Jeśli pracownicy będą wykonywali pracę w nocy z 26 na 27 października 2024 r. z powodu zmiany czasu letniego na zimowy będą pracowali tej nocy o 1 godzinę dłużej. Tę jedną dodatkową godzinę pracy należy potraktować jak godzinę nadliczbową. Pracownikom przysługuje za nią odbiór czasu wolnego lub oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100%.
Ze względu na zmianę czasu z letniego na zimowy, która nastąpi w tym roku w nocy z 26 na 27 października, należy przesunąć wskazówki zegara z godz. 3.00 na godz. 2.00 (§ 2 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 rozporządzenia w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026). Dla pracowników pracujących w tym czasie w nocy oznacza to, że będą pracowali faktycznie o 1 godzinę dłużej.
Za dodatkową godzinę przepracowaną w związku ze zmianą czasu letniego na zimowy pracodawca udziela pracownikowi czasu wolnego lub wypłaca oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.
W przypadku odbioru czasu wolnego pracownikowi za dodatkową godzinę przepracowaną w związku ze zmianą czasu przysługuje odbiór 1 godziny (musi złożyć wniosek o zrekompensowanie pracy nadliczbowej w formie czasu wolnego). Jeśli odbiór czasu wolnego nastąpi bez wniosku pracownika, wówczas za 1 godzinę nadliczbową będzie mu przysługiwało 1,5 godziny czasu wolnego (art. 1512 Kodeksu pracy).
Oprócz rekompensaty pracy nadliczbowej pracownikom będzie przysługiwał dodatek za pracę w nocy. Pora nocna powinna obejmować 8 godzin między godzinami 21.00 a 7.00 (art. 1517 Kodeksu pracy). Pracodawca powinien określić, które 8 godzin w tym przedziale czasowym jest w jego zakładzie pracy porą nocną. Dodatek nocny powinien przysługiwać również za dodatkową godzinę przepracowaną w związku ze zmianą czasu letniego na zimowy. Jest on należny w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia (wynoszącego obecnie 4300 zł).
Pracodawca nie może planować pracy w godzinach nadliczbowych. Zlecając pracę np. w godzinach od 22.00 do 6.00 w sytuacji, kiedy następuje zmiana czasu letniego na zimowy i pracownicy pracują w podstawowym systemie czasu pracy, pracodawca faktycznie planuje 1 godzinę nadliczbową. Nie musi on jednak uwzględniać zmiany czasu letniego na zimowy i zmniejszać pracownikom liczby godzin w taki sposób, aby nie przepracowali 1 godziny nadliczbowej. Zmiana czasu letniego na zimowy jest bowiem niezależna od pracodawcy i stanowi wyjątek od zasady zakazu planowania pracy w godzinach nadliczbowych.
W przypadku wykonywania pracy przez pracowników w trakcie zmiany czasu, w ewidencji czasu pracy należy odnotować, że praca była wykonywana przez 9 godzin. Aby zapis w ewidencji był bardziej czytelny, można wpisać liczbę godzin przepracowanych przez pracownika jako "8+1".
Podstawa prawna
art. 149, art. 151 § 1, art. 1511, art. 1512, art. 1517, art. 1518 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, ost. zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1222
§ 2 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026 - Dz.U. z 2022 r. poz. 539
Marek Skałkowski
prawnik, ekspert z zakresu prawa pracy