Spotkanie z kontrahentami może być kosztem

Firma może odliczyć wydatki na spotkania szkoleniowo -integracyjne, w których biorą udział jej kontrahenci prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą - orzekł w ubiegłym tygodniu Naczelny Sąd Administracyjny

Całkiem co innego stwierdził NSA 19 października br. (sygn. akt II FSK 572/22). Wtedy uznał, że kosztem uzyskania przychodu są tylko wydatki na integrację pracowników etatowych, bo - jak orzekł - kto prowadzi działalność samodzielnie i na własny koszt, "kieruje się zasadami zwiększania zysku" i "nikt go do tego nie motywuje".

Na różnice między tamtym a najnowszym orzeczeniem zwróciła uwagę sędzia Jolanta Strumiłło, uzasadniając wyrok. Podkreśliła, że każdy stan faktyczny należy oceniać indywidualnie.

- W każdym z wyroków sądy wskazują, że przepisy należy interpretować odrębnie w stosunku do każdego stanu faktycznego - tłumaczyła sędzia Strumiłło.

W kilku celach

Spór z fiskusem wygrała spółka z branży IT, która zamierzała organizować spotkania z kontrahentami w różnych celach, a jednym z nich miała być integracja. Uczestnikami spotkań byłyby osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, współpracujące ze spółką na podstawie kontraktów B2B oraz na podstawie umów zlecenia.

We wniosku o interpretacje spółka wymieniła cztery cele spotkań. Po pierwsze chciałaby umożliwić kluczowym podwykonawcom i partnerom wymianę wiedzy oraz doświadczeń z pracy nad projektami. Po drugie zarząd spółki planował zaznajamiać uczestników spotkań z wizją i strategią rozwoju na najbliższe kwartały. Po trzecie nowi partnerzy mieliby poznać pozostałych członków zespołu, co w przyszłości ułatwiałoby komunikację. Czwartym celem byłaby integracja. Spółka nie kryła, że chciałaby budować pozytywny wizerunek w oczach obecnych partnerów i zleceniobiorców oraz przyszłych potencjalnych osób zainteresowanych tego typu partnerstwem.

Chciała się upewnić, że wszystkie związane z tym wydatki będzie mogła odliczyć od przychodu. Wymieniła wśród nich wydatki na: transport uczestników (bilety lotnicze, kolejowe, autobusowe i taksówki), zakwaterowanie (w apartamencie hotelowym albo w wynajętym domku lub willi), wyżywienie, opłacenie spikera lub osoby prowadzącej szkolenie.

Przeważy integracja

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że aspekty integracyjne tych spotkań będą dominować nad pozostałymi i należy w tej sytuacji zastosować ograniczenie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Przepis ten wyklucza z podatkowych kosztów wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Argumentem fiskusa było to, że spółka sama wskazała jako jeden z celów spotkań budowę pozytywnego wizerunku w oczach obecnych partnerów i zleceniobiorców oraz przyszłych potencjalnych osób zainteresowanych partnerstwem.

Wyroki NSA różnią się od siebie, bo dotyczą innych stanów faktycznych. Czasem integracja jest głównym celem spotkania, a czasem jednym z wielu, nawet pobocznym

Za mniej istotne dyrektor KIS uznał to, że podczas spotkań będą odbywać się także szkolenia podwykonawców i partnerów, a zarząd spółki będzie przedstawiać strategię rozwoju.

Spotkania będą miały przede wszystkim charakter reprezentacyjny. Partnerzy mogą dowiedzieć się o wizji i strategii spółki bez oferowania im wyjazdu integracyjnego - argumentował dyrektor KIS.

Fiskus musi zbadać sprawę

W skardze do sądu firma zarzuciła fiskusowi, że spośród wielu zasadniczych celów spotkań wybrał ostatni ze wskazanych, jej zdaniem najmniej istotny, natomiast pozostałe zignorował.

WSA uchylił interpretację (sygn. akt I SA/Gl 1205/19). Stwierdził, że nie wiadomo, dlaczego fiskus przyjął, iż wydatki na integracyjną część spotkania dominują nad pozostałymi. Nie wyjaśnił też, dlaczego uważa, że głównym celem spotkań będzie kreowanie wizerunku spółki.

Sąd nie podzielił też opinii dyrektora KIS, że informacje o strategii firmy nie muszą być przekazane podczas spotkania integracyjnego.

Te same zastrzeżenia pod adresem dyrektora KIS miał sąd kasacyjny. W uzasadnieniu sędzia Jolanta Strumiłło podkreśliła, że w tej sprawie integracja miała być tylko jednym z punktów spotkań. Nie wiadomo więc, dlaczego organ ustosunkował się tylko do tego punktu, ignorując pozostałe - orzekł NSA.

Przedsiębiorca nie potrzebuje motywacji

Z kolei wspomniany wyrok z 19 października br. (sygn. akt II FSK 572/22) dotyczył wyłącznie spotkań integracyjnych. Spółka wyjaśniła, że będą brać w nich udział m.in. osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą, które współpracują z nią na podstawie kontraktów B2B.

Fiskus uznał, że spółka może odliczyć wydatki tylko w takim zakresie, w jakim dotyczą one osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Natomiast wydatki dotyczące osób współpracujących z nią na podstawie B2B to reprezentacja, wyłączona z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT.

WSA w Rzeszowie uchylił tę interpretację (sygn. akt I SA/Rz 94/22). Orzekł, że spółka powinna móc odliczyć te wydatki w całości. Powinna tylko zaliczyć je do kosztów pośrednich, bez przyporządkowania do konkretnego źródła przychodów, bo - jak stwierdził sąd - dotyczą one całokształtu jej działalności,

W tej sprawie NSA przyznał rację fiskusowi. Orzekł, że wydatki na organizację spotkań, w których biorą udział osoby prowadzące działalność gospodarczą, nie są dla spółki kosztem uzyskania przychodu. Współpracownicy jako przedsiębiorcy kierują się bowiem zasadami zwiększania zysku, chcą, aby prowadzona przez nich działalność przynosiła im jak największe korzyści. Z istoty działalności gospodarczej wynika, że nikt ich do tego nie motywuje - stwierdził NSA. Uznał, że nie można uzasadniać organizacji spotkań integracyjnych dla współpracowników koniecznością motywowania ich do lepszego prowadzenia ich własnego biznesu.

Fiskus pozytywnie o szkoleniach

Spory dotyczące spotkań integracyjnych trwają od wielu lat, bo fiskus konsekwentnie nie zgadza się na odliczanie wydatków na spotkania z kontrahentami prowadzącymi działalność gospodarczą. Taki pogląd wyraził też w interpretacji z 20 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.418.2022.2.AP). Natomiast inaczej potraktował część szkoleniową spotkań. Stwierdził, że spółka może odliczyć wydatki na udział kontrahentów w tej części. ©℗

orzecznictwo

Wyrok NSA z 8 grudnia 2022 r., sygn. akt. II FSK 1130/20 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia