MF wydał interpretację ogólną, w której stwierdził, że dopuszczalne jest, by podatnik najpierw złożył zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT (ryczałtu od dochodów spółek), a dopiero później zamknął księgi rachunkowe na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz sporządził sprawozdanie finansowe za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem.
Podatnicy mogą wybrać opodatkowanie ryczałtem przed upływem przyjętego przez nich roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamkną księgi rachunkowe oraz sporządzą sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości (art. 28j ust. 5 updop). W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem.
Ważne
Zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) składa się do naczelnika US w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem (art. 28j ust. 1 pkt 7 updop).
Istniały przy tym dwa stanowiska dotyczące zawiadamiania o wyborze opodatkowania ryczałtem. Zgodnie z pierwszym z nich zawiadomienie to podatnik obowiązany był złożyć po zamknięciu ksiąg rachunkowych oraz sporządzeniu sprawozdania finansowego - zgodnie z przepisami o rachunkowości. Drugie stanowisko dopuszczało możliwość złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem przed zamknięciem ksiąg rachunkowych oraz sporządzeniem sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Wątpliwości tych nie rozstrzygnęły indywidualne interpretacje podatkowe. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zajmował w nich rozbieżne stanowiska. Początkowo twierdził, że zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości musi nastąpić przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Takie podejście potwierdzały wojewódzkie sądy administracyjne. Następnie w interpretacji indywidualnej zajęto odmienne stanowisko. Wynikało z niego, że zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego może nastąpić po złożeniu zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. W związku z tymi rozbieżnościami Minister Finansów uznał za konieczne wydanie interpretacji ogólnej w tej sprawie.
W interpretacji ogólnej MF wyjaśnił, że treść art. 28j ust. 5 updop nakłada na podatnika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem. Przy tym przepisy podatkowe nie precyzują, w jakim terminie powinno to nastąpić. Z updop nie wynika, czy powinno to być przed czy po upływie terminu na złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem.
W zakresie terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego art. 28j ust. 5 updop wprost odwołuje się do ustawy o rachunkowości. Tym samym zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości powinno nastąpić najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku podatników, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem przed upływem przyjętego przez nich roku podatkowego, dzień bilansowy przypada na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem. Sam art. 28j ust. 5 updop nie zmienia terminu zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego ani nie wymaga, aby czynności te zostały dokonane przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Tym samym przepisy updop dopuszczają sytuację, w której podatnik najpierw złoży zawiadomienie, a dopiero później zamknie księgi rachunkowe na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz sporządzi sprawozdanie finansowe za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem.
Interpretacja ogólna jest korzystna dla podatników, którzy wybrali lub planują wybrać opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek w trakcie roku. Przy tym Minister Finansów podkreśla w opisywanej interpretacji, że zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem jest skuteczne pod warunkiem spełnienia wszystkich obowiązków określonych w przepisach updop, w obowiązujących podatnika terminach. Jeśli podatnik złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, lecz na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem nie zamknie ksiąg rachunkowych oraz nie sporządzi sprawozdania finansowego w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego - wówczas zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem zostanie uznane za bezskuteczne. Jednak przyznaje przy tym, że w odróżnieniu od pierwotnego stanowiska zajmowanego przez fiskusa spełnienie opisanych obowiązków może nastąpić już po złożeniu zawiadomienia. Upraszcza to podatnikom przejście na estoński CIT w trakcie roku i odformalizowuje samą procedurę.
Źródło:
interpretacja ogólna Ministra Finansów z 25 stycznia 2024 r. w sprawie składania zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego (sygn. DD8.8203.1.2023) - opubl. Dz.Urz. MF z 30 stycznia 2024 r. poz. 7
Sławomir Biliński - prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego