Zakres zmian
Od 1 lipca 2022 r. miał zacząć funkcjonować centralny rejestr umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych, prowadzony w systemie teleinformatycznym przez Ministra Finansów. W rejestrze miały znaleźć się informacje o umowach zawartych od 1 stycznia 2022 r.
Jeszcze rejestr ten nie zaczął w praktyce funkcjonować w kształcie i na zasadach ustalonych w przepisach, a już ustawodawca postanowił je zmienić. Planowano przesunięcie w czasie terminu wejścia w życie art. 34a uofp, etapowe obejmowanie obowiązkiem wprowadzania danych do rejestru umów poszczególnych grup jsfp (1 października 2022 r., 1 stycznia 2023 r. oraz 1 kwietnia 2023 r.), zmianę kwoty (z 500 zł na 5000 bez VAT) oraz zmianę odpowiedzialności karnej za nierealizowane obowiązki w zakresie rejestru umów. Generalnie rejestr miał funkcjonować później i z wyższym progiem wartości. Do końca nie było wiadomo, jaki kształt ostatecznie przyjmą przepisy w zakresie rejestru umów.
W dniu 15 czerwca 2022 r. została opublikowana ustawa z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265). W art. 12 tej ustawy zawarte zostały zapisy dotyczące rejestru umów. W końcu nie zmieniono:
Natomiast przesunięto termin funkcjonowania rejestru. Ostatecznie dla wszystkich jednostek sektora finansów publicznych będzie to 1 stycznia 2024 r. Wprowadzono odroczenie o 1,5 roku.
Zastosowanie w praktyce
1. Znowelizowane przepisy wchodzą w życie 1 stycznia 2024 r.
2. Od 1 stycznia 2024 r. wszystkie jednostki sektora finansów publicznych będą miały obowiązek publikacji umów zawartych w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej albo innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.
3. W kwestii funkcjonowania rejestru umów Ministerstwo Finansów w swoim piśmie wyjaśniło, że:
MF
(…)
W obecnym kształcie przepisów kierownicy jednostek sektora finansów publicznych są zobowiązani na podstawie nowo dodanych przepisów ustawy o finansach publicznych do zamieszczania w rejestrze umów informacji o wszystkich umowach, w tym umowach o prace, umowach zlecenia i o dzieło, bez podziału na umowy generujące wydatki oraz odnoszące się do dochodów, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, o ile nie są to umowy zawarte w wyniku rozstrzygnięcia zamówień oraz konkursów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
W aktualnym stanie prawnym kierownik jednostki sektora finansów publicznych, zawierając np. umowę o pracę, umowę zlecenia bądź umowę o dzieło, zobowiązany będzie przeanalizować na gruncie konkretnego przypadku, czy udostępnienie określonych informacji wynikających z umowy nie podlega ograniczeniu, np. ze względu na prywatność osoby fizycznej. Jeśli ograniczenie jawności w odniesieniu do konkretnych informacji będzie zasadne, to kierownik jednostki sektora finansów publicznych powinien indywidualnie podjąć decyzję o nieujawnianiu takich informacji w rejestrze umów. Przy czym w przypadku zastosowania przepisów art. 5 ust. 1, 2 i 2a ustawy o dostępie do informacji publicznej kierownik jednostki sektora finansów publicznych będzie zobowiązany zamieścić w rejestrze informację, o której mowa w art. 8 ust. 5 tej ustawy (art. 34a ust. 8 ustawy o finansach publicznych).
(…)
Odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytanie PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej
z 10 czerwca 2022 r.
Od redakcji PRB: Szczegółowo o nowym obowiązku będziemy pisali w jednym z numerów PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej. Znajdą się tam odpowiedzi przygotowane przez naszego eksperta na liczne pytania przesłane przez Czytelników do redakcji PRB.
Z uwagi na odroczony termin funkcjonowania rejestru temat ten zrealizujemy w późniejszym terminie.
Oprac. Małgorzata Majewska
red. naczelny PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej