W przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą będzie zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię (art. 9 ust. 1 pkt 4 ustawy akcyzowej). 

Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstawać będzie z dniem zużycia energii elektrycznej (art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy akcyzowej). Podmiot uczestniczący w takim obrocie będzie zatem podatnikiem akcyzy. Podatnik akcyzy powinien dokonać zgłoszenia rejestracyjnego w urzędzie skarbowym przed dniem powstania obowiązku podatkowego, a więc przed podłączeniem instalacji. 

Panele fotowoltaiczne o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW są klasyfikowane - w zależności od parametrów - jako mikroinstalacje lub małe instalacje w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii. W związku z tym na mocy art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy - Prawo energetyczne nie wymagają uzyskania koncesji energetycznej na wytwarzanie w nich energii elektrycznej, który to fakt ma istotne znaczenie dla akcyzy.

W przypadku bowiem podmiotów, które nie potrzebują koncesji na wytwarzanie energii z instalacji fotowoltaicznych, zastosowanie ma przepis art. 16 ust. 7a pkt 1 ustawy akcyzowej. Wynika z niego, że nie podlegają rejestracji jako podatnicy akcyzy podmioty produkujące energię elektryczną w takich instalacjach. Dodatkowo energia zużyta z takiego źródła jest zwolniona z akcyzy (§ 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego).

Niestety, z pytania Czytelnika nie wynika, jaką moc mają panele fotowoltaiczne zainstalowane przez zakład. Panele, którymi dysponuje zakład, mogą posiadać moc nieprzekraczającą 1 MW bądź przekraczającą wskazaną moc. 

Zatem tak jak już wspomnieliśmy, wszystko zależy od tego, jaką moc mają zainstalowane przez zakład panele fotowoltaiczne. Jeżeli moc tych paneli nie przekracza 1 MW i całość wyprodukowanego z nich prądu zużywana jest na potrzeby tej oczyszczalni, to nie trzeba się rejestrować dla celów akcyzy, nie trzeba prowadzić żadnych ewidencji akcyzowych ani też nie trzeba płacić akcyzy i składać jakichkolwiek deklaracji akcyzowych.

Jeżeli jednak moc zainstalowanych paneli jest większa niż 1 MW lub część wyprodukowanej energii zakład będzie odsprzedawał innemu podmiotowi niż "podstawowy" dostawca prądu, to czeka go realizacja kilku obowiązków akcyzowych. Przede wszystkim należy:

1) dokonać elektronicznej rejestracji dla celów akcyzy w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA),

2) założyć i prowadzić ewidencje akcyzowe, w których zakład będzie rejestrować miesięczne zużycia i odsprzedaże prądu,

3) naliczać i płacić akcyzę,

4) składać miesięczne deklaracje akcyzowe AKC-4 z załącznikiem AKC-4/H oraz ewentualnie kwartalne deklaracje AKC-KZ.

Szczegółowe zasady rozliczania akcyzy od zużycia i odsprzedaży prądu wytworzonego z odnawialnych źródeł przez podmioty będące podatnikami akcyzy z tego tytułu zostały omówione w Ściądze księgowego pt. "Kto rozlicza akcyzę od fotowoltaiki" stanowiącej dodatek do "Biuletynu VAT" nr 2/2024.

Dorota Kowalczyk

ekspert w zakresie akcyzy