2/2024, data dodania: 19.01.2024 Jakie wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za przepracowanie ustalonej liczby godzin, jeżeli w tym samym miesiącu również chorował
PROBLEM
Pracownik obsługi maszyn jest zatrudniony w systemie równoważnym przewidującym pracę do 12 godzin na dobę. W styczniu 2024 r. wypracował obowiązujący go wymiar godzin, przy czym w tym samym miesiącu chorował przez 5 dni. Jest wynagradzany stałą stawką miesięczną i ma prawo do dodatku za warunki pracy. Jak obliczyć przysługujące mu za ten miesiąc wynagrodzenie za pracę?
RADA
Państwa pracownik zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia za styczeń 2024 r., a ponadto przysługuje mu wynagrodzenie chorobowe za 5 dni absencji. W tej sytuacji, mimo niezdolności pracownika do pracy, nie mogą Państwo pomniejszyć przysługującego mu wynagrodzenia za pracę. Pracownik przepracował bowiem obowiązujący go wymiar godzin w tym miesiącu.
UZASADNIENIE
Zasadniczo w przypadku nieobecności pracownika w danym miesiącu wynikającej z choroby, opieki czy korzystania przez niego z uprawnień rodzicielskich, które są połączone z otrzymywaniem wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku z FUS, wynagrodzenie za pracę należy odpowiednio zmniejszyć. Jeżeli wynagrodzenie przysługuje w stałej miesięcznej stawce, trzeba je podzielić przez 30, a otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę dni absencji z ww. przyczyn (np. wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby czy we wniosku o urlop rodzicielski). Tak obliczoną kwotę należy odjąć od wynagrodzenia za pracę przysługującego za cały miesiąc (§ 11 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia).
Wynagrodzenie za wykonaną pracę. Zasada ta dotyczy jednak tych sytuacji, w których pracownik nie przepracował ustalonej liczby godzin ze względu na wskazane nieobecności w pracy. W sytuacji gdy pracownik pomimo występującej w miesiącu choroby czy korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem przepracował zaplanowane godziny, nie można stosować tej zasady.
Należy przy tym zaznaczyć, że zasiłek chorobowy (a także wynagrodzenie chorobowe) przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy (art. 11 ust. 4 ustawy zasiłkowej). Zatem jakiekolwiek pomniejszanie wynagrodzenia w tych okolicznościach byłoby odbieraniem pracownikowi prawa do wynagrodzenia za wykonaną pracę, co w oczywisty sposób jest sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa pracy. Wynagrodzenie przysługuje bowiem za pracę wykonaną (art. 80 Kodeksu pracy). Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy tak stanowią przepisy prawa pracy. Jeżeli pracownik nie wykonuje pracy, do nabycia przez niego prawa do wynagrodzenia niezbędna jest możliwość zastosowania przepisu szczególnego lub postanowienia umowy, które przyznają mu to prawo. Zatem w czasie świadczenia pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie obejmujące składniki określone w umowie o pracę (postanowienie SN z 5 lipca 2022 r., I PSK 284/21).
Biorąc to pod uwagę, pracownik, o którym mowa w pytaniu, zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia za styczeń br.
Przykład
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie równoważnym w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym miał zaplanowaną pracę w styczniu 2024 r. przez 168 godzin w następujący sposób:
| Pon. | Wt. | Śr. | Czw. | Pt. | Sob. | Niedz. |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| Wś | 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-18.00 (12 h) | W5 | 6.00-18.00 (12 h) | Wś | Wn |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 8.00-18.00 (10 h) | 8.00-18.00 (10 h) | 8.00-18.00 (10 h) | 8.00-18.00 (10 h) | 8.00-18.00 (10 h) | W5 | Wn |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-18.00 (12 h) | W5 | Wn |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 6.00-18.00 (12 h) | 6.00-16.00 (10 h) | Wh | Wh | Wh | W5 | Wn |
| 29 | 30 | 31 |
|
|
|
|
| Wh | Wh | Wh |
|
|
|
|
Stosowane skróty:
Wn - wolna niedziela,
Wś - wolny dzień świąteczny,
W5 - dzień wolny z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy,
Wh - dzień wolny harmonogramowo, równoważący wydłużony dobowy wymiar czasu pracy w innych dniach.
Na okres od 26 stycznia do 10 lutego 2024 r. otrzymał zwolnienie lekarskie.
Pracownik ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 5000 zł oraz dodatku za warunki pracy w wysokości 600 zł miesięcznie. Wynagrodzenie w tej wysokości przysługuje mu od 1 stycznia 2023 r. Ponieważ w styczniu br. pracownik wypracował ustaloną liczbę godzin, nabył prawo do pełnego wynagrodzenia za ten miesiąc (5600 zł). Natomiast za dni choroby przysługuje mu dodatkowo wynagrodzenie chorobowe. Podstawą wymiaru tego wynagrodzenia jest kwota 5600 zł. Wynagrodzenie chorobowe za dni absencji w styczniu 2024 r. należy obliczyć w następujący sposób:
-
5600 zł - 767,76 zł (5600 zł - 13,71%) = 4832,24 zł,
-
4832,24 zł : 30 = 161,07 zł (stawka 100% za 1 dzień choroby),
-
161,07 zł x 80% = 128,86 zł (stawka 80% za 1 dzień choroby),
-
128,86 zł x 6 dni choroby = 773,16 zł (należne wynagrodzenie chorobowe za styczeń 2024 r.).
Podstawa prawna
art. 80, art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465
art. 11 ust. 1, ust. 4, art. 36 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2780
§ 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 927
POWOŁANE ORZECZENIA SĄDÓW:
-
postanowienie SN z 5 lipca 2022 r. (I PSK 284/21)
Marek Rotkiewicz
ekspert z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, prawa cywilnego i prawa Unii Europejskiej, autor ponad 1500 publikacji
