PROBLEM
Spółka podjęła decyzję o przejściu na estoński CIT w trakcie roku podatkowego. Co wtedy z zamknięciem ksiąg rachunkowych i sprawozdaniem finansowym?
RADA
Podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego. Warunkiem jest, by spółka na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknęła księgi rachunkowe oraz sporządziła sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości.
UZASADNIENIE
Przepisy dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych przewidują, że podatnik może rozpocząć stosowanie estońskiego CIT (ryczałtu od dochodu spółek; dalej: ryczałtu) także w trakcie trwającego roku podatkowego.
W myśl art. 28j ust. 5 updop podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem:
zamknie księgi rachunkowe oraz
sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości.
W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Przepis art. 28j ust. 1 pkt 7 updop stosuje się odpowiednio. Z jego brzmienia wynika, że opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, który złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.
Przypadek wyboru opodatkowania ryczałtem w trakcie roku podatkowego związany jest zatem z koniecznością:
rozliczenia CIT za okres od początku roku do dnia poprzedzającego dzień przyjęcia nowej formy opodatkowania,
zamknięcia ksiąg rachunkowych,
sporządzenia sprawozdania finansowego.
Przypominamy, że to ustawa o rachunkowości określa terminy na zamknięcie ksiąg i sporządzenie sprawozdania finansowego. W szczególności art. 12 ust 2 tej ustawy, określa moment zamknięcia ksiąg rachunkowych. Co ważne dla spółki, terminu na sporządzenie sprawozdania finansowego i zamknięcie ksiąg rachunkowych w żaden sposób nie modyfikują przepisy podatkowe.
Zawiadomienie, o którym mowa w art. 28j ust. 1 pkt 7 updop, może zostać złożone również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem. Przy tym na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem podatnik powinien zamknąć księgi rachunkowe oraz sporządzić sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.
Dla spółki Czytelnika istotne jest to, że zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) może zostać złożone przed rozpoczęciem nowego (niepełnego) roku podatkowego. Przepisy nie określają, bowiem od kiedy można złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem.
Podstawa prawna
art. 28j ust. 1 pkt 7, ust. 5 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805; ost.zm. Dz. U. z 2024 r. poz. 232
art. 12 ust. 2, art. 45 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz. U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619
Ryszard Kubacki
doradca podatkowy, autor komentarzy książkowych i licznych publikacji z dziedziny podatków, prawa gospodarczego i karnego skarbowego