Skutki podatkowe wycofania budynków i budowli z majątku wykorzystywanego do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do majątku prywatnego i przekazania ich do tzw. najmu prywatnego.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 kwietnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 28 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych wycofania budynków i budowli z majątku wykorzystywanego do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do majątku prywatnego i przekazania ich do tzw. najmu prywatnego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej stanowiącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT i jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
W związku z realizacją planów biznesowych, w szczególności mających na celu ograniczenie odpowiedzialności osobistej oraz zabezpieczenie ciągłości prowadzenia działalności gospodarczej, Wnioskodawca planuje przekształcenia prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka) na podstawie art. 5841 i następnych Kodeksu Spółek Handlowych.
W ramach przekształcenia Spółka stanie się właścicielem zespołu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, obejmujący co do zasady wszystko co wchodzi na moment przekształcenia w skład majątku jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, z wyłączeniem budynków i budowli mających pozostać zgodnie z wolą Wnioskodawcy przedmiotem jego własności po przekształceniu (dalej: Przedsiębiorstwo).
Budynki i budowle w postaci budynków produkcyjno-biurowych, budynku gospodarczego, parkingów i ogrodzenia mają charakter niemieszkalny, usytuowane są na działkach stanowiących majątek prywatny Wnioskodawcy i są wykorzystywane na potrzeby jego jednoosobowej działalności gospodarczej.
Po przekształceniu Spółka uzyska prawo do korzystania z budynków w zakresie niezbędnym do prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie zawartej długoterminowej umowy najmu (dzierżawy) nieruchomości z Wnioskodawcą w ramach tzw. najmu prywatnego, w związku z czym, po realizacji przekształcenia, Wnioskodawca pozostanie zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a jego świadczenia obejmować będą wynajem nieruchomości na rzecz Spółki stanowiący odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 Ustawy VAT. Świadczona przez Wnioskodawcę usługa najmu (dzierżawy) nieruchomości będzie czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, niekorzystającą ze zwolnienia z podatku VAT a i sama usługa nie będzie podlegać zwolnieniu z podatku VAT.
Wnioskodawca w celu przyszłego wynajmu Spółce planuje wykreślenie budynków z ewidencji środków trwałych prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej. Nieruchomości po wykreśleniu z jednoosobowej działalności gospodarczej będą wykorzystywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Nieruchomości w dalszym ciągu będą wykorzystywane przez Spółkę w takich samych celach jak dotychczas wykorzystuje ją Wnioskodawca, tj. Spółka będzie z nich korzystała w zakresie bieżącej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nieruchomości wycofane z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności nie będą wykorzystywane na cele osobiste ani Wnioskodawcy ani innych osób, lecz służyć będą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT prowadzonej przez Spółkę.
Z tytułu wydatków związanych z budynkami i budowlami poniesionych przed przekształceniem na wybudowanie, utrzymanie, modernizację itp., Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i Wnioskodawca odliczał podatek VAT naliczony od ponoszonych wydatków na wybudowanie, utrzymanie, modernizację itp. budynków i budowli.
Pytania
1.Czy wycofanie budynków i budowli z majątku wykorzystywanego przez Wnioskodawcę do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do jego majątku prywatnego w ramach sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?
2.Czy wycofanie budynków i budowli z majątku wykorzystywanego przez Wnioskodawcę do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do jego majątku prywatnego w ramach sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego będzie rodzić skutki w postaci korekty podatku naliczonego VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Ad 1.
Wycofanie nieruchomości z majątku wykorzystywanego przez Wnioskodawcę do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do jego majątku prywatnego w ramach operacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 Ustawy VAT za dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT rozumie się również:
1)przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników,
2)wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z powyższego przepisu wynika, że obok dostawy towarów także określone inne czynności uważa się za zrównane z dostawą towarów. Czynności te uważane będą za dostawę, zaś podmiot je wykonujący będzie traktowany tak, jakby dokonywał dostawy towarów, mimo, że z perspektywy ekonomicznej nie dochodzi do sprzedaży towarów w rozumieniu Ustawy VAT. Jedną z tego typu czynności jest przekazanie do majątku osobistego przedsiębiorcy, jeżeli spełnione łącznie zostają dwie następujące przesłanki:
1)przekazanie następuje na cele osobiste m.in. podatnika oraz
2)z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów (nieruchomości) lub ich części składowych podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Ustawa VAT nie definiuje pojęcia celów osobistych, należy jednak przyjąć, że przez cele osobiste podatnika rozumie się zaspokajanie jego potrzeb osobistych (w odniesieniu do nieruchomości będą to np. własne cele mieszkaniowe) niezwiązanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT. Zatem nie będzie to dotyczyć sytuacji zmiany sposobu wykorzystywania danych towarów bez zmiany ich statusu z punktu widzenia podatku VAT, np. z wykorzystywania ich w ramach działalności gospodarczej na przeznaczenie ich na wynajem poza tą działalnością. W takim wypadku nie dochodzi bowiem do zaspokojenia potrzeb osobistych w rozumieniu podatku VAT, gdyż sposób ich wykorzystania po wskazanej modyfikacji jest także uznawany za działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy VAT, a tym samym nie stanowi zaspokajania potrzeb osobistych w rozumieniu Ustawy VAT.
Należy zauważyć, że w sytuacji opisanej w ramach zdarzenia przyszłego nie dojdzie do zmian własnościowych w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości, bowiem obecnie stanowią one własność Wnioskodawcy, co nie ulegnie zmianie po dokonaniu zaplanowanych działań opisanych w zdarzeniu przyszłym. Nie dojdzie zatem ani do darowizny wskazanej w art. 7 ust. 2 pkt 2 Ustawy VAT, ani przekazania na rzecz innych osób wskazanych w art. 7 ust. 2 pkt 1 Ustawy VAT. Co więcej, należy wskazać, że przeniesienie budynków i budowli do majątku prywatnego nie będzie dokonane na cele osobiste Wnioskodawcy, ponieważ w dalszym ciągu nieruchomości będą wykorzystywane na cele działalności w rozumieniu Ustawy VAT w formie najmu (dzierżawy) realizowanego na rzecz Spółki oraz działalności opodatkowanej podatkiem VAT prowadzonej przez Spółkę.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast na podstawie art. 15 ust. 2 Ustawy VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, że wycofanie budynków i budowli z prowadzonej działalności gospodarczej i przekazanie ich do majątku prywatnego Wnioskodawcy nie spowoduje zmiany sposobu ich wykorzystania. Oznacza to, że nieruchomości w dalszym ciągu będą służyć prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy VAT.
Wnioskodawca będzie oddawać nieruchomości Spółce do odpłatnego korzystania w ramach tzw. najmu prywatnego, co stanowić będzie odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 Ustawy VAT i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z tym nie dojdzie do przekazania nieruchomości na cele osobiste. Nieruchomości będą nadal stanowić składniki majątku wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. W konsekwencji nie dojdzie do spełnienia jednej z wymienionych w art. 7 ust. 2 Ustawy VAT przesłanek uznania przekazania towarów za odpłatną dostawę towarów opodatkowaną podatkiem VAT.
Powyższe stanowisko jest prezentowane przez przedstawicieli doktryny prawa podatkowego. Przykładowo, zgodnie z poglądem J. Matarewicza już samo założenie, że hipotetycznie w przyszłości będzie dochodziło do komercyjnego wynajmowania nieruchomości wycofywanych z ewidencji środków trwałych i przenoszonych do majątku prywatnego, wyłącza możliwość uznania, że przekazanie nieruchomości następuje na cele osobiste. W takim przypadku w ogóle nie dochodzi do czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Przekazanie składnika do majątku prywatnego może pozostawać neutralne podatkowo, jeżeli podatnik będzie kontynuował wykorzystanie składników tego majątku w ramach czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Czynność polegająca na wycofaniu nieruchomości z ewidencji środków trwałych, w sytuacji gdy będzie ona w dalszym ciągu wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych - nie będzie rodziła żadnych konsekwencji w podatku VAT - nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług (J. Matarewicz [w:] Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 7).
Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo:
1)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 kwietnia 2023 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB,
2)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 listopada 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.540.2022.4.OS,
3)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 września 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.420.2022.1.MWJ,
4)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 stycznia 2022 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4012.624.2021.1.WR.
Ad 2.
Wycofanie budynków i budowli z majątku wykorzystywanego przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej do majątku
prywatnego w ramach sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego nie będzie skutkowało obowiązkiem korekty podatku naliczonego VAT.
W przypadku zmiany sposobu wykorzystywania nieruchomości lub innych rzeczy, co do których podatnik miał prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego VAT w momencie nabycia lub wytworzenia we własnym zakresie, podatnik co do zasady ma obowiązek skorygowania podatku naliczonego. Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 Ustawy VAT.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 Ustawy VAT po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
Według art. 91 ust. 2 Ustawy VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1. podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Jak stanowi art. 91 ust. 3 Ustawy VAT, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty. Kwestię tę reguluje art. 91 ust. 4 Ustawy VAT.
Natomiast stosownie do art. 91 ust. 5 Ustawy VAT, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Według art. 91 ust. 6 Ustawy VAT, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 91 ust. 7 Ustawy VAT, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a Ustawy VAT).
Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do dokonania korekty odliczonego bądź nieodliczonego podatku VAT w przypadku zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania. Wobec powyższego Wnioskodawca byłby zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w przypadku, gdyby w związku z wycofaniem budynków i budowli do jego majątku prywatnego doszło do zmiany prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego na skutek przeznaczenia ich do wykonywania związanego wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT lub niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Do takiego zdarzenia doszłoby na skutek zmiany przeznaczenia nieruchomości, tj. zaprzestania wykorzystywania ich do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym taka sytuacja nie będzie mieć jednak miejsca, ponieważ nieruchomości zostaną oddane do odpłatnego korzystania w ramach czynności opodatkowanej podatkiem VAT, tj. usług w postaci najmu (dzierżawy) nieruchomości na rzecz Spółki. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, niezależnie od wycofania nieruchomości do majątku prywatnego, Wnioskodawca będzie wynajmował nieruchomości na rzecz Spółki na podstawie zawartej umowy najmu (dzierżawy) w ramach tzw. najmu prywatnego. Ponadto, Wnioskodawca w związku z udostępnianiem nieruchomości Spółce pozostawać będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT a co więcej, nieruchomości w dalszym ciągu będą wykorzystywane przez Spółkę w takich samych celach jak dotychczas, tj. Spółka będzie z nich korzystała w zakresie bieżącej działalności gospodarczej.
Oznacza to, że budynki i budowle wycofane z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności nie zostaną wykorzystywane na cele osobiste ani Wnioskodawcy ani innych osób, lecz służyć będą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT prowadzonej przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy VAT.
Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo:
1)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 kwietnia 2023 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB,
2)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 listopada 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.540.2022.4.OS,
3)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 września 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.420.2022.1.MWJ,
4)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 stycznia 2022 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4012.624.2021.1.WR,
5)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2021 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.784.2021.1.AB,
6)interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 czerwca 2020 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.174.2020.2.AM.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2)wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Natomiast zużycie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy dokonywane jest na rzecz podmiotów i na cele wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, pod warunkiem, że przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 659 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
§ 1. Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
§ 2. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego wynajmu.
W myśl art. 693 § 1 i 2 ustawy Kodeks cywilny:
§ 1. Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do użytkowania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
§ 2. Czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju. Może być również oznaczony w ułamkowej części pożytków.
Dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla niektórych czynności.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 2224 oraz z 2022 r. poz. 807 i 1561).
Zwolnione od podatku od towarów i usług są więc usługi w zakresie wynajmowania i dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek wyłącznie na cele mieszkaniowe, natomiast usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze niemieszkalnym podlegają opodatkowaniu właściwą dla tej czynności stawką podatku VAT.
W świetle powołanych wyżej przepisów zarówno najem jak i dzierżawa wypełniają określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywane są w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu/dzierżawy mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem/dzierżawa są prowadzone w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z wyżej cytowanych przepisów najem/dzierżawa nieruchomości o charakterze niemieszkalnym będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które podlega opodatkowaniu tym podatkiem na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.
Na tle przedstawionych okoliczności sprawy Pana wątpliwości budzi, czy wycofanie budynków i budowli z majątku wykorzystywanego przez Pana do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do Pana majątku prywatnego będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie nr 1).
Analiza przedstawionych okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów prowadzi do wniosku, że po wycofaniu z jednoosobowej działalności gospodarczej budynków i budowli będą one przez Pana wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie najmu (dzierżawy). Ww. budynków i budowli nie można uznać za majątek prywatny, ponieważ oddanie ww. składników majątku w najem (dzierżawę) poza dotychczasową działalnością gospodarczą - na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług - w rzeczywistości skutkować będzie wykonywaniem działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy oraz dokonywaniem czynności opodatkowanych określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jak wskazano wyżej świadczenie usług najmu/dzierżawy stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jak wynika z okoliczności sprawy - ww. budynki i budowle po ich wycofaniu z jednoosobowej działalności gospodarczej nadal będą wykorzystywane przez Pana w sposób ciągły dla celów zarobkowych, do wykonywania czynności opodatkowanych, niekorzystających ze zwolnienia z VAT. Zatem, w odniesieniu do czynności wycofania ww. budynków i budowli z obecnie prowadzonej działalności gospodarczej nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, ponieważ nie nastąpi dostawa towaru na Pana cele osobiste. W konsekwencji, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego Pana wątpliwości dotyczą także kwestii obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego VAT, w związku z wycofaniem budynków i budowli z majątku wykorzystywanego przez Pana do prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do Pana majątku prywatnego (pytanie nr 2).
W odniesieniu do powyższej kwestii, należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.
W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.
Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:
W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Na podstawie art. 91 ust. 6 ustawy:
W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
1)opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy:
Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.
Jak stanowi art. 91 ust. 7a ustawy:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.
W myśl art. 91 ust. 8 ustawy:
Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.
Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że nie będzie miał Pan obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, w odniesieniu do budynków i budowli będących przedmiotem wycofania z jednoosobowej działalności gospodarczej i przeznaczonych do wynajmu (dzierżawy) na rzecz Spółki.
W opisie sprawy wskazał Pan, że nieruchomości po wykreśleniu z jednoosobowej działalności gospodarczej będą wykorzystywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Po przekształceniu Spółka uzyska prawo do korzystania z budynków w zakresie niezbędnym do prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie zawartej z Panem długoterminowej umowy najmu (dzierżawy) nieruchomości w ramach tzw. najmu prywatnego, w związku z czym, po realizacji przekształcenia, pozostanie Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT a świadczona przez Pana usługa najmu (dzierżawy) nieruchomości będzie czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, niekorzystającą ze zwolnienia z podatku VAT.
Zatem, w tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym, nie nastąpi zmiana przeznaczenia nieruchomości, a tylko taka sytuacja rodzi obowiązek korekty. W przedstawionych okolicznościach sprawy budynki i budowle zarówno przed, jak i po wycofaniu ich z obecnie prowadzonej przez Pana jednoosobowej działalności gospodarczej, będą przez Pana wykorzystywane cały czas w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, niekorzystających ze zwolnienia z VAT.
W konsekwencji, wycofanie z prowadzonej obecnie jednoosobowej działalności gospodarczej budynków i budowli na potrzeby wynajmu (dzierżawy) na rzecz Spółki nie spowoduje obowiązku dokonania przez Pana korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 1-8 ustawy.
Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14na § art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako "PPSA").
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).