PROBLEM
Podatnik odnalazł nieuregulowaną fakturę z listopada 2020 r. Czy może skorzystać z ulgi na złe długi w stosunku do wierzytelności, której dotyczy ta faktura?
RADA
Zdaniem autora podatnik może skorzystać z ulgi na złe długi w stosunku do wierzytelności wynikającej z faktury wystawionej w listopadzie 2020 r. Organy podatkowe są jednak w tej kwestii odmiennego zdania, uznając, iż nie ma podstaw do dokonania korekty, gdyż w tym przypadku stosujemy dwu-, a nie trzyletni, termin na korektę.
UZASADNIENIE
Przepisy VAT pozwalają podatnikom skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona (art. 89a ust. 1 ustawy o VAT). Jest to tzw. ulga na złe długi.
Warunki korzystania z ulgi na złe długi
Lp. | Korzystanie z ulgi na złe długi jest możliwe, jeżeli łącznie spełnionych jest pięć warunków:
|
1. | wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 90 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze |
2. | sprzedaż została dokonana na rzecz nabywcy zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny albo nieściągalność wierzytelności jest dodatkowo udokumentowana (na jeden z trzech określonych przepisami sposobów) |
3. | na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji, w której dokonuje się korekty, wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny |
4. | od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona |
5. | do dnia skorzystania z ulgi na złe długi (złożenia deklaracji) wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie |
Zatem jednym z warunków korzystania z ulgi na złe długi jest, aby od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona (art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT). Do 30 września 2021 r. okres ten wynosił 2 lata, licząc od końca roku, w którym faktura została wystawiona (art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT).
Ważne
Jednym z warunków korzystania z ulgi na złe długi jest, aby od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
Nie jest przy tym jasne, czy korzystając z ulgi na złe długi w drodze korekty deklaracji złożonych za okresy rozliczeniowe przed 1 października 2021 r. podatnicy mogą uwzględniać wydłużony okres korzystania z ulgi na złe długi. Według autora tak, gdyż korekty takiej podatnicy dokonują w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy, a nie ma przepisu stanowiącego inaczej. W konsekwencji podatnik w przedstawionej sytuacji może skorzystać z ulgi na złe długi w podatku VAT w stosunku do wierzytelności, której dotyczy faktura z listopada 2020 r.
Organy podatkowe są jednak odmiennego zdania, tj. uważają, że w takich przypadkach obowiązuje jednak okres 2 lat. Oznaczałoby to, że podatnik nie ma już prawa do korekty w ramach ulgi na złe długi faktury wystawionej w 2020 r. Takie stanowisko zaprezentował Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 15 marca 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.26.2022.1.AA) oraz z 20 maja 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.150.2022.2.KS). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji:
(…) ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1626) nie zawiera przepisów przejściowych dotyczących znowelizowanego art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Jeżeli brak jest przepisu przejściowego, to do oceny skutków danej czynności zastosowanie znajdują przepisy obowiązujące w czasie, gdy czynność ta miała miejsce. (…) W konsekwencji (…) na podstawie polskich przepisów ustawy nie był Pan uprawniony do skorzystania z "ulgi na złe długi" w styczniu 2021 r., gdyż nie został spełniony warunek określony w art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy, tj. od końca roku, w którym zostały wystawione faktury dokumentujące wierzytelność upłynął okres dłuższy niż 2 lata.
Dlatego gdy zastosujemy się do stanowiska organów podatkowych, to w 2023 r. możemy korygować w ramach ulgi na złe długi faktury za 2021 r., 2022 r. i 2023 r. Natomiast stosując wprost przepisy, korektą może być objęty również 2020 r.
Ze względu na sprzeczne stanowiska wskazane jest, aby podatnik wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Przy czym nie jest wykluczone, że organ podatkowy udzieli jej na korzyść podatnika. Wielokrotnie już zdarzało się, że organy podatkowe zmieniały zdanie i dotychczasowe stanowisko w danym zakresie. Ponadto podatnik ma także możliwość dochodzenia swoich racji przed sądem administracyjnym w przypadku wydania interpretacji negatywnej.
Podstawa prawna
POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:
Tomasz Krywan
doradca podatkowy