Czy pobierany przez płatnika podatek u źródła stanowi podstawę opodatkowania VAT przy imporcie usług

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). Jak jednocześnie wynika z art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty VAT. Przepisy te mają zastosowanie również w przypadku importu usług (z nieistotnym w omawianej sytuacji zastrzeżeniem art. 30c ust. 1 ustawy o VAT).

WAŻNE!

Podstawa opodatkowania obejmuje:

• podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,

• koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Podatek u źródła pobierany z wynagrodzenia należnego usługodawcy

Tak zwany podatek u źródła jest, co do zasady, pobierany z wynagrodzenia należnego usługodawcy. Mimo że zmniejsza kwotę do wypłaty kontrahentowi, jednak nie zmniejsza samego wynagrodzenia. Tak jak, przykładowo, zaliczki na podatek dochodowy nie zmniejszają wynagrodzenia pracownika, lecz część, która jest mu wypłacana.

W konsekwencji podatek u źródła wchodzi w skład podstawy opodatkowania z tytułu importu usług. Nie powoduje obniżenia tej podstawy opodatkowania. Stanowi jej element, gdyż jako kwota podatku dochodowego powinna być na podstawie art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT wliczona do podstawy opodatkowania.

Przykład

Polski przedsiębiorca nabył od francuskiej spółki usługę prawną za 10 000 zł. Nabycie tej usługi stanowi dla podatnika import usług. Ponieważ francuska spółka nie przedstawiła swojego certyfikatu rezydencji, obowiązany jest do pobrania podatku u źródła według stawki 20% od przychodu francuskiej spółki. W tej sytuacji podstawą opodatkowania importu usług jest u przedsiębiorcy kwota 10 000 zł, a nie wypłacone kontrahentowi 8000 zł (10 000 zł pomniejszone o kwotę pobranego według stawki 20% podatku u źródła).

Finansowanie podatek u źródła z własnych środków nabywcy

Co istotne, z wyjaśnień organów podatkowych wynika, że jest tak nie tylko w przypadkach, gdy podatek u źródła jest faktycznie potrącany z wynagrodzenia usługodawcy. Taka sytuacja ma miejse również wtedy, gdy nabywcy usług w celu pobrania podatku u źródła we własnym zakresie dokonują ubruttowienia wynagrodzenia należnego usługodawcy, a więc de facto finansują podatek u źródła z własnych środków. Tytułem przykładu można wskazać interpretacje indywidualne Dyrektora KIS z 28 lutego 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.89.2019.1.RD) oraz z 3 września 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.403.2019.2.JŻ). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji:

(…) w myśl art. 29a ust. 1 w zw. z art. 29a ust. 6 ustawy, jeśli Spółka dokona zapłaty zryczałtowanego podatku (podatku u źródła) od należności wypłacanych na rzecz kontrahentów zagranicznych, to wartość zapłaconego podatku powinna zostać uwzględniona przez Spółkę w podstawie opodatkowania z tytułu importu usług.

Przykład

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że polski przedsiębiorca wypłacił francuskiej spółce pełne 10 000 zł (a nie 10 000 zł pomniejszone o kwotę pobranego podatku u źródła). W celu sfinansowania podatku u źródła przedsiębiorca ubruttowił kwotę należnego francuskiej spółce wynagrodzenia, dzieląc kwotę 10 000 zł przez 0,8. A więc kwota wynagrodzenia francuskiej spółki po ubruttowieniu wyniosła 12 500 zł. Z wyjaśnień organów podatkowych wynika, że w tej sytuacji podstawą opodatkowania importu usług jest u przedsiębiorcy kwota 12 500 zł (a nie 12 500 zł pomniejszone o kwotę pobranego przez przedsiębiorcę według stawki 20% podatku u źródła).

Podstawa prawna:

• art. 29a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; Dz.U. z 2020 r. poz. 568

Tomasz Krywan

doradca podatkowy