Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób prywatnych (tj. fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (zob. art. 111 ust. 1 ustawy o VAT). Istnieją co prawda zwolnienia z tego obowiązku, jednak zwolnienia te nie mają zastosowania do dostaw napojów alkoholowych (zob. § 4 ust. 1 pkt 1 lit. n rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania). W konsekwencji nawet podlegające opodatkowaniu nieodpłatne dostawy napojów alkoholowych muszą być ewidencjonowane za pomocą kasy rejestrującej (jeżeli są dokonywane na rzecz osób prywatnych).

Powyższe dotyczy jednak wyłącznie nieodpłatnych dostaw napojów, które podlegają opodatkowaniu VAT (na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT). W przedstawionej sytuacji jest to o tyle istotne, że na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o VAT nie podlega opodatkowaniu VAT przekazywanie na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika prezentów o małej wartości. Przy czym - jak stanowi art. 7 ust. 4 ustawy o VAT - przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1. o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób (tzw. ewidencję prezentów);
2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.

Zatem prezentami o małej wartości mogą być również towary, których jednostkowa cena nabycia przekracza 20 zł netto. Warunkiem jest ujęcie tych towarów w ewidencji prezentów, co w omawianym przypadku jest możliwe, gdyż spółka posiada dane osób wynajmujących od niej apartamenty, a więc osób obdarowywanych butelkami wina.

Powyższe powoduje, że jeżeli w skali roku wartość przekazywanego wina poszczególnym gościom nie przekracza 100 zł netto, spółka może ujmować przekazywane wino w ewidencji prezentów, a tym samym wyłączać opodatkowanie przekazywanego wina VAT (nie ulega bowiem wątpliwości, że pozostawienie wina jako prezentu powitalnego następuje na cele związane z działalnością gospodarczą spółki). W tym zakresie spółka nie musi zatem ewidencjonować za pomocą kasy rejestrującej wina pozostawionego jako prezent powitalny (nie dochodzi bowiem w zakresie tym do sprzedaży w rozumieniu VAT).

Nie można jednak wykluczyć, że zdarzy się, iż wartość wina przekazanego danemu gościowi (np. odwiedzającego apartamenty wynajmowane przez spółkę kilkukrotnie) przekroczy w danym roku kwotę 100 zł netto. W takim przypadku po przekroczeniu limitu 100 zł wyłączenie wynikające z art. 7 ust. 3 ustawy o VAT nie będzie mogło mieć zastosowania. W tym zakresie w związku z pozostawianiem wina jako prezentu powitalnego dochodzić będzie do podlegających opodatkowaniu VAT nieodpłatnych dostaw wina. Spółka będzie obowiązana je ewidencjonować za pomocą kasy rejestrującej (a w konsekwencji konieczne będzie posiadanie takiej kasy przez spółkę).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy, autor komentarza VAT 2023 wydanego nakładem INFOR PL S.A.