RADA
PROBLEM
Spółka (podatnik VAT czynny) jest producentem środków ochrony indywidualnej. Zleca instytutom wykonanie określonych badań, które mają na celu potwierdzenie odpowiedniej jakości lub określonych cech produkowanych przez nią wyrobów. W celu wykonania tych badań spółka przekazuje instytutom niezbędną do przeprowadzenia eksperymentów liczbę sztuk danego produktu. Czy nieodpłatne przekazanie próbek oferowanych przez spółkę wyrobów instytutom w celu przeprowadzenia na nich testów jakości stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?
RADA
Nie, nieodpłatne przekazanie próbek oferowanych przez spółkę wyrobów instytutom w celu przeprowadzenia na nich testów jakości nie podlega VAT.
UZASADNIENIE
Opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, pod warunkiem że:
- wiąże się przeniesieniem prawa do rozporządzania towarami jak właściciel oraz
- podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych, a także
- nie jest to przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.
W przypadku opisanym w pytaniu nie jest spełniony pierwszy z powołanych warunków. Instytuty, którym spółka przekazuje wyroby do przeprowadzenia na nich testów jakości, doznają istotnego ograniczenia we władaniu przekazanym towarem. Wyroby zostają bowiem przekazane w celu wykonania badań jakościowych tych towarów. Nie można zatem przyjąć, że instytuty nabyły prawo do rozporządzania tymi wyrobami jak właściciel. Instytuty mogą wyłącznie wykonać usługi na powierzonych do badań wyrobach i nie mają one pozostawionej swobody co do dysponowania tymi produktami. Zatem, biorąc pod uwagę okoliczności, w jakich następuje przekazanie wyrobów instytutom specjalizującym się w badaniach jakości wyrobów oraz certyfikacji towarów, nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania przekazywanymi wyrobami jak właściciel, więc nie ma miejsca dostawa towarów.
Ponadto należy mieć na uwadze, że konstrukcyjną cechą podatku VAT jest opodatkowanie konsumpcji. VAT obciąża konsumpcję danego towaru (lub usługi), przez którą należy rozumieć użycie nabytego towaru (lub usługi) ze skutkiem zaspokojenia jakiejkolwiek potrzeby przez konsumenta. To dodatkowo przemawia za tym, że nieodpłatne przekazanie wyrobów do instytutów zajmujących się badaniami jakości wyrobów oraz certyfikacją towarów nie stanowi czynności opodatkowanej VAT, gdyż brak jest konsumpcyjnego charakteru tych przekazań. Odbiorca przekazywanych towarów (instytut) nie konsumuje ich, nie jest też w wyniku tego przekazania zaspokojona jakakolwiek potrzeba ani też nie pojawia się wskutek tego przysporzenie majątkowe. Przekazane produkty służą jedynie jako materiał do wykonania na nich badań (tj. wykonania zleconych przez spółkę usług).
Z przytoczonych powodów przekazanie wyrobów spółki do instytutów w celu przeprowadzenia na nich testów jakości nie podlega VAT. Okoliczności towarzyszące przekazaniu tych towarów sprawiają, że przekazywane towary nie posiadają wartości konsumpcyjnej oraz w istocie nie ma miejsca przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 sierpnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.383.2022.2.SR).
Dla oceny problemu opisanego w pytaniu nieistotna jest definicja "próbki" zawarta w ustawie o VAT. Przez próbkę rozumie się bowiem identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:
1) ma na celu promocję tego towaru oraz
2) nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.
Przekazywanie towarów instytutom do oceny ich jakości nie spełnia warunków opisanych w tej definicji, dlatego nie ma ona zastosowania w opisanej sprawie.
Podstawa prawna:
art. 7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2707
POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy, autor licznych publikacji podatkowych