią budowlę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. 

Przykład

W hali fabrycznej znajduje się linia produkcyjna umieszczona na specjalnie wykonanym fundamencie, który stanowi część tej linii. Fundament ten powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości jako budowla. 

3. Niewielkie obiekty niebędące obiektami budowlanymi

Poza zakresem opodatkowania podatkiem od nieruchomości pozostawały do końca 2024 r. tzw. obiekty małej architektury, zdefiniowane w prawie budowlanym. Od 1 stycznia 2025 r. w upol umieszczono zapis, że obiektów budowlanych na potrzeby stosowania podatku od nieruchomości nie stanowią wymienione w upol tzw. niewielkie obiekty. Dodanie tego zapisu także było konsekwencją likwidacji odniesień do prawa budowlanego. Celem było zachowanie status quo w zakresie braku opodatkowania obiektów małej architektury.

I tak obiekt budowlany na potrzeby stosowania podatku od nieruchomości to:

§ (…) budynek lub budowla, z wyłączeniem wyrobisk górniczych, a także niewielkich obiektów stanowiących:

a) obiekty kultu religijnego - w szczególności kapliczki, krzyże przydrożne i figury,

b) obiekty architektury ogrodowej - w szczególności posągi i figurki ogrodowe, wodotryski, mostki i pergole, murowane grille, oczka wodne,

c) obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku - w szczególności śmietniki, wiaty na wózki dziecięce i rowery oraz obiekty stanowiące wyposażenie placów zabaw dla dzieci.

Warto dodać, że w przeszłości niektóre z obiektów wymienionych w tym przepisie były uznawane za budowle (np. wiaty na rowery) i konsekwentnie opodatkowywano je podatkiem od nieruchomości. Nadal warto tu, by podatnik zachował ostrożność. Należy podkreślić, że definicja obiektu budowlanego na potrzeby stosowania upol wyłącza z kategorii budynków i budowli jedynie niewielkie obiekty. Jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych, stwierdzenie, że dany obiekt jest "niewielki" wymaga nie tylko określenia jego bezwzględnych wymiarów (wysokości, szerokości, długości), ale także odniesienia wielkości tego obiektu do jego usytuowania w konkretnej przestrzeni. Istotne może okazać się także zwrócenie uwagi na rodzaj przyjętej konstrukcji, np. konstrukcja ciężka, betonowa czy lekka, ażurowa. Taką tezę zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 30 września 2020 r. (sygn. akt I SA/Bk 604/20).

Podkreślmy tu tylko, że w 2025 r. nadal nieprecyzyjna definicja niewielkiego obiektu tak jak wcześniej "obiektu małej architektury" powoduje, że należy ją interpretować indywidualnie stosownie do danego stanu faktycznego. 

Przykład

W majątku spółdzielni mieszkaniowej znajdują się niewielkie place zabaw i kilka murowanych, niedużych śmietników. Żaden z tych obiektów nie stanowi ani budynku, ani budowli, spółdzielnia mieszkaniowa nie musi zatem od nich płacić podatku od nieruchomości. Ponieważ obiekty te nie są przedmiotem podatku od nieruchomości, spółdzielnia nie musi ich wykazywać w deklaracji na podatek od nieruchomości DN-1. Odmiennie może być traktowana duża wiata na rowery i wózki dziecięce, mająca zaspokoić potrzeby całego osiedla. Wiata ta jest trwale związana z gruntem, na betonowych podporach, wyposażona w stojaki rowerowe i kilka zamykanych boksów na wózki dziecięce. W tym przypadku istnieje ryzyko, że taka wiata zostanie uznana za budynek lub budowlę. Spółdzielnia powinna w tym przypadku wystąpić o interpretację podatkową, by rozstrzygnąć, jak zakwalifikować taki obiekt na potrzeby podatku od nieruchomości.

Wyrobiska górnicze. Wyłączenie wyrobiska górniczego z pojęcia obiektu budowlanego nie oznacza, iż opodatkowaniu nie podlegają zlokalizowane w nim budowle. Budowle znajdujące się w wyrobisku górniczym mogą być przedmiotem opodatkowania, jeżeli będą spełniały przesłanki definicji budowli z art. 1a ust. 1 pkt 2 upol.

4. Definicja robót budowlanych

Od 1 stycznia 2025 r. do upol wprowadzono definicję robót budowlanych. Są to prace polegające na budowie, odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie lub montażu, do których stosuje się przepisy ustawy - Prawo budowlane. Jest to konsekwencja deklarowanej chęci ustawodawcy do ograniczenia zakresu przedmiotów opodatkowania do obiektów, które są wznoszone w procesie budowlanym. Taka definicja pozwala na skorzystanie z dokumentacji budowlanej obiektu w razie wątpliwości co do jego charakteru. Sam fakt, że dany obiekt posiada taką dokumentację, będzie świadczył o jego wzniesieniu w procesie budowlanym i tym samym często przesądzał o jego opodatkowaniu np. jako budowli.

5. Definicja trwałego związania z gruntem

Od 1 stycznia 2025 r. do upol wprowadzono definicję trwałego związania z gruntem. Należy przez nie rozumieć takie połączenie obiektu budowlanego z gruntem, które zapewnia temu obiektowi stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym niezależnym od działania człowieka, mogącym zniszczyć, spowodować przemieszczenie lub przesunięcie się obiektu na inne miejsce.

W przeszłości kwestia tego, co oznacza trwałe związanie z gruntem budowli, wywoływała spory podatników z organami podatkowymi. Obecnie ta definicja będzie miała znaczenie głównie z punktu widzenia opodatkowania budynków, gdzie trwałe związanie z gruntem wpisano do definicji.

Warto zauważyć, że ta definicja w pewnym zakresie może również mieć wpływ na opodatkowanie budowli. Ustawodawca uzależnia bowiem uznanie niektórych obiektów za budowle od spełnienia warunku trwałego związania z gruntem. Tak jest w przypadku:

  • obiektu kontenerowego trwale związanego z gruntem, 
  • wolno stojącego trwale związanego z gruntem: masztu antenowego, tablicy reklamowej i urządzenia reklamowego, oświetlenia zewnętrznego, instalacji przemysłowej oraz urządzenia technicznego,
  • przekrycia namiotowego, powłoki pneumatycznej, strzelnicy, kiosku ulicznego, pawilonu sprzedaży ulicznej, pawilonu wystawowego 

- zob. załącznik nr 4 do upol.

Przez połączenie obiektu budowlanego z gruntem należy rozumieć wykonanie pewnych czynności w celu ich połączenia, a nie jedynie posadowienia obiektu budowlanego na gruncie. Tym samym trwałe związanie z gruntem nie obejmuje sytuacji, w której dany obiekt został jedynie posadowiony na gruncie w ten sposób, że stawia opór czynnikom zewnętrznym, a brak jest natomiast elementu połączenia.

Przykład

Na działkę należącą do spółki przywieziono mobilny kontener, który spółka wykorzystuje jako magazyn narzędzi. Kontener został postawiony na działce, nie posiada fundamentów ani w żaden inny sposób nie jest z gruntem połączony. Tym samym nie ma tu trwałego połączenia z gruntem i kontener nie jest przedmiotem podatku od nieruchomości.

II. Uporządkowanie kwestii opodatkowania garaży

Od 1 stycznia 2025 r. za część mieszkalną budynku mieszkalnego uznaje się pomieszczenie przeznaczone do przechowywania pojazdów w tym budynku. Zmiana jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2023 r. (sygn. akt SK 23/19). W wyroku tym TK uznał za niezgodne z Konstytucją RP różnicowanie stawek podatku od nieruchomości w zależności od tego, czy miejsce postojowe w garażu stanowi odrębną nieruchomość w budynku wielomieszkaniowym, czy też miejsce postojowe przynależne jest do lokalu mieszkalnego. Wyrok ten stosowany jest dopiero od 1 stycznia 2025 r. i w związku tym konieczne było wprowadzenie omawianej zmiany. Po zmianach nie ma już znaczenia dla opodatkowania podatkiem od nieruchomości to, czy podatnik posiada miejsce postojowe w garażu stanowiącym odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym czy miejsce postojowe przynależne do lokalu mieszkalnego. Garaże stanowiące element nieruchomości wspólnej w budynku mieszkalnym są częścią mieszkalną budynku, która jest opodatkowana stawką określoną w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a upol. W uzasadnieniu do ustawy nowelizującej podkreślono, że stawką określoną w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a upol powinny być opodatkowane również pomieszczenia służące np. do przechowywania rowerów, znajdujące się w prawnie wyodrębnionych garażach.

 

Ważne

Od 1 stycznia 2025 r. do wszystkich miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych ma zastosowanie jedna stawka podatku od nieruchomości (właściwa dla budynków mieszkalnych).

Przykład

Do końca 2024 r. za miejsce postojowe z odrębną księgą wieczystą podatnik płacił podatek według stawki wskazanej w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e upol, czyli właściwej dla pozostałych budynków i ich części. Była ona znacząco wyższa niż stawka podatku od mieszkania. W 2025 r. podatnik zapłaci za to samo miejsce już podatek według stawki właściwej dla budynków mieszkalnych (dla porównania w 2025 r. maksymalna stawka podatku od budynków mieszkalnych wynosi 1,19 zł/m2, podczas gdy stawka podatku od budynków pozostałych wynosi 11,48 zł/m2.)

Właściciele i współwłaściciele garaży (pomieszczeń przeznaczonych do przechowywania pojazdów) w budynkach mieszkalnych, którzy wcześniej złożyli już informację podatkową dotyczącą tej nieruchomości, zostali zwolnieni z obowiązku ponownego składania takiej informacji w 2025 r. (art. 5 ustawy zmieniającej z 19 listopada 2024 r.). Uproszczenie dotyczy osób fizycznych, które:

  • posiadają odrębną własność lub współwłasność lokalu garażowego w budynku mieszkalnym,
  • nie są przedsiębiorcami rozliczającymi się na zasadach określonych w art. 6 ust. 11 upol.

W praktyce oznacza to, że w przypadku wymienionych podatników nie ma konieczności składania ponownie informacji podatkowej w 2025 r. Organ podatkowy samodzielnie ustali wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie posiadanych informacji.

III. Zmiany w zwolnieniach podatkowych

Zwolnienie portów morskich z podatku od nieruchomości. Od 1 stycznia 2025 r. w katalogu budowli wyłączonych z podatku od nieruchomości (w art. 7 upol) wprowadzono zmiany w zwolnieniu od podatku od nieruchomości dla infrastruktury portowej. 

Porównując nowe i poprzednie brzmienie przepisu dotyczącego zwolnień z podatku od nieruchomości dla obiektów infrastruktury portowej, można wskazać, że zmiana ta ma na celu doprecyzowanie, że zwolnienie dotyczy tylko budowli infrastruktury portowej w portach morskich lub przystaniach morskich, a także budowli infrastruktury zapewniającej dostęp do portów morskich lub przystani morskich oraz zajętych pod nie gruntów, a nie w innych typach portów (np. śródlądowych).

Zmiany w zwolnieniu obszarów kolejowych z podatku od nieruchomości. Od 1 stycznia 2025 r. zwolnieniu z podatku od nieruchomości nie podlegają grunty, budynki i budowle wchodzące w skład obiektu infrastruktury usługowej, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 załącznika nr 2 do ustawy o transporcie kolejowym (czyli terminalu towarowego).

Dotychczas takie zwolnienie przewidziane było w upol (art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a tiret pierwsze i pkt 1c upol), ale nie było możliwości jego stosowania z uwagi na przepisy UE. Wyłączenie z ustawy zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład terminala towarowego przywraca zgodność upol z prawem unijnym. 

IV. Określenie wykazu budowli podlegających podatkowi od nieruchomości

Od 1 stycznia 2025 r. do upol dodano wykaz budowli opodatkowanych podatkiem od nieruchomości, umieszczony w nowym załączniku nr 4 "Wykaz obiektów, o których mowa w art. 1a ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy". Ze względu na znaczenie wykazu warto powołać go tu w całości.

 Tabela 2. Wykaz obiektów uznawanych za budowle

Lp. Obiekt
1. odkryty obiekt sportowy inny niż wymieniony w poz. 2
2.  płyta stadionu, tunel dla zawodników, trybuny - wchodzące w skład stadionu
3.  amfiteatr
4. zbiornik wody surowej, hala technologiczna, zbiornik retencyjny wody uzdatnionej, odstojnik wód popłucznych - wchodzące w skład stacji uzdatniania wody
5. stacja zlewna, przepompownia ścieków oczyszczonych, osadnik wstępny, osadnik wtórny, reaktor biologiczny, komora tlenowa, komora rozdziału, komora niedotleniona, komora beztlenowa, zagęszczacz grawitacyjny, instalacja do odwadniania osadów, instalacja do odgazowywania, stacja zagęszczania osadu nadmiernego, stacja dozowania kwasu octowego, zbiornik wyrównawczy cieczy nadosadowej, przepompownia osadu recyrkulowanego i nadmiernego, komora predenitryfikacji − wchodzące w skład oczyszczalni ścieków
6 obiekt, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność, inny niż wymieniony w poz. 4 i poz. 5
7. obiekt ochronny
8. nadziemne i podziemne przejście dla pieszych, ciąg pieszy
9. obiekt hydrotechniczny: zapora, próg, stopień wodny, jaz, śluza wałowa, syfon, brama przeciwpowodziowa, kanał, śluza żeglowna, opaska brzegowa, ostroga brzegowa, rów melioracyjny inny niż ziemny, obiekt zrzutu wody, obiekt zrzutu ścieków, obudowa ujęć wód podziemnych
10. obiekt kontenerowy trwale związany z gruntem
11. wiata, z wyłączeniem wiaty wymienionej w art. 1a ust. 1 pkt 2a lit. c
12. podbudowa słupowa dla linii kablowej, fundament, konstrukcja wsporcza, wolno stojący maszt antenowy, wolno stojąca wieża, szafa telekomunikacyjna, słupek telekomunikacyjny - wchodzące w skład sieci telekomunikacyjnej
13.

występujące samodzielnie lub stanowiące element sieci obiekty, których charakterystycznym parametrem jest długość:

a) wodociąg, gazociąg, ciepłociąg oraz inny rurociąg,

b) trakcja elektroenergetyczna, linia elektroenergetyczna,

c) linia kablowa podziemna, umieszczona bezpośrednio w ziemi lub nadziemna, z wyłączeniem kabli telekomunikacyjnych dowieszonych do już istniejącej linii kablowej nadziemnej,

d) kanalizacja kablowa, z wyłączeniem zainstalowanych w niej kabli,

e) kanał technologiczny, z wyłączeniem zainstalowanych w nim kabli,

f) kanał inny niż wymieniony w załączniku

- wraz z przewodami, fundamentem, podbudową słupową oraz konstrukcją wsporczą, o ile je posiadają

14. przystań, sztuczna wyspa, basen portowy, dok, falochron, nabrzeże, molo, pirs, pomost, pochylnia, dalba, stawa
15. pas startowy, droga kołowania, płyta lotniskowa, plac postojowy, plac manewrowy - znajdujące się na terenach lotnisk oraz lądowisko
16. droga, wjazd, zjazd i wyjazd z drogi, zatoka parkingowa
17. droga kolejowa, tj. tory kolejowe, w tym rozjazdy i skrzyżowania torów, wchodzące w ich skład szyny, szyny żłobkowe, kierownice, odbojnice, prowadnice, zwrotnice, krzyżownice i inne elementy rozjazdów, podkłady kolejowe i przytwierdzenia, drobne elementy nawierzchni kolejowej, podsypka, w tym tłuczeń i piasek, wraz z elementami wymienionymi w pkt 2-11 załącznika nr 1 do ustawy z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym
18. most, wiadukt, estakada, przepust, przejazd
19. ujęcie wód morskich, ujęcie wód śródlądowych
20. konstrukcja oporowa, konstrukcja wsporcza inna niż wymieniona w załączniku
21. tunel 
22. ogrodzenie
23. składowisko odpadów
24.  parking znajdujący się poza budynkiem, plac postojowy, plac składowy, plac pod śmietnik, podjazd, zadaszenie
25. wolno stojące: wieża, maszt, oświetlenie zewnętrzne oraz wolno stojące trwale związane z gruntem: instalacja przemysłowa inna niż wymieniona w załączniku, tablica reklamowa, urządzenie reklamowe
26. wolno stojący komin, chłodnia kominowa
27. waga samochodowa, waga kolejowa
28. przekrycie namiotowe, powłoka pneumatyczna, strzelnica, kiosk uliczny, pawilon sprzedaży ulicznej, pawilon wystawowy - trwale związane z gruntem

W przywołanym wykazie znalazło się co najmniej kilka pozycji, co do których w obowiązującym do końca 2024 r. stanie prawnym istniały wątpliwości dotyczące opodatkowania ich jako budowli. Co więcej, w praktyce można było spotkać w tym zakresie sprzeczne interpretacje. Dodatkowo niektóre z nich (np. zbiorniki czy obiekty kontenerowe) także w obecnie obowiązującym stanie prawnym mogą podlegać, w zależności od okoliczności, opodatkowaniu jako budowle czy budynki. Przykładowo od 1 stycznia 2025 r. rozstrzygnięto, że opodatkowane podatkiem od nieruchomości jako budowle są kontenery, ale opodatkowane są tak wyłącznie wtedy, gdy będą trwale związane z gruntem. Jeżeli zatem kontener nie będzie trwale związany z gruntem, nie będzie musiał być opodatkowany. Przy tym spór może powstać o to, co oznacza to trwałe związanie z gruntem i to pomimo tego, że wprowadzono do upol jego definicję.

Co ważne, od początku stycznia 2025 r., do treści upol poprzez omawiany załącznik wprowadzono m.in. nowe rodzaje budowli, których opodatkowanie do końca 2024 r. nie było oczywiste i z tego względu większość przedsiębiorców dotychczas nie zgłaszała ich do opodatkowaniaPrzykładem mogą być np. przekrycia namiotowe, dotychczas raczej nie brane pod uwagę jako budowle. Dlatego przed złożeniem deklaracji na podatek od nieruchomości za 2025 r. należy zbadać pod kątem nowych definicji także te środki trwałe, które do tej pory traktowaliśmy jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Przykład

Podatnik prowadzi firmę transportową. Na terenie swojej firmy postawił wagę samochodową. Do końca 2024 r. nie opodatkowywał jej podatkiem od nieruchomości. Od początku 2025 r. waga samochodowa została wymieniona w nowym załączniku nr 4 do upol. Podatnik powinien więc wykazać ją jako budowlę w deklaracji na podatek od nieruchomości.

V. Wydłużony termin na składanie deklaracji podatkowych

W związku ze skalą zmian oraz ich wpływem na sytuację przedsiębiorców wprowadzono ułatwienie w postaci wydłużenia terminu na złożenie deklaracji w 2025 r. - z 31 stycznia do 31 marca 2025 r. Chodzi tu o podatników wymienionych w art. 6 ust. 9 upol, czyli osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Wymienieni podatnicy, którzy kontynuują działalność prowadzoną w 2024 r., mogą skorzystać z wydłużonego terminu składania deklaracji podatkowych do 31 marca 2025 r. pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Zmiana ma na celu zapewnienie podatnikom czasu na zapoznanie się z nowymi przepisami w zakresie opodatkowania budynków i budowli oraz dokonanie przez nich prawidłowej kwalifikacji obiektów. Przykładowo nowe przepisy wymieniają niektóre typy infrastruktury (np. tej związanej z oczyszczaniem ścieków w wielu miejscach). W zależności od położenia i przeznaczenia mogą one podlegać opodatkowaniu jako budowle lub być wyłączone z opodatkowania jako część budynku. Nietrudno coś tu przeoczyć, co może oznaczać zaniżenie zobowiązania podatkowego. Dlatego warto rozważyć skorzystanie z dłuższego terminu na złożenie deklaracji. 

Warunkiem skorzystania z wydłużonego terminu na złożenie deklaracji jest:

  1.  złożenie pisemnego zawiadomienia do właściwego organu podatkowego do 31 stycznia 2025 r., zawierającego:
  • nazwę organu podatkowego,
  • dane identyfikacyjne podatnika,
  • oświadczenie o zamiarze skorzystania z późniejszego terminu złożenia deklaracji;

2. terminowe wpłacanie miesięcznych rat podatku:

  • do 31 stycznia 2025 r. - rata za styczeń,
  • do 17* lutego 2025 r. - rata za luty,
  • do 17* marca 2025 r. - rata za marzec.

*termin przeniesiony, bo 15 lutego i 15 marca przypadają w sobotę.

Wysokość rat powinna odpowiadać średniej miesięcznej kwocie podatku należnego za 2024 r.

Przykładowy wzór zawiadomienia

 

..........................., dnia ........................ 
miejscowość data* 

Oznaczenie podatnika: 
........................................ 
........................................ 
........................................ 
NIP............................. 

Oznaczenie organu podatkowego: 

......................................

Wójt/Burmistrz/Prezydent Miasta 

........................................

[nazwa miejscowości] [adres urzędu]

Zawiadomienie o skorzystaniu z wydłużonego terminu złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości za 2025 rok

Oświadczenie

Niniejszym informuję, że zamierzam skorzystać z wydłużonego terminu złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości za 2025 rok, stosownie do art. 6 ustawy z 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1757).

 

[Miejscowość], dnia [data*]

............................... [podpis]

*nie późniejsza niż 31 stycznia 2025 r.

 

Ważne

Niezłożenie zawiadomienia w terminie oznacza, że przedsiębiorca będzie musiał rozliczać podatek według standardowych zasad.

Należy zauważyć, że niespełnienie któregokolwiek z wymienionych wcześniej warunków spowoduje, automatycznie z mocą wsteczną, że podatnik nie był uprawniony do późniejszego złożenia deklaracji. To może natomiast spowodować odpowiedzialność karnoskarbową osoby odpowiedzialnej za rozliczenia podatkowe podatnika.

Terminowe rozliczenie różnic w zaliczkach. Przepisy przejściowe przewidują także, jak dokonać ewentualnego rozliczenie różnic w płatnościach:

  • w przypadku niedopłaty - brakującą kwotę należy wpłacić do 31 marca 2025 r. Terminowa wpłata nie będzie traktowana jako zaległość podatkowa,
  • w przypadku nadpłaty - nadwyżka zostanie rozliczona zgodnie z art. 76 Ordynacji podatkowej. Innymi słowy nadpłata będzie podlegać zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych. Jeżeli podatnik nie ma zaległości podatkowych, nadpłata podlega zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o jej zaliczenie w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Podsumowanie

  1. Za budynek nie jest uznawany obiekt służący do gromadzenia materiałów sypkich, materiałów występujących w kawałkach albo materiałów w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym jest pojemność.
  2. Trwałe związanie z gruntem nie obejmuje sytuacji, w której dany obiekt został jedynie posadowiony na gruncie w ten sposób, że stawia opór czynnikom zewnętrznym, a brak jest elementu połączenia.
  3. Od 1 stycznia 2025 r. do wszystkich miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych znajdujących się w budynkach mieszkalnych ma zastosowanie jedna stawka podatku od nieruchomości (właściwa dla budynków mieszkalnych).
  4. Przed złożeniem deklaracji na podatek od nieruchomości za 2025 r. należy zbadać pod kątem nowych definicji także te środki trwałe, które do tej pory traktowaliśmy jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
  5. W 2025 r. istnieje możliwość wydłużenia terminu na złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości z 31 stycznia do 31 marca 2025 r.

 

POWOŁANE ORZECZENIA SĄDÓW:

  • uchwała NSA z 29 września 2021 r. (sygn. akt III FPS 1/22)
  • wyrok WSA w Białymstoku z 30 września 2020 r. (sygn. akt I SA/Bk 604/20)
  • wyroki Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2023 r. (sygn. akt SK 23/19) i z 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21)

Sławomir Biliński 

prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK