W jakim terminie należy złożyć informacje i deklaracje na podatek od nieruchomości na 2025 r.

1 stycznia 2025 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ustawodawca zdawał sobie sprawę, że podatnicy będą mieli mało czasu na zapoznanie się ze zmianami oraz dostosowanie do nowych przepisów, podczas gdy już w styczniu powinni składać do właściwych organów podatkowych wymagane przepisami informacje, deklaracje, a także wpłacać należny podatek. Z tego względu zdecydowano się wprowadzić pewne uproszczenia w wykonaniu niektórych obowiązków. Niestety nie zostały one skierowane do wszystkich podatników. W artykule prezentujemy, w jakim terminie w związku z nowelizacją przepisów należy informować lub deklarować i płacić podatek od nieruchomości na 2025 r.

Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ma ogromny wpływ na rozliczenia podatników podatku od nieruchomości, ponieważ wprowadza zmiany do definicji budynku, budowli oraz dodaje definicję ustawową obiektu budowlanego. Jest to istotne przede wszystkim, dlatego że podatek od nieruchomości od budowli liczony jest od ich wartości. W konsekwencji zmiany w definicjach mogą powodować problemy w kwestii ustalenia przedmiotu oraz podstawy opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Odpowiednie ustalenie powyższych, zwłaszcza w przypadku budowli, może być problematyczne i wymagać czasochłonnej analizy. Co prawda ustawodawca zakłada, że zmiany są neutralne względem zasad obowiązujących do tej pory, należy jednak podejść do tej deklaracji ostrożnie. Z pewnością zmiany wiążą się z dodatkową pracą podatników.

Termin złożenia informacji oraz zapłaty podatku od nieruchomości przez osoby fizyczne

W ramach przypomnienia zgodnie z art. 6 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: upol) osoby fizyczne co do zasady mają obowiązek:

• składać właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych (informacja IN-1 wraz z odpowiednimi załącznikami), w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Informację składa się jednorazowo i nie zawiera ona informacji o wysokości zobowiązania podatkowego. Podatek jest ustalany w decyzji podatkowej przez właściwy organ, a także

• składać korektę tej informacji - w terminie 14-dniowym, w przypadku zaistnienia zdarzenia, które wpływa na wysokość opodatkowania; w przypadku złożenia przez podatnika korekty informacji na podatek od nieruchomości decyzja ulega zmianie.

Zgodnie z art. 6 ust. 7 upol podatek od nieruchomości ustalony w decyzji wpłaca się proporcjonalnie co kwartał, w terminach: do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego (w przypadku zobowiązania nieprzekraczającego kwoty 100 złotych podatek płatny jest jednorazowo w terminie pierwszej raty).

Należy przyjąć, że nowelizacja przepisów dotyczących podatku od nieruchomości to "zdarzenie, które wpływa na wysokość opodatkowania". Fakt zaistnienia takiego zdarzenia zobowiązuje zatem osoby fizyczne będące podatnikami podatku od nieruchomości do złożenia informacji lub korekty informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1). Ponieważ nowelizacja nie wprowadza żadnego innego terminu na zadośćuczynienie temu obowiązkowi, należy przyjąć, że obowiązek ten trzeba wykonać w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zdarzenia, czyli do 14 stycznia 2025 r.

Od powyższego obowiązku ustawodawca wprowadził jeden wyjątek dotyczący właścicieli miejsc parkingowych w garażach w budynkach mieszkalnych, które to garaże stanowią odrębną nieruchomość. Mianowicie osoby fizyczne, które przed dniem wejścia w życie nowelizacji złożyły informację na podatek od nieruchomości z tytułu przysługującej im odrębnej własności lub współwłasności lokalu stanowiącego pomieszczenie przeznaczone do przechowywania pojazdów w budynku mieszkalnym, nie mają obowiązku złożenia takiej informacji ponownie (korekta informacji) w 2025 r.

Warto tu podkreślić, że powyższe ułatwienie ma zastosowanie jedynie w zakresie, w jakim nowelizacja zmienia zasady opodatkowania zgłoszonych wcześniej garaży w budynkach mieszkalnych. 

Potwierdzają to zapisy uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy, w którym czytamy:

Celem przepisu jest uniknięcie wątpliwości co do obowiązku złożenia w 2025 r. informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych IN-1 przez osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami lokalu będącego pomieszczeniem przeznaczonym do przechowywania pojazdów w budynku mieszkalnym, tj. lokalu, w odniesieniu, do którego następują zmiany w wysokości opodatkowania od 1 stycznia 2025 r. (ust. 1 projektowanego art. 6). Projektowany przepis przesądza o braku obowiązku składania informacji IN-1 obejmującej własność lub współwłasność lokalu garażowego, o ile do końca 2024 r. zostanie złożona informacja w tym przedmiocie.

Brak innych ułatwień może okazać się szczególnie uciążliwy dla osób fizycznych będących przedsiębiorcami w zakresie, w jakim wykorzystują nieruchomości i obiekty budowlane do działalności gospodarczej, a także dla osób fizycznych, które na przykład wynajmują nieruchomości przedsiębiorcom. Należy podkreślić, że obie kategorie podatników, zarówno osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jak i osoby nieprowadzące takiej działalności, ale wynajmujące nieruchomości na rzecz przedsiębiorców, mogą być zobligowane do zapłaty podatku od nieruchomości nie tylko od budynków, ale i od budowli. 

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 upol opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości podlegają także budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przy czym zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 upol budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to co do zasady takie budowle, które są w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

Jednak jak czytamy w uzasadnieniu nowelizacji w odniesieniu do osób fizycznych będących przedsiębiorcami:

Nie przewiduje się natomiast przedłużenia w 2025 r. terminu dla złożenia informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych IN-1 przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi - w związku z wynikającymi z projektu zmianami w zakresie nowych definicji budynku i budowli.

Powyższe znajduje zastosowanie także do osób fizycznych wynajmujących swoje nieruchomości przedsiębiorcom.

Biorąc powyższe pod uwagę, zarówno osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, jak i osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, ale których majątek jest w posiadaniu przedsiębiorców, pozostało bardzo mało czasu na przeanalizowanie zmian ustawowych i zweryfikowanie, czy będą one miały przełożenie na ich obowiązki i rozliczenia podatkowe.

Termin złożenia deklaracji oraz zapłaty podatku od nieruchomości przez osoby prawne i inne podmioty

W przypadku osób prawnych, jednostek organizacyjnych oraz spółek niemających osobowości prawnej, jednostek organizacyjnych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostek organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe obowiązują inne zasady deklarowania i zapłaty podatku od nieruchomości. Zgodnie z art. 6 ust. 9 upol wymienieni wyżej podatnicy zobowiązani są do:

• corocznego składania do właściwego organu podatkowego deklaracji na podatek od nieruchomości (DN-1 wraz z odpowiednimi załącznikami), w terminie do 31 stycznia danego roku. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał w trakcie roku podatkowego, to termin na złożenie deklaracji wynosi 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku, a także

• składania korekty deklaracji w przypadku zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w roku podatkowym. Korektę deklaracji składa się w terminie 14 dni liczonych od dnia tego zdarzenia.

Podatnicy składający deklarację na podatek od nieruchomości zobowiązani są do samodzielnego obliczenia wysokości podatku od nieruchomości w sporządzonej deklaracji. Zobowiązani są także do wpłaty podatku - bez wezwania - na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia. Organ podatkowy nie wydaje w tym przypadku żadnej decyzji.

Dla tej kategorii podatników w nowelizacji przewidziano fakultatywne wydłużenie terminu na złożenie deklaracji podatkowej na podatek od nieruchomości. Jak już wskazano, nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych niesie wiele istotnych zmian, które wymagać mogą analizy składników majątku podatników w celu dostosowania do nowych wymogów. Rzeczone analizy wymagają czasu i mogą być w szczególności uciążliwe dla podatników, którzy posiadają bogaty wachlarz składników majątkowych podlegających podatkowi od nieruchomości. Jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej:

W konsekwencji skala potencjalnych niedogodności związanych z czasochłonną koniecznością dokonania analizy wieloskładnikowego majątku uzasadnia konieczność przedłużenia terminu do złożenia korekty deklaracji podatkowej przez te podmioty - w odróżnieniu do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w o wiele mniejszym rozmiarze, co wiąże się z dokonaniem analizy pod kątem nowych regulacji w odniesieniu do o wiele mniejszej liczby posiadanych obiektów.

Aby ułatwić podatnikom zapoznanie się i dostosowanie do nowych przepisów, ustawodawca wydłużył termin do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości do końca marca 2025 r. oraz wprowadził alternatywną metodę zapłaty podatku za okres styczeń-marzec tego roku. Z fakultatywnych zasad można jednak skorzystać pod warunkiem (art. 6 ust. 1 i ust. 2 ustawy zmieniającej):

1. złożenia do właściwego organu podatkowego w terminie do 31 stycznia 2025 r. pisemnego zawiadomienia o skorzystaniu z wydłużonego terminu do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości, zawierającego: nazwę organu podatkowego, do którego zawiadomienie jest kierowane, dane podatnika (nazwę, adres siedziby i NIP) oraz oświadczenie podatnika o skorzystaniu z uprawnienia do złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2025 w terminie do 31 marca 2025 r.;

2. wpłacenia na rachunek właściwej gminy miesięcznej raty podatku od nieruchomości:

   a) za styczeń - w terminie do 31 stycznia 2025 r.,

   b) za luty - w terminie do 17 lutego 2025 r.*),

   c) za marzec - w terminie do 17 marca 2025 r.*)

- w wysokości odpowiadającej średniej miesięcznej kwocie należnego podatku za rok 2024.

*) Termin przesunięty, bo 15 lutego i 15 marca przypadają w sobotę.

Zgodnie z ustawą ewentualne różnice względem faktycznego podatku za rok 2025 będą odpowiednio rozliczane, w myśl art. 6 ust. 3 ustawy nowelizującej. Przede wszystkim w przypadku gdy uiszczony podatek za okres styczeń-marzec okaże się niższy niż raty podatku od nieruchomości wynikające ze złożonej deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2025 za miesiące, za które zostały uiszczone, brakująca kwota podatku pozostała do zapłaty podlegać będzie wpłacie na rachunek właściwej gminy w terminie do 31 marca 2025 r. Kwota wpłacona w powyższym terminie nie będzie stanowić zaległości podatkowej w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.

Co do zasady, jak czytamy w uzasadnieniu nowelizacji, powyższe ułatwienia przewidziane są dla podatników kontynuujących działalność prowadzoną w 2024 r., którzy złożyli deklarację podatkową za ten rok.

Jak już wspomniano, możliwość skorzystania z wydłużonego terminu do złożenia deklaracji podatkowej oraz alternatywnej metody zapłaty podatku za okres styczeń-marzec 2025 r. jest fakultatywna.

Termin złożenia deklaracji oraz zapłaty podatku od nieruchomości w przypadku wspólnej własności/posiadania osób prawnych i fizycznych

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje w art. 6 ust. 11 tej ustawy, że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu osób fizycznych oraz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub spółek nieposiadających osobowości prawnej, z wyjątkiem osób tworzących wspólnotę mieszkaniową, osoby fizyczne składają deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłacają podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne.

Niestety ustawa zmieniająca nie przewiduje jakichkolwiek ułatwień dla osób fizycznych znajdujących się w opisanej sytuacji. W związku z tym także takie osoby będą zobowiązane do złożenia deklaracji i zapłaty podatku zgodnie z zasadami ustawowymi, przedstawionymi wcześniej. Nie mogą tego zrobić w wydłużonym terminie, z którego mogą skorzystać m.in. osoby prawne. Nie ma także możliwości skorzystania z alternatywnej metody opłacenia podatku za okres styczeń-marzec 2025 r.

Podsumowanie

Należy pozytywnie odnieść się do niektórych rozwiązań ustawodawcy, który przewidział pewne ułatwienia dla podatników podatku od nieruchomości względem ich obowiązków z zakresu składania informacji czy deklaracji podatkowych oraz zapłaty podatku. Dziwić może jednak, czemu ustawodawca zdecydował się na selektywny charakter tych ułatwień. O ile można jeszcze zrozumieć argumenty ustawodawcy, że skala niezbędnych analiz i pracy potrzebnej do przygotowania się do zmian w podatku od nieruchomości jest nieporównywalnie większa w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi względem osób fizycznych, to jest to argument całkowicie nietrafiony względem osób fizycznych, które posiadają wspólną własność lub współposiadają majątek wraz z osobami prawnymi, jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej lub spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej. Ci ostatni mają dokładnie taką samą pracę do wykonania, jak osoby niebędące osobami fizycznymi.

Patryk Dąbrowski

doradca podatkowy, autor publikacji podatkowych

O zmianach w opodatkowaniu budynków i budowli w 2025 r. przeczytasz w artykule pt. "Podatek od nieruchomości - zmiany w opodatkowaniu od 1 stycznia 2025 r." - w bieżącym numerze "Mk" oraz na www.inforlex.pl/ewydania