Uczestnictwo w PPK jest dobrowolne. Mogą do niego przystąpić osoby, które ukończyły 18 lat, ale nie przekroczyły 70 lat. Jednak rezygnacja z uczestnictwa w PPK wymaga złożenia przez uczestnika PPK (którym jest m.in. pracownik) deklaracji rezygnacji w formie pisemnej. Rezygnacja z PPK oznacza jednoczesną rezygnację z dokonywania wpłat na PPK. W takim przypadku pracodawca nie dokonuje wpłat na PPK za uczestnika PPK, począwszy od miesiąca, w którym uczestnik ten złożył wspomnianą deklarację (art. 23 ust. 4 ustawy o PPK). Natomiast wpłaty pobrane w miesiącu złożenia rezygnacji z PPK podlegają zwrotowi. 

Rezygnacja z PPK

Państwa pracownik złożył deklarację rezygnacji z PPK na początku marca 2023 r. Problemy z przekazaniem tego dokumentu w terminie przez osobę odpowiedzialną nie oznaczają, że deklaracja została złożona przez pracownika dopiero w dniu przekazania jej właściwej komórce w Państwa siedzibie. Datą złożenia deklaracji jest 6 marca 2023 r. Zatem zgłoszenie rezygnacji z PPK w instytucji zarządzającej PPK (o ile pracownik był wcześniej uczestnikiem PPK lub gdy pracodawca zawarł w jego imieniu umowę o prowadzenie PPK) powinni Państwo przesłać z ww. datą złożenia przez pracownika deklaracji rezygnacji, która jest jednocześnie datą przyjęcia tego dokumentu przez pracodawcę. Natomiast wpłatę pobraną i finansowaną przez pracownika z jego wynagrodzenia za marzec 2023 r. i premii wypłaconej w kwietniu 2023 r., nieprzekazaną na rachunek PPK, trzeba zwrócić pracownikowi. Muszą też Państwo pamiętać, aby przez nieuwagę nie doliczyć do przychodu uzyskanego przez pracownika najwcześniej w dacie przekazania wpłat na PPK (co nastąpi 17 kwietnia 2023 r.) wpłaty na PPK finansowanej przez pracodawcę od wynagrodzenia wypłaconego w marcu i kwietniu br., do której przekazania na rachunek towarzystwa zarządzającego PPK pracodawca byłby zobowiązany, gdyby pracownik nie zrezygnował z oszczędzania w PPK. 

Ponieważ wpłata na PPK jest częścią wynagrodzenia za pracę, powinni Państwo zwrócić ją pracownikowi niezwłocznie. W przedstawionej sytuacji pracodawca:

Krok 1. zgłasza rezygnację pracownika z PPK w instytucji zarządzającej PPK z datą 6 marca 2023 r. (o ile wcześniej pracownik był uczestnikiem PPK lub gdy pracodawca zawarł w jego imieniu umowę o prowadzenie PPK), 

Krok 2. zwraca pracownikowi finansowane przez niego wpłaty na PPK pobrane z wynagrodzenia za marzec i premii kwartalnej wypłaconej na początku kwietnia 2023 r. przelewem na rachunek bankowy lub do rąk pracownika (jeżeli zawnioskował o taki sposób przekazywania wynagrodzenia). 

Jeżeli w tych okolicznościach pracodawca przekazałby wpłatę na PPK wraz z listą pracowników - uczestników PPK, za których dokonuje wpłaty, przed otrzymaniem od pracownika deklaracji rezygnacji, odzyskanie wpłat byłoby możliwe wyłącznie na podstawie wniosku pracownika w ramach zwrotu (art. 2 ust. 1 pkt 47 i art. 105 ustawy o PPK). Wyjątkowo gdyby pracodawca nie przesłał jeszcze listy uczestników PPK, mimo dokonania wpłaty na PPK, i nie umieścił na niej uczestnika PPK, który zrezygnował z oszczędzania w tym programie, instytucja zarządzająca zwróci nienależną kwotę na rachunek pracodawcy, jeżeli nie jest jej znany rachunek uczestnika PPK. W takim przypadku pracodawca zwraca wpłatę pracownikowi (art. 28a ust. 5-6 ustawy o PPK). 

Autozapis od 1 kwietnia 2023 r. 

Co 4 lata, obecnie od 1 kwietnia 2023 r., podmiot zatrudniający, którym jest m.in. pracodawca, dokonuje wpłat za uczestnika PPK, który zrezygnował z PPK (ważność poprzednich deklaracji rezygnacji upłynęła z końcem lutego 2023 r.), w ramach tzw. autozapisu. Nie ma znaczenia, kiedy dany podmiot wdrożył PPK. Wpłata na PPK nie zostanie jednak pobrana, jeżeli uczestnik PPK ponownie zrezygnuje z dokonywania tych wpłat, składając podmiotowi zatrudniającemu deklarację rezygnacji (art. 23 ust. 6 ustawy o PPK). Autozapis nie dotyczy osób, które przed 1 kwietnia 2023 r. ukończyły 55 lat. Przystąpienie przez nie do PPK jest możliwe na podstawie wniosku o zawarcie w ich imieniu i na ich rzecz umowy o prowadzenie PPK. Osoby, które przed 1 kwietnia 2023 r. ukończyły 70 lat, nie mogą przystąpić do PPK. 

Alicja Kozłowska

specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z wieloletnim doświadczeniem