Od 1 stycznia 2023 r. podatnikom nie będzie przysługiwało prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej budynków mieszkalnych, wybudowanych przed 1 stycznia 2022 r., oraz zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów. Organy podatkowe nie będa przy tym oceniały, czy nowe przepisy naruszają konstytucyjną zasadę ochrony praw nabytych. Stanowisko takie zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji, której fragment przedstawiamy.
MF
Państwa wątpliwości w sprawie, dotyczą ustalenia, czy w okresie od 1 stycznia 2023 r. Spółce przysługuje prawo do amortyzacji budynków mieszkalnych wybudowanych przed 1 stycznia 2022 r. oraz do zaliczania amortyzacji budynków mieszkalnych do kosztów uzyskania przychodów.
Mając na uwadze powyższe, w związku z literalnym brzmieniem art. 16c pkt 2a ustawy o CIT wprowadzonym od 1 stycznia 2022 roku, z prawa do amortyzacji nie może skorzystać podatnik będący właścicielem budynku/lokalu mieszkalnego.
(…)
Odnosząc się natomiast do wyrażonego we wniosku stanowiska Spółki wywodzonego z zasady określonej w art. 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), należy zauważyć, że w toku postępowania interpretacyjnego organy podatkowe nie są władne do dokonywania kontroli zgodności unormowań polskiego prawa podatkowego z postanowieniami ww. aktu prawnego. Wydawane przez Organ interpretacje indywidualne nie mają charakteru aktu normatywnego, a jedynie przedstawiają pogląd Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na interpretowane zagadnienie podatkowe.
Zatem, w analizowanej sprawie mają Państwo prawo do zaliczania w ciężar kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych budynków mieszkalnych wybudowanych przed 1 stycznia 2022 r. oraz do zaliczania amortyzacji budynków mieszkalnych do kosztów uzyskania przychodów, wyłącznie do 31 grudnia 2022 r., co stanowi realizację znowelizowanego art. 16c ust. 2a ustawy o CIT w zw. z art. 71 ust. 2 ustawy Polski Ład.
Natomiast po zakończeniu okresu przejściowego, niezamortyzowana wartość początkowa ww. budynków mieszkalnych może jedynie stanowić koszt zbycia tych budynków na rzecz podmiotu trzeciego, nie może natomiast stanowić podstawy dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych od tych budynków mieszkalnych.
W związku z powyższym, w okresie od 1 stycznia 2023 r. Spółce nie będzie przysługiwało prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej budynków mieszkalnych, wybudowanych przed 1 stycznia 2022 r. oraz zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.432.2022.1.SH
Podatnicy nie zgadzają się ze stanowiskiem organów podatkowych co do możliwości amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Zdaniem wielu podatników i ekspertów podatkowych zakaz, który będzie obowiązywał od 1 stycznia 2023 r., jest niekonstytucyjny. Niestety sądy administracyjne nie chcą w tym zakresie rozstrzygać sporów. Jak wyjaśnił WSA w Krakowie w wyroku z 16 września 2022 r. (sygn. akt I SA/KR 488/22, wyrok nieprawomocny), sąd w trybie skargi na interpretację nie jest właściwy do oceny zgodności przepisów podatkowych z konstytucją, bo postępowanie ma charakter "abstrakcyjny". Zdaniem WSA może on dokonać takiej oceny, dopiero jeśli trafi do niego skarga na decyzję wymiarową. Przy tym ostatecznie właściwym do zbadania zgodności przepisów z konstytucją jest Trybunał Konstytucyjny. Podobnie niekorzystnie dla podatnika orzekł WSA w Łodzi w wyroku z 20 września 2022 r. (sygn. akt I SA/Łd 482/22, wyrok nieprawomocny).
Zdaniem redakcji sądy administracyjne nie powinny uchylać się od oceny tego, czy dane przepisy są zgodne z konstytucją. WSA powinien sam zastosować konstytucję bezpośrednio, a dopiero gdy ma wątpliwości - zwracać się do Trybunału Konstytucyjnego. Przy tym charakter postępowania nie powinien decydować o tym, czy sąd przy ocenie sprawy zastosuje konstytucyjne regulacje czy nie.
Sławomir Biliński
prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego