Wakacje składkowe dla przedsiębiorców - jak skorzystać ze zwolnienia

Wakacje składkowe, czyli możliwość niepłacenia składek ZUS przez jeden, wybrany miesiąc w roku kalendarzowym to nowe rozwiązanie z którego przedsiębiorcy skorzystają jeszcze w tym roku. Od 1 listopada 2024 roku przedsiębiorcy będą mogli złożyć wniosek do ZUS, a już w grudniu będą mogli korzystać z tego rozwiązania. Jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby skorzystać z wakacji składkowych?

Ustawa z dnia 9 maja 2024 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 863) wprowadziła nową ulgę dla przedsiębiorców tzw. wakacje składkowa. Przedsiębiorcy zyskali możliwość skorzystania raz w roku z możliwości niepłacenia składek ZUS.

5 warunków korzystania z wakacji składkowych

Wakacje składkowe dotyczą zwolnienia z opłacania składek w jednym wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu w każdym roku kalendarzowym. Będą rozwiązaniem dobrowolnym, przedsiębiorca sam zdecyduje, czy i kiedy będzie chciał z niego skorzystać. Nieopłacone składki ZUS zostaną sfinansowane z budżetu państwa w ramach dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 

1. Złoży wniosek do ZUS w miesiącu poprzedzającym miesiąc, który ma zostać objęty ulgą.

2. W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych.

3. W ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro.

4. Jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

5. W miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z tego rozwiązania skorzystają przedsiębiorcy, których roczne przychody z ostatnich dwóch lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie przekroczą 2 mln euro. ZUS będzie mógł weryfikować wielkość przychodu uzyskanego przez przedsiębiorcę. Ustawa przewiduje bowiem uprawnienie ZUS do występowania z wnioskiem do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o udzielenie informacji o kwocie rocznego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanego przez płatnika składek korzystającego z wakacji składkowych.

Komu nie przysługuje prawo do zwolnienia

Wspólnicy spółki jawnej, komandytowej, jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie będą mieli możliwości korzystania z wakacji składkowych.

Beneficjentami omawianej preferencji składkowej mogą być natomiast (oczywiście po spełnieniu ustawowych warunków) wspólnicy spółki cywilnej. Spółka ta nie jest traktowana jako osobny podmiot, ale jako umowa pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. Skutkuje to tym, że wspólnik spółki cywilnej jest wpisany do CEIDG i traktowany w kontekście ubezpieczeń ZUS tak samo jak przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Kiedy złożyć wniosek do ZUS

Aby skorzystać z rozwiązania, przedsiębiorca będzie musiał złożyć wniosek do ZUS-u w miesiącu poprzedzającym wybrany przez siebie miesiąc. Przykładowo, jeżeli będzie chciał, by to luty był miesiącem wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne, wniosek powinien złożyć do ZUS-u w styczniu.

Zgodnie z ustawą przedsiębiorca będzie składał wniosek o zwolnienie z opłacania składek wyłącznie za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w formie dokumentu elektronicznego Wniosek złożony poza wskazanym okresem czasowym lub gdy dojdzie do zgonu wnioskodawcy przed jego rozpatrzeniem, nie zostanie rozpatrzony. Informacja o tym fakcie będzie dostępna w systemie teleinformatycznym.

Ustawa zakłada niewydawanie decyzji o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek, w sytuacji, w której rozstrzygnięcie w całości uwzględnia wniosek płatnika składek. Przedsiębiorca zostanie wówczas poinformowany o przyznaniu zwolnienia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez ZUS.

ZUS będzie wydawał decyzję tylko w przypadku:

• rozstrzygnięcia, które nie uwzględnia w całości wniosku o przyznaniu zwolnienia z opłacania składek, lub uwzględnia ten wniosek w części,
• stwierdzenia w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że płatnik składek nie spełnia warunków, do jego przyznania.

ZUS będzie mógł przeprowadzić kontrolę u przedsiębiorcy dotyczącą prawidłowości i rzetelności danych, informacji i oświadczeń przekazanych przez korzystającego z wakacji składkowych we wniosku o zwolnienie. Jeśli stwierdzi, że przedsiębiorca nie spełnia ww. warunków uprawniających do nowej ulgi, wyda decyzję odmowną.

Opracowanie: Katarzyna Bogucka