Do 30 kwietnia 2023 r. przedłużono termin obowiązywania aktualnych ograniczeń, nakazów i zakazów wprowadzonych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego. Oznacza to, że już niedługo można oczekiwać odwołania tego stanu. W publikacji przedstawiamy zestawienie szczególnych rozwiązań podatkowych obowiązujących w stanie zagrożenia epidemicznego wraz z informacją, jakie są konsekwencje zakończenia tego stanu.
Tabela. Szczególne rozwiązania podatkowe - skutki odwołania stanu zagrożenia epidemicznego
Lp. | Szczególne rozwiązania podatkowe obowiązujące w stanie zagrożenia epidemicznego | Skutki odwołania stanu zagrożenia epidemicznego |
1 | 2 | 3 |
PODATKI DOCHODOWE | ||
1. | Preferencje w zakresie posiadania certyfikatu rezydencji | Rozwiązanie ma zastosowanie w okresie kolejnych 2 miesięcy po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego. Po tym czasie preferencje nie mogą już być stosowane. |
a) | Certyfikaty rezydencji niezawierające okresu ważności Jeżeli dla takich certyfikatów okres kolejnych 12 miesięcy wyznaczający czas ich obowiązywania upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres obowiązywania tego stanu oraz przez okres 2 miesięcy po jego odwołaniu. Podstawa prawna: art. 31ya ust. 1 ustawy o COVID-19 | Po 2 miesiącach po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego płatnicy podatku dochodowego nie mogą już korzystać z certyfikatów rezydencji, które zostały wydane ponad 12 miesięcy wcześniej, jeżeli nie zawierają one okresu ważności. |
b) | Możliwość korzystania z kopii certyfikatu W czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po jego odwołaniu miejsce zamieszkania i siedziby podatnika (PIT i CIT) dla celów podatkowych może być potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji, jeżeli informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym. Podstawa prawna: art. 31ya ust. 2 ustawy o COVID-19 | Po 2 miesiącach po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego płatnicy podatku dochodowego nie mogą potwierdzać miejsca zamieszkania czy siedziby kopią certyfikatu rezydencji. |
c) | Wydłużenie ważności certyfikatów rezydencji W czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po jego odwołaniu warunek uzyskania przez płatnika certyfikatu rezydencji od podatnika uważa się za spełniony także w przypadku, gdy płatnik posiada certyfikat rezydencji tego podatnika obejmujący 2019 r. lub 2020 r. oraz oświadczenie podatnika co do aktualności danych w nim zawartych. Podstawa prawna: art. 31ya ust. 3 ustawy o COVID-19 | Po 2 miesiącach po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego płatnicy posługujący się certyfikatami obejmującymi 2019 r. lub 2020 r. powinni uzyskać aktualne certyfikaty rezydencji podatników. |
2. | Preferencje w zakresie cen transferowych | Preferencje w zakresie cen transferowych mogą być stosowane: ● do czasu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo |
a) | Zwolnienie podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia PIT. Zwalnia się podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego potwierdzającego dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik. Dotyczy to korekty dokonywanej za rok podatkowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Polski obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego ogłoszony w związku z COVID-19. CIT. Analogiczne uprawnienie przyznano podatnikom CIT. Podstawa prawna: art. 31z1 ustawy o COVID-19 | Podatnicy podatku dochodowego mają obowiązek posiadania oświadczenia, jeżeli dokonują korekty: ● po odwołaniu stanu zagrożenia lub |
b) | Zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji lokalnej - także w przypadku poniesienia straty podatkowej PIT. Podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia lokalnej dokumentacji podatkowej także w przypadku poniesienia przez stronę transakcji straty podatkowej w roku podatkowym, w którym na całym terytorium Polski obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego ogłoszony w związku z COVID-19. Ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia lokalnej dokumentacji podatkowej może skorzystać podmiot powiązany, który poniósł stratę, pod warunkiem że uzyskał w tym roku łączne przychody niższe o co najmniej 50% od łącznych przychodów uzyskanych w analogicznym okresie bezpośrednio poprzedzającym ten rok. CIT. Analogiczne uprawnienie przyznano podatnikom CIT. Podstawa prawna: art. 31z2 ustawy o COVID-19 | Poczynając od roku podatkowego, w którym nie obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego, podatnicy zawierający transakcje, w których jedna ze stron poniosła stratę podatkową, nie mogą korzystać z opisanego zwolnienia z obowiązku prowadzenia dokumentacji lokalnej. |
c) | Podmioty mogące podpisać oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych PIT. Oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych, składane za rok podatkowy lub rok obrotowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Polski obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego ogłoszony w związku z COVID-19, może podpisać: ● osoba fizyczna - w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną, ● osoba upoważniona przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale - w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział na terytorium Polski, ● osoba uprawniona do reprezentacji - w przypadku pozostałych podmiotów powiązanych - przy czym nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika. Tym samym oświadczenia nie musi podpisywać kierownik jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości, jak to jest określone w przepisach o podatku dochodowym, co stanowi duże ułatwienie dla składających oświadczenie. CIT. Analogiczne uprawnienie przyznano podatnikom CIT. Podstawa prawna: art. 31z3 ustawy o COVID-19 | Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych musi podpisać kierownik jednostki. Dotyczy to oświadczeń składanych: ● za rok podatkowy lub rok obrotowy, w którym nie obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub |
3. | Zapłata należności na rachunek inny niż wskazany w wykazie podatników VAT PIT i CIT. W przypadku gdy zapłata została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik może złożyć przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek (ZAW-NR) do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności. Zawiadomienie to należy złożyć w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu, ale w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 termin na złożenie zawiadomienia przedłuża się do 14 dni od dnia zlecenia przelewu. Zawiadomienie chroni podatników podatku dochodowego przed zastosowaniem przepisów o ograniczeniu kosztów podatkowych w przypadku dokonywania transakcji bez pośrednictwa rachunku płatniczego (art. 15d updop i art. 22p updof). Podstawa prawna: art. 15zzn ustawy o COVID-19 | Opisane rozwiązania obowiązują jedynie do odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego podatnicy mają już tylko 7 dni na złożenie zawiadomienia o zapłacie na rachunek inny niż wskazany w wykazie podatników VAT. |
4. | Kwoty kar umownych i odszkodowań w przypadku wady lub zwłoki powstałej w związku z COVID-19 jako koszty podatkowe PIT. Przepisu wyłączającego z kosztów podatkowych określone rodzaje zapłaconych kar umownych i odszkodowań (zob. art. 23 ust. 1 pkt 19 updof) nie stosuje się do zapłaconych kar umownych i odszkodowań, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego ogłoszonym z powodu COVID-19. Podstawa prawna: art. 52zb updof CIT. Analogiczne uprawnienie przyznano podatnikom CIT. Podstawa prawna: art. 38t updop | Podatnicy mogą wykazać w kosztach podatkowych zapłacone kary umowne i odszkodowania, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego. Możliwość ta kończy się zatem w stosunku do wad oraz zwłoki, które powstaną po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego. |
ORDYNACJA PODATKOWA | ||
1. | Brak obowiązku raportowania krajowych schematów podatkowych (MDR) W przypadku schematów podatkowych innych niż transgraniczne podatnicy nie mają obowiązku przekazywania informacji i zawiadomień oraz realizowania innych obowiązków określonych w przepisach dotyczących krajowych schematów podatkowych w okresie od 31 marca 2020 r. do 30 dnia po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19. Podstawa prawna: art. 31y ustawy o COVID-19 | Rozwiązanie to ma zastosowanie w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego i do 30 dnia po dniu jego odwołania. Po tym okresie podatnicy ponownie mają obowiązek stosowania przepisów o raportowaniu krajowych schematów podatkowych. |
2. | Ulgi w zapłacie podatku W decyzji w sprawie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej nie nalicza się opłaty prolongacyjnej, gdy została wydana na podstawie wniosku złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu. Podstawa prawna: art. 15za ustawy o COVID-19 | Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego zmienia sytuację podatników (płatników) występujących o ulgę w zapłacie podatku. W przypadku gdy złożą wniosek o udzielenie ulgi w zapłacie po 30 dniach od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w decyzji o przyznaniu ulgi w zapłacie podatku zostanie im naliczona opłata prolongacyjna. |
3. | Odpowiedzialność solidarna nabywców towarów i usług W przypadku gdy zapłata została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, aby uniknąć odpowiedzialności solidarnej za VAT niezapłacony przez zbywcę, podatnik może złożyć przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek (ZAW-NR) do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności. Zawiadomienie to należy złożyć w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu, ale w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 termin na złożenie zawiadomienia przedłuża się do 14 dni od dnia zlecenia przelewu. Podstawa prawna: art. 15zzn ustawy o COVID-19, art. 117ba Ordynacji podatkowej | Od następnego dnia po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego podatnik, który dokona przelewu na rachunek inny niż wskazany w wykazie podatników VAT, ma 7 dni na złożenie ZAW-NR. |
4. | Termin wydania interpretacji podatkowych W przypadku wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej złożonych do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 3-miesięczny termin, o którym mowa w art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, przedłuża się o 3 miesiące. Podstawa prawna: art. 31g ustawy o COVID-19 | Wnioski o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych złożone po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego powinny być rozpatrzone w terminie 3 miesięcy. W przypadku wniosków złożonych w trakcie trwania zagrożenia epidemicznego organy miały 6 miesięcy na wydanie interpretacji. |
AKCYZA | ||
1. | Odstąpienie od dokonania czynności W przypadku dokonywania przez podmiot podlegający kontroli celno-skarbowej czynności w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy w okresie od 1 kwietnia 2020 r. do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19 naczelnik urzędu celno-skarbowego na podstawie analizy ryzyka może odstąpić od: ● obecności kontrolującego przy przeprowadzeniu czynności podlegającej kontroli celno-skarbowej, Naczelnik urzędu celno-skarbowego powiadamia podmiot, o którym mowa, o odstąpieniu od obecności kontrolującego przy przeprowadzeniu czynności podlegającej kontroli celno-skarbowej lub od dokonania czynności przez kontrolującego. Podmiot, o którym mowa, przekazuje niezwłocznie naczelnikowi urzędu celno-skarbowego informację o przebiegu przeprowadzonych czynności. Podstawa prawna: art. 31zj ustawy o COVID-19 | Opisane uproszczenie proceduralne obowiązuje do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. |
Podstawa prawna
● art. 52zb ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 658 (w tabeli jako updof)
● art. 38t ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 412 (w tabeli jako updop)
● art. 15zzn, art. 31ya, art. 31zj, art. 31z1, art. 31z2, art. 31z3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 412 (w tabeli jako ustawa o COVID-19)
● art. 90 ustawy z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 615; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 658 (w tabeli jako ustawa o KAS)
● art. 117ba ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 614 (w tabeli jako Ordynacja podatkowa)
● art. 96b ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 556 (w tabeli jako ustawa o VAT)