Nasza firma wprowadziła MSR-y. Oznacza to, że jesteśmy zobligowani do wyceny majątku według wartości rynkowej i od tej wartości naliczana jest amortyzacja bilansowa. Amortyzacja podatkowa natomiast biegnie swoim tokiem według wartości, po jakiej swego czasu środki trwałe zostały nabyte.
PROBLEM
1. Czy z tytułu różnicy w wartości amortyzacji środków trwałych, a co za tym idzie - różnicy między wartością bilansową a podatkową środków trwałych - powstaną różnice przejściowe czy trwałe?
2. Czy od ujawnionej różnicy w wartości netto środków trwałych należy ustalić rezerwę lub aktywo z tytułu podatku odroczonego?
RADA
W rozpatrywanym przypadku różnica w wartości amortyzacji bilansowej i podatkowej środków trwałych jest różnicą trwałą. Nigdy bowiem nie nastąpi zrównanie wartości amortyzacji ustalonej do celów bilansowych z amortyzacją liczoną do celów podatkowych. W związku z tym nie wystąpi również konieczność ustalenia rezerwy lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
UZASADNIENIE
Odroczony podatek dochodowy ustalają obligatoryjnie wyłącznie osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą i będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowi badania i ogłaszania zgodnie z art. 64 ust. 1 uor. Pozostałe jednostki (osoby prawne, których sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania) mogą tworzyć aktywo lub rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego, ale mogą także odstąpić od jego ustalania, jeżeli nie wpłynie to istotnie na obraz ich sytuacji majątkowej i finansowej oraz kształtowanie się wyniku finansowego (art. 4 ust. 1 uor).
Dlaczego jest tworzone aktywo lub rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Obowiązek ustalenia aktywa lub rezerwy na podatek odroczony wynika z różnicy przejściowej pomiędzy wartością bilansową a podatkową aktywów i pasywów. Co ważne, dotyczy wyłącznie z różnicy przejściowej, a więc takiej, która w ciągu jakiegoś okresu - najczęściej kilku lat - zaniknie. Charakterystyczne dla różnicy przejściowej jest bowiem to, że dana operacja gospodarcza (zdarzenie gospodarcze), powodująca jej powstanie, jednakowo wpływa na wynik bilansowy i podstawę opodatkowania, z tą tylko różnicą, że następuje to w różnych okresach (latach). Różnica przejściowa skutkuje koniecznością ustalenia aktywa lub rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzone jest wtedy, gdy występuje tzw. ujemna różnica przejściowa, a więc taka, która spowoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy wartość bilansowa aktywów jest mniejsza od ich wartości podatkowej oraz gdy wartość bilansowa pasywów jest większa od ich wartości podatkowej. Szczególnym tytułem utworzenia aktywa na odroczony podatek dochodowy jest strata podatkowa.
Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w związku z różnicami przejściowymi dodatnimi, a więc takimi, które spowodują zwiększenie podstawy opodatkowania. Podstawa wyliczenia rezerwy pojawi się w przypadku, gdy wartość bilansowa aktywów jest większa od ich wartości podatkowej, a w pasywach, gdy wartość bilansowa jest niższa od wartości podatkowej.
Aktywo i rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości iloczynu różnicy pomiędzy wartością bilansową a podatkową i stawki podatku dochodowego obowiązującej w roku powstania obowiązku podatkowego. Wykazywana w rachunku zysków i strat część odroczona podatku dochodowego stanowi różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego.
W sytuacji opisanej przez Czytelnika amortyzacja do celów podatkowych i bilansowych jest ustalana od różnej wartości początkowej, a to oznacza, że nigdy ich wartość się nie zrówna. Zrównanie amortyzacji bilansowej z podatkową miałoby natomiast miejsce, gdyby Czytelnik ustalił jedynie inne stawki amortyzacji bilansowej i podatkowej. W takim przypadku mielibyśmy do czynienia z różnicą przejściową, bo suma amortyzacji przez cały okres amortyzacji zarówno do celów bilansowych, jak i podatkowych byłaby taka sama i odpowiadałaby wartości początkowej środka trwałego.
PRZYKŁAD 1
Amortyzacja bilansowa i podatkowa liczone według różnych stawek
Wartość początkowa: 500 000,00
Data przyjęcia do używania: 31-12-2012
Rok | BILANSOWO | PODATKOWO | Różnica przejścio- | Wartość rezerwy | Wartość rezerwy | ||
Amorty- | Wartość netto | Amorty- | Wartość netto | ||||
2013 | 50 000,00 | 450 000,00 | 70 000,00 | 430 000,00 | 20 000,00 | 3 800,00 | 3 800,00 |
2014 | 50 000,00 | 400 000,00 | 70 000,00 | 360 000,00 | 40 000,00 | 7 600,00 | 3 800,00 |
2015 | 50 000,00 | 350 000,00 | 70 000,00 | 290 000,00 | 60 000,00 | 11 400,00 | 3 800,00 |
2016 | 50 000,00 | 300 000,00 | 70 000,00 | 220 000,00 | 80 000,00 | 15 200,00 | 3 800,00 |
2017 | 50 000,00 | 250 000,00 | 70 000,00 | 150 000,00 | 100 000,00 | 19 000,00 | 3 800,00 |
2018 | 50 000,00 | 200 000,00 | 70 000,00 | 80 000,00 | 120 000,00 | 22 800,00 | 3 800,00 |
2019 | 50 000,00 | 150 000,00 | 70 000,00 | 10 000,00 | 140 000,00 | 26 600,00 | 3 800,00 |
2020 | 50 000,00 | 100 000,00 | 10 000,00 | - | 100 000,00 | 19 000,00 | (-)7 600,00 |
2021 | 50 000,00 | 50 000,00 |
| - | 50 000,00 | 9 500,00 | (-)9 500,00 |
2022 | 50 000,00 | - |
| - | - | - | (-)9 500,00 |
Razem | 500 000,00 |
| 500 000,00 |
|
|
|
|
Amortyzacja bilansowa i podatkowa różnią się w poszczególnych latach, ale ostatecznie w całym okresie amortyzacji jest ona jednakowa i jednakowo wpływa na wynik bilansowy i podatkowy.
Ponieważ wartość netto środka trwałego bilansowa jest wyższa od wartości netto środka trwałego dla celów podatkowych, powstaje tzw. dodatnia różnica przejściowa, od wartości której ustala się rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
PRZYKŁAD 2
Amortyzacja bilansowa i podatkowa liczone od różnej wartości początkowej środka trwałego
Wartość początkowa dla celów bilansowych 550 000,00
Wartość początkowa dla celów podatkowych 500 000,00
Data przyjęcia do używania 31-12-2012
Rok | BILANSOWO | PODATKOWO | ||
Amortyzacja 14% | Wartość netto | Amortyzacja 14% | Wartość netto | |
2013 | 77 000,00 | 473 000,00 | 70 000,00 | 430 000,00 |
2014 | 77 000,00 | 396 000,00 | 70 000,00 | 360 000,00 |
2015 | 77 000,00 | 319 000,00 | 70 000,00 | 290 000,00 |
2016 | 77 000,00 | 242 000,00 | 70 000,00 | 220 000,00 |
2017 | 77 000,00 | 165 000,00 | 70 000,00 | 150 000,00 |
2018 | 77 000,00 | 88 000,00 | 70 000,00 | 80 000,00 |
2019 | 77 000,00 | 11 000,00 | 70 000,00 | 10 000,00 |
2020 | 11 000,00 | - | 10 000,00 | - |
Razem | 550 000,00 |
| 500 000,00 |
|
Amortyzacja bilansowa i podatkowa różnią się w poszczególnych latach, ale także w całym okresie amortyzacji. Różny jest więc wpływ amortyzacji na wynik bilansowy i na podstawę opodatkowania. Oznacza to, że nie mamy do czynienia z różnicą przejściową, lecz z trwałą, od której odroczony podatek dochodowy nie jest ustalany.
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 4 ust. 1, art. 37, art. 64 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2013 r., poz. 330; ost.zm. Dz.U. z 2013 r., poz. 613
Anna K. Kowal
biegły rewident
My i nasi partnerzy (w łącznej liczbie: 870), na podstawie wyrażonej zgody lub uzasadnionego interesu, przetwarzamy dane osobowe, takie jak: adresy IP i unikalne identyfikatory, wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam, reklamy oparte na ograniczonych danych i pomiarach reklam oraz podobne technologie w następujących celach: spersonalizowane reklamy, wybór spersonalizowanych treści, pomiar reklam i treści, badanie odbiorców oraz ulepszanie usług. Wykorzystanie ich pozwala nam zapewnić Państwu maksymalną wygodę przy korzystaniu z naszych serwisów poprzez zapamiętanie Państwa preferencji i ustawień na naszych stronach.
Pliki cookie, identyfikatory urządzeń lub podobne identyfikatory online (np. identyfikatory oparte na logowaniu, identyfikatory przypisywane losowo, identyfikatory sieciowe) w połączeniu z innymi informacjami (takimi jak rodzaj przeglądarki i informacje w niej zawarte, język, rozmiar ekranu, obsługiwane technologie itp.) mogą być przechowywane lub odczytywane na Twoim urządzeniu celem rozpoznania urządzenia za każdym razem, gdy następuje połączenie z aplikacją lub witryną internetową – w celach tutaj przedstawionych.
W dowolnym momencie mają Państwo możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących przetwarzanych informacji, a także wyrażenia sprzeciwu odnośnie przetwarzania tych danych lub ich wycofania, które na podstawie uzasadnionego interesu nie wymagają Państwa zgody. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania Państwa danych, którego dokonano na podstawie udzielonej wcześniej zgody.
W celu zmiany ustawień (przycisk "USTAWIENIA ZAAWANSOWANE") lub wycofania zgody (przycisk "WYCOFUJĘ ZGODĘ") na przetwarzanie danych, należy wyświetlić okno z ustawieniami, klikając w link "Zmień ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce strony.
Dalsze korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących prywatności oznacza ich akceptację, co będzie skutkowało zapisywaniem danych osobowych opisanych powyżej na Państwa urządzeniach przez wszystkie serwisy internetowe Spółek Grupy INFOR PL.
Więcej informacji o zamieszczanych plikach cookie, możliwości zmiany ustawień prywatności oraz polityce przetwarzania danych znajdą Państwo w Polityce Prywatności Grupy INFOR PL i Polityce Cookies Grupy INFOR PL