Podatnik, który płaci zagranicznym podmiotom za polisy ubezpieczeniowe, jest zobowiązany do poboru tzw. podatku u źródła od tych płatności. Zdaniem MF usługi ubezpieczeniowe powinny być opodatkowane, ponieważ są podobne do usług gwarancyjnych podlegających temu podatkowi. Przedstawiamy fragment interpretacji MF w tej sprawie.
MF
Przechodząc w pierwszej kolejności do wątpliwości Wnioskodawcy odnoszących się do konieczności opodatkowania podatkiem u źródła wydatków ponoszonych przez Spółkę na rzecz zagranicznych podatników z tytułu polis ubezpieczeniowych, należy stwierdzić, że świadczenie usług ubezpieczeniowych ma charakter podobny do gwarancji, gdyż zakład ubezpieczeń zgodnie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2020 r. poz. 1740), zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. (…)
Istotą zawarcia umowy ubezpieczenia jest zagwarantowanie ubezpieczanemu przez ubezpieczyciela określonych świadczeń (działań) na wypadek wystąpienia określonych zdarzeń. Jakkolwiek niewątpliwie istnieją pewne różnice pomiędzy usługą ubezpieczenia a świadczeniem gwarancji, jednak różnice te nie są na tyle istotne, aby nie można nazwać obu usług świadczeniami o podobnym charakterze.
Ponadto wskazać należy, że w przypadku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel (jako osoba trzecia) przejmuje na siebie zobowiązanie ubezpieczonego do naprawienia szkody i wypłaty odszkodowania wynikającego z polisy. Z kolei zgodnie z definicją językową "gwarancja" oznacza odpowiedzialność osoby trzeciej za zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela (Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 1997, t. I, s. 670). Jednym z rodzajów gwarancji jest gwarancja ubezpieczeniowa, a zawieranie umów gwarancji ubezpieczeniowych i umów ubezpieczenia należy do jednej kategorii czynności ubezpieczeniowych, jednakże są to odmienne pojęcia (por. art. 4 ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej). (…)
W związku z powyższym, skoro udzielanie gwarancji należy do czynności ubezpieczeniowych, to należy uznać, że świadczenia te mają podobny charakter (mimo iż pojęcie usług ubezpieczeniowych jest pojęciem znacznie szerszym od gwarancji).
Istotą świadczenia zarówno ubezpieczyciela (w przypadku umów ubezpieczenia), jak i gwaranta (w przypadku umów gwarancji) jest obowiązek spełnienia określonego świadczenia (przez gwaranta lub firmę ubezpieczeniową), w związku z zaistnieniem wskazanego w umowie zdarzenia.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że wydatki ponoszone przez Spółkę na rzecz zagranicznych podatników, którzy nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu z tytułu polis ubezpieczeniowych, stanowią zapłatę za świadczenia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a co za tym idzie Spółka zobowiązana jest do poboru tzw. podatku u źródła od ww. płatności.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 września 2021 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.270.2021.3.AW
To kolejna interpretacja, w której fiskus domaga się zapłaty podatku u źródła (WHT) w Polsce od podmiotów nabywających polisy ubezpieczeniowe od zagranicznych ubezpieczycieli. Argumentem przemawiającym za opodatkowaniem ma być to, że ubezpieczenia są podobne do gwarancji. Na szczęście dla podatników kwestia ta nie jest tak jednoznaczna dla sądów administracyjnych. I tak, w wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 18 lutego 2021 r. (sygn. akt I SA/Go 395/20 - orzeczenie nieprawomocne) stwierdzono:
WSA
Porównanie stosunków prawnych umowy ubezpieczenia oraz umowy gwarancji (np. ubezpieczeniowej), wskazuje na istniejące liczne różnice cechujące oba stosunki prawne. W orzecznictwie wprost wskazuje się, że odmienności nie pozwalają na uznanie, że świadczenia dokonywane w wykonaniu tych umów mogą być uznane za "podobne" w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 2a u.p.d.o.p.
Podatnicy, którzy wejdą w spór z fiskusem co do poboru WHT w związku z płaceniem za granicę składki ubezpieczeniowej, mają zatem duże szanse na wygraną przed sądem administracyjnym.
Powołane wyroki sądów:
wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 18 lutego 2021 r. (sygn. akt. I SA/Go 395/20)
Sławomir Biliński
prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy