W 2023 r. kwota minimalnego wynagrodzenia brutto wzrośnie w dwóch etapach, tj. od 1 stycznia, i wyniesie 3490 zł, a następnie od 1 lipca, ostatecznie osiągając wysokość 3600 zł. Zatem dojdzie do wzrostu minimalnego wynagrodzenia finalnie o 590 zł. Stawki te są przewidziane z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracownicy zatrudnieni na niepełny etat, otrzymujący wynagrodzenie minimalne, mają do niego prawo w wysokości odpowiedniej (proporcjonalnej) do etatu. Etapowy wzrost dotyczy także minimalnej stawki godzinowej przysługującej z tytułu umów zlecenia. Od 1 stycznia 2023 r. będzie ona wynosiła 22,80 zł, a od 1 lipca 2023 r. - 23,50 zł (brutto). Takie stawki zakłada opublikowane 15 września 2022 r. rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r.
Podwyżka minimalnej płacy spowoduje wzrost m.in. innych wypłat dla pracowników, które są uzależnione od tej płacy. Od kwoty minimalnego wynagrodzenia jest obliczanych wiele świadczeń przysługujących m.in. ze stosunku pracy. Świadczenia te będą należne w wyższej wysokości, pod warunkiem że prawo do nich powstanie w 2023 r.
Tabela 1. Wysokość wybranych świadczeń w 2023 r. zależnych od minimalnego wynagrodzenia
Rodzaj należności | Wysokość minimalna | |
od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. | od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r. | |
dodatek za pracę w porze nocnej* | za styczeń, maj, czerwiec - 4,15 zł za luty - 4,36 zł za marzec - 3,79 zł za kwiecień - 4,59 zł | za lipiec, wrzesień - 4,29 zł za sierpień, październik - 4,09 zł za listopad - 4,50 zł za grudzień - 4,74 zł |
wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój | 3490 zł | 3600 zł
|
odprawa z tytułu zwolnień grupowych (nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę) | 52 350 zł | 54 000 zł |
odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, mobbing lub dyskryminację | 3490 zł | 3600 zł |
wynagrodzenie gwarancyjne za niewykonywanie pracy z powodu rozkładu czasu pracy (dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, wynagradzanego w inny sposób niż stałą stawką miesięczną) | 3490 zł | 3600 zł |
minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego | 3011,52 zł (3490 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%) | 3106,44 zł (3600 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%) |
kwoty wolne od potrąceń** | 2709,48 zł (100% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku potrąceń niealimentacyjnych 2032,11 zł (75% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku potrąceń zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi 2438,53 zł (90% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku kar pieniężnych | 2783,86 zł (100% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku potrąceń niealimentacyjnych 2087,90 zł (75% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku potrąceń zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi 2505,47 zł (90% minimalnego wynagrodzenia) - w przypadku kar pieniężnych |
świadczenie pieniężne dla praktykanta (nie więcej niż 2-krotność płacy minimalnej) | 6980 zł | 7200 zł |
* Za 1 godzinę pracy.
** Kwoty netto, przy założeniu, że pracownik: korzysta ze zwykłych kosztów uzyskania przychodów (250 zł), ma prawo do kwoty zmniejszającej podatek (300 zł), nie dokonuje wpłaty na PPK, nie korzysta ze zwolnień przychodów z podatku, nie korzysta z podwyższonej kwoty wolnej od potrąceń w sytuacji, gdy jego wynagrodzenie za pracę zostało obniżone o więcej niż 25% z powodu podjętych na terytorium Polski działań służb sanitarno-epidemiologicznych służących zapobieganiu zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 (art. 52 ustawy z 14 maja 2020 r.
o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - Dz.U. z 2020 r. poz. 875 z późn. zm.), a także do którego nie ma zastosowania art. 15gd ustawy o COVID-19 określający maksymalną wysokość (nieprzekraczającą 10-krotności minimalnego wynagrodzenia) odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 z późn. zm.).
Wzrost minimalnego wynagrodzenia oznacza dla pracodawców wzrost kosztów zatrudnienia pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy, otrzymujących minimalną płacę. Ponadto urzędowa zmiana jej wysokości może determinować podwyżki stawek pracowników otrzymujących wynagrodzenie wyższe niż minimalne, a to też spowoduje wzrost kosztów płacy dla pracodawcy w przyszłym roku.
Tabela 2. Wzrost kosztów płacy wynikających ze zmiany minimalnego wynagrodzenia w 2023 r.
Koszt wynagrodzenia minimalnego* | Wzrost kosztów płacy w 2023 r.: | |||
od 1 stycznia | od 1 lipca | |||
w 2022 r. | w 2023 r.: | 578,29 zł | 710,82 zł | |
od 1 stycznia | od 1 lipca | |||
3626,46 zł | 4204,75 zł | 4337,28 zł |
* Przy założeniu, że składka wypadkowa wynosi 1,67% i na pracownika nie przysługuje ulga w opłacaniu składek na FP i FS ani FGŚP.
Od 1 stycznia 2023 r. minimalna stawka za godzinę wykonywania zlecenia lub świadczenia usług (w tym dla jednoosobowych przedsiębiorców) wyniesie 22,80 zł, a od 1 lipca 2023 r. - 23,50 zł. Są to kwoty brutto.
PODSTAWA PRAWNA:
art. 183d, art. 81 § 1 i § 2, art. 87-871, art. 91, art. 943 § 4, art. 1518 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1700
art. 6, art. 8-8a, art. 8d ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę - Dz.U. z 2020 r. poz. 2207
art. 8 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1969
art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 1732
art. 3 ust. 2 ustawy z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1244
art. 52 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - Dz.U. z 2020 r. poz. 875; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301
art. 15gd ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1783
§ 1-3 rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. - Dz.U. z 2021 r. poz. 1690
§ 1-5 rozporządzenia Rady Ministrów z 13 września 2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. - Dz.U. z 2022 r. poz. 1952
Bożena Goliszewska-Chojdak
ekonomista, specjalista z zakresu kadr i płac, redaktor MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, praktyk z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziale personalnym