7/2019, data dodania: 18.06.2019 Jak rozliczyć wynagrodzenie z umowy zlecenia realizowanej na rzecz własnego pracodawcy
PROBLEM
Niektórzy z naszych pracowników są dodatkowo zatrudnieni na podstawie umów zlecenia zawartych z innym podmiotem. Jednak z pracy tych osób na podstawie wskazanych umów korzysta nasza spółka (czyli pracodawca). Jak w tej sytuacji każdy z podmiotów powinien rozliczyć przysługujące pracownikom/zleceniobiorcom wynagrodzenie?
RADA
Państwo, jako pracodawca, powinni doliczyć przychód uzyskany przez pracowników z umów zlecenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne ze stosunku pracy. Natomiast podmiot zatrudniający na podstawie umów cywilnoprawnych od wynagrodzenia z tego tytułu powinien naliczyć wyłącznie zaliczkę na podatek. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Umowa zlecenia zawarta przez osobę zatrudnioną w ramach stosunku pracy z własnym pracodawcą lub z podmiotem innym niż pracodawca, ale wykonywana na rzecz własnego pracodawcy, dla celów ubezpieczeń społecznych stanowi pracowniczy tytuł do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego (art. 8 ust. 1 i ust. 2a ustawy systemowej). W takiej sytuacji za pracownika uważa się osobę wykonującą pracę na podstawie:
- umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo
- umowy o dzieło,
- jeżeli taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Jeżeli umowa zlecenia została zawarta z innym podmiotem, ale w ramach tej umowy zleceniobiorca świadczy pracę na rzecz własnego pracodawcy, osoba ta nie jest taktowana do celów ubezpieczeniowych jak zleceniobiorca, lecz jak pracownik. W takim przypadku składki na ubezpieczenia od zsumowanego przychodu z umowy o pracę i z umowy zlecenia jest zobowiązany opłacić pracodawca. Takie stanowisko w sprawie zajmuje ZUS, co jest konsekwencją uchwały Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r. (II UZP 6/09, OSNP 2010/3-4/46). Zgodnie z tym stanowiskiem pracodawca, którego pracownik wykonuje na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z innym podmiotem, jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne za tę osobę. To pracodawca w podstawie wymiaru składek powinien więc uwzględnić wynagrodzenie, jakie jego pracownik otrzymuje od innego podmiotu na podstawie zawartej z tym podmiotem umowy zlecenia. Natomiast zlecający wykonanie zlecenia nie zgłasza takiego zleceniobiorcy do ubezpieczeń.
PRZYKŁAD
Pracownik zatrudniony na podstawie stosunku pracy jako dozorca osiedla mieszkaniowego będącego własnością spółki A jest także od 1 maja 2019 r. licencjonowanym ochroniarzem wykonującym umowę zlecenia dla firmy ochraniającej to osiedle mieszkaniowe. W opisanej sytuacji pracownik z tytułu umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem, ale wykonywanej na rzecz pracodawcy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom według zasad, jakie obowiązują pracownika. Płatnikiem składek z tytułu umowy zlecenia jest spółka A. Nie jest nim podmiot, który zawarł umowę zlecenia.
Uznanie przychodu z umowy zlecenia za przychód z pracowniczego tytułu ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń społecznych nie zmienia zasad poboru zaliczki na podatek od wskazanego przychodu. Gdy zleceniobiorca nie jest pracownikiem podmiotu, z którym zawarł umowę zlecenia, i kwota należności określona w umowie przekracza 200 zł, podmiot zatrudniający ma obowiązek obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ustawy o pdof. W tym przypadku przy obliczaniu zaliczki na podatek powinien pominąć składki ZUS, gdyż to nie on jest płatnikiem składek. Oznacza to, że podmiot, który zawarł umowę zlecenia, pomniejszy przychód o koszty uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 ustawy o pdof (co do zasady 20%) i od tak ustalonego dochodu obliczy zaliczkę na podatek przy zastosowaniu najniższej stawki określonej w obowiązującej skali podatkowej, tj. 18% (na wniosek podatnika może zastosować stawkę w wysokości 32%).
PRZYKŁAD
Wynagrodzenie pracownika z tytułu stosunku pracy w maju 2019 r. wyniosło 5300 zł, natomiast przychód z umowy zlecenia w tym miesiącu wyniósł 2000 zł. Prawidłowo dokonane rozliczenie za maj br. przez pracodawcę oraz przez podmiot zlecający umowę powinno wyglądać następująco:
| Pozycja | Rozliczenie przez pracodawcę | Kwota (zł) |
| 1. | Wynagrodzenie z umowy o pracę | 5300,00 |
| 2. | Wynagrodzenie z umowy zlecenia | 2000,00 |
| 3. | Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 1 + poz. 2) | 7300,00 |
| 4. | Składki na ubezpieczenia społeczne (poz. 3 x 9,76% + poz. 3 x 1,5% + poz. 3 x 2,45%) | 1000,83 |
| 5. | Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (poz. 3 - poz. 4) | 6299,17 |
| 6. | Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania (poz. 5 x 9%) | 566,93 |
| 7. | Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 5 x 7,75%) | 488,19 |
| 8. | Koszty uzyskania przychodu | 111,25 |
| 9. | Podstawa opodatkowania, po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - poz. 8 - poz. 4) | 4188,00 |
| 10. | Zaliczka na podatek (poz. 9 x 18% - 46,33 zł) | 707,51 |
| 11. | Zaliczka na podatek do pobrania, po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 10 - poz. 7) | 219,00 |
| 12. | Do wypłaty (poz. 1 - poz. 4 - poz. 6 - poz. 11) | 3513,24 |
| 13. | Składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracodawcy (poz. 3 x 9,76% + poz. 3 x 6,5% + poz. 3 x 2,26%*) | 1351,96 |
| 14. | Składka na Fundusz Pracy i FGŚP (poz. 3 x 2,45% + poz. 3 x 0,10%) | 186,15 |
* Przykładowa stopa procentowa składki.
| Pozycja | Rozliczenie przez zleceniodawcę | Kwota (zł) |
| 1. | Wynagrodzenie z umowy zlecenia | 2000,00 |
| 2. | Koszty uzyskania przychodów (poz. 1 x 20%) | 400,00 |
| 3. | Podstawa opodatkowania, po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 1 - poz. 2) | 1600,00 |
| 4. | Zaliczka na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych (poz. 3 x 18%) | 288,00 |
| 5. | Do wypłaty (poz. 1 - poz. 4) | 1712,00 |
PODSTAWA PRAWNA:
-
art. 8 ust. 1 i ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 300; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 730
-
art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 8, art. 22 ust. 9 pkt 4, art. 41 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018
Aldona Salamon
specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z wieloletnim doświadczeniem w prowadzeniu szkoleń oraz w pracy w dziale personalnym, autorka publikacji i artykułów prasowych
Czytaj także: "Kiedy wynagrodzenie z umowy zlecenia zawartej z podmiotem trzecim pracodawca powinien wliczyć do podstawy zasiłku chorobowego pracownika" - na www.inforlex.pl/ewydania.
