Grupy VAT to nowe rozwiązanie podatkowe, którego najważniejszą cechą jest wyłączenie z opodatkowania VAT transakcji między członkami grupy. Z nowego rozwiązania można będzie skorzystać od 1 stycznia 2023 r. MF wydało objaśnienia podatkowe, wskazując jak w praktyce stosować nowe przepisy o grupach VAT.
Objaśnienia podatkowe koncentrują się na:
W związku z postulatami zgłaszanymi na etapie konsultacji podatkowych objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT zostały rozszerzone m.in. o:
Grupa VAT ma zapewnić neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Obroty w ramach grupy VAT nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami, a w konsekwencji w relacjach między członkami grupy nie obowiązuje konieczność stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) czy weryfikacji kontrahenta w wykazie podatników. Podatnikiem jest grupa VAT jako całość, więc składany jest także jeden zbiorczy JPK, zamiast odrębnych JPK dla każdego podmiotu.
Korzyścią mają być także efektywniejsze przepływy pieniężne (cash-flow) w grupie VAT, dzięki możliwości elastycznego zarządzania podatkiem naliczonym. Przykładowo, jeśli dany podmiot był przed przystąpieniem do grupy VAT podatnikiem, który regularnie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to wówczas musiał oczekiwać na zwrot VAT - standardowo do 60 dni. Jeśli podmiot ten wejdzie do grupy VTA, która jako całość wykazuje nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, to wówczas ten podatek wykazywany wcześniej jako VAT do zwrotu będzie "na bieżąco" uwzględniany w rozliczeniach grupy VAT. W efekcie podmioty działając jako grupa VAT per saldo, efektywniej "wykorzystują" VAT naliczony i żaden z podmiotów nie czeka na zwrot VAT. To rozwiązanie ma być korzystne również dla podmiotów, które przed wejściem do grupy VAT nie miały prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwagi na wykonywanie świadczeń wykluczających to prawo (np. zwolnionych z VAT usług finansowych).
Warto dodać, że członkowie grupy VAT będą musieli dokumentować czynności dokonywane wewnątrz grupy VAT, prowadząc specjalną ewidencję. Pierwotnie taka ewidencja miała być przesyłana tylko na żądanie organów podatkowych. Jednak później ustawodawca zmienił zdanie i zgodnie z przepisami, które mają wejść w życie 1 lipca 2023 r., ma być obowiązkowo przesyłana przez członków grupy w formacie JPK za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Zasady prowadzenia tej ewidencji będą również ewoluować. Od 1 stycznia 2023 r. będzie prowadzona według zasad, które mają się zmienić od 1 lipca 2023 r. Należy również te obowiązki wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o powołaniu grupy VAT.
Z pewnością wydane przez MF objaśnienia podatkowe, pomogą podjąć decyzję podmiotom zainteresowanym działaniem w ramach grupy VAT i skorzystaniem z nowych rozwiązań podatkowych. Przypomnijmy, że objaśnienia podatkowe to ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów, wydawane są na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 14n § 4 Ordynacji zastosowanie się przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie go ochroną przewidzianą w art. 14k-14m tej ustawy. Oznacza to, że podatnik, który zastosował się do objaśnień, nie poniesie negatywnych konsekwencji podatkowych, w przypadku gdy jego rozliczenia - zgodne z objaśnieniami - okażą się nieprawidłowe. Podatnik, który postępował zgodnie z objaśnieniami, nie zapłaci zaległego podatku, a ponadto nie wszczyna się wobec niego postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenie skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę.
Źródło:
komunikat MF z 14 października 2022 r. pt. "Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT" - opubl. na www.mf.gov.pl
"Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT" z 11 października 2022 r. - opublikowane przez MF 14 października 2022 r. - są dostępne na stronie cyfrowego wydania "MONITORA księgowego" - www.inforlex.pl/ewydania
Ewa Sławińska
prawnik, redaktor naczelna "MONITORA księgowego"