Czy trzeba skorygować WDT, gdy zwrot towarów nastąpił do magazynu w innym kraju UE

Spółka (podatnik VAT czynny i VAT UE) dokonuje m.in. wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów jako polski podatnik VAT, a miejscem rozpoczęcia transportu towarów jest terytorium Polski (magazyn w Polsce). Zdarza się, że kontrahenci chcą skorzystać z prawa zwrotu zakupionych od spółki towarów. Gdy zwrot dokonywany jest przez kontrahentów łotewskich i litewskich (podatnicy podatku od wartości dodanej w krajach swoich siedzib, zidentyfikowani na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych), jako miejsce do zwrotu towarów spółka podaje adres magazynu zlokalizowanego na terenie Łotwy (magazyn na Łotwie). W takich przypadkach zwracane towary są przemieszczane z kraju kontrahenta bezpośrednio na Łotwę, a w przypadku kontrahentów łotewskich - bez konieczności przemieszczenia transgranicznego. Zwracany towar nie jest zatem transportowany z powrotem do Polski. Po odebraniu zwracanych towarów w magazynie na Łotwie spółka wystawia fakturę korygującą wewnątrzwspólnotową dostawę in minus oraz dokonuje obniżenia podstawy opodatkowania w odpowiednim okresie rozliczeniowym. Następnie spółka dokonuje dalszej sprzedaży zwróconych towarów. Na moment dokonywania tej sprzedaży towary znajdują się w magazynie na Łotwie. Sprzedaż ta może być dokonana m.in. na rzecz kontrahenta z Łotwy albo innego kraju UE. W takim przypadku spółka rozpoznaje dokonywaną dostawę towarów w oparciu o łotewskie przepisy VAT, tj. odpowiednio jako łotewską dostawę krajową (w przypadku dostawy na rzecz łotewskiego kontrahenta) albo jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (w przypadku dostawy na rzecz kontrahenta z innego kraju UE).

1. Czy zwrot towarów będących przedmiotem WDT dokonywany przez kontrahentów do magazynu na Łotwie stanowi podstawę korekty?

2. Czy dokonywana przez spółkę dostawa zwróconych uprzednio przez jej kontrahentów towarów znajdujących się na moment rozpoczęcia ich wysyłki/transportu w magazynie na Łotwie stanowi dla spółki czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce?

1. Tak, zwrot towarów będących przedmiotem WDT dokonywany przez kontrahentów do magazynu na Łotwie stanowi podstawę korekty. 
2. Nie, dostawa towarów, zwróconych uprzednio przez kontrahentów, znajdujących się na moment rozpoczęcia ich wysyłki/transportu w magazynie na Łotwie, nie stanowi dla spółki czynności podlegającej opodatkowaniu VAT w Polsce.

Z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów mamy do czynienia w dwóch przypadkach:

• gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju:

- w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT,

- na rzecz nabywcy będącego podatnikiem VAT zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju (art. 13 ust. 1 w zw. z ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT);

• gdy następuje przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które:

- zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo

- sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika (art. 13 ust. 3 ustawy o VAT).

W przypadku, o którym mowa w pytaniu, doszło do pierwszej z wymienionych czynności, która może i powinna być korygowana, gdy dochodzi do zwrotu towarów.

Zwrot towarów jako podstawa korekty

W przedstawionej sprawie w związku ze zwrotem towarów nie wystąpi nowa czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Towary nie są przez spółkę nabywane, a jedynie przyjmowane do zwrotu (w ramach dokonanej uprzednio przez nią dostawy towarów na rzecz kontrahentów). Zwrot towarów jest podstawą do dokonania korekty podstawy opodatkowania w oparciu o wystawioną fakturę korygującą. Zatem należy przyjąć, że dokonywany przez kontrahentów do magazynu na Łotwie zwrot towarów będących przedmiotem WDT stanowi czynność powodującą konieczność korekty podstawy opodatkowania WDT.

Skutki podatkowe kolejnej dostawy

Co do kwestii opodatkowania podatkiem VAT dostawy zwróconych uprzednio przez kontrahentów towarów (do magazynu na Łotwie), należy stwierdzić, że po skutecznym zwrocie towarów spółka staje się ponownie ich właścicielem, a następnie dokonuje odrębnej transakcji. Zatem dostawa zwróconych uprzednio przez kontrahentów towarów, znajdujących się na moment rozpoczęcia ich wysyłki/transportu w magazynie na Łotwie, nie stanowi dla spółki czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. 

Stanowisko takie reprezentują organy podatkowe (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 czerwca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.260.2022.1.PRP).

Korekta WDT a przemieszczenie towarów

W sensie formalnym przedstawionemu stanowisku nie można odmówić poprawności. W art. 29a ust. 10 pkt 2 ustawy VAT jest mowa jedynie o zwrocie towarów jako podstawie do pomniejszenia podstawy opodatkowania, w tym podstawy opodatkowania WDT. Brak jest regulacji szczególnych, które w przypadku WDT nakazywałyby dokonanie tego zwrotu na terytorium Polski (choć wydawałoby się to logiczne). Gdy zwrot nie nastąpił do Polski, to pozostaje rozważyć jednak skutki dokonanej korekty, bo przecież de facto towar należący do przedsiębiorcy znalazł się poza granicami kraju - został przemieszczony poza Polskę i tam został sprzedany (bez opodatkowania przemieszczenia towaru). Podatnicy, którzy chcieliby się oprzeć na stanowisku zaprezentowanym przez organy podatkowe, powinni rozważyć, jakie skutki przyniesie takie rozwiązanie (tj. zwrot towaru będącego przedmiotem WDT z Polski do Łotwy, do magazynu znajdującego się na Łotwie) oraz czy na podstawie łotewskich przepisów o VAT nie utrudni to rozliczenia podatku VAT od tej transakcji na Łotwie. 

W ocenie redakcji w opisanej sytuacji zwrot towarów do magazynu na Łotwie nie powinien zmniejszać ogólnej wartości WDT. W wyniku dokonanego zwrotu towarów przestały być one towarami wywiezionymi do innego kraju w wyniku dostawy, ale stały się towarami przemieszczonymi do innego kraju, co również stanowi WDT. Zwrot towarów nie obniżył zatem globalnie wartości dostaw (przemieszczeń towarów) traktowanych jako WDT. W związku z dokonanym zwrotem towarów podatnik powinien więc wystawić fakturę korygującą WDT dla kontrahenta, który dokonał zwrotu (in minus) i wystawić fakturę dokumentującą przemieszczenie towarów (równoważne z WDT), dokumentującą wartość towarów zwróconych do magazynu na Łotwie. W konsekwencji otrzymany zwrot towarów do magazynu na Łotwie ogólnie nie pomniejszy podstawy opodatkowania WDT w Polsce. Spowoduje natomiast konieczność wykazania przez podatnika WNT na Łotwie. Korekta będzie powodowała bowiem zmianę kwalifikacji dokonanej przez podatnika czynności, w efekcie której nastąpił wywóz towarów na teren innego kraju UE. 

POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 czerwca 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.260.2022.1.PRP)

Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy, autor licznych publikacji podatkowych