Czy "kredkowe" przekazane w formie darowizny jest kosztem podatkowym

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Zazwyczaj pracodawcy decydują się na zakwalifikowanie tego rodzaju wydatków do darowizn, aby uniknąć obowiązków płatnika. Uznając wydatek na uczniowską wyprawkę za darowiznę unikają obowiązku naliczania pracownikowi przychodu, potrącania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek ZUS. Także dla pracowników taka forma wypłaty jest korzystna. Taka kwalifikacja powoduje jednak negatywne konsekwencje dla kosztów podatkowych Spółki. Bywa też kwestionowana jej prawidłowość.

Darowizna w kosztach podatkowych

Spółka przekazując pracownikowi darowiznę, nie ma prawa do zaliczenia jej w koszty podatkowe. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 14 updop wyłącza bowiem z kosztów podatkowych "darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju". Przepisy przewidują pewne odstępstwa od tej reguły, jednak nie mają one zastosowania do darowizn dokonywanych na rzecz pracowników i innych osób fizycznych. Tym samym Spółka powinna konsekwentnie wspomniany wydatek wyłączyć z kosztów podatkowych. Takie stanowisko zajął również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 marca 2019, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.8.2019.3.JK. Przy tym w interpretacji stwierdzono, że:

MF

(…) darowizna ma charakter świadczenia nieodpłatnego i nieekwiwalentnego, które dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnej zobowiązującej. Nieodpłatność świadczeń oznacza, że darczyńca w zamian za uczynioną darowiznę nie może uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili dokonania darowizny, ani w przyszłości.

(…) planowana darowizna (…) nie będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, z uwagi na treść art. 16 ust. 1 pkt 14 updop, który to przepis wyłącza z kosztów uzyskania przychodów m.in. darowizny poniesione na rzecz osób fizycznych.

Czy wyprawki dla dzieci pracowników mogą być uznane za darowiznę

Spółka nie powinna jedynie rozpatrywać tego, czy może przekazane "kredkowe" zaliczyć do kosztów podatkowych (bo odpowiedź brzmi nie), ale także to, czy przekazana pracownikowi wyprawka może być uznana za darowiznę. Innymi słowy, czy "kredkowe" to rzeczywiście świadczenie nieodpłatne i jednostronne.

Warto zauważyć, że - co do zasady - świadczenie pracodawcy dla pracownika nie ma charakteru jednostronnego. Za darowiznę można uznać tylko indywidualne przypadki obdarowania, gdy prezenty (tu wyprawka) przyznane zostaną pracownikom, bez związku z wykonywaną pracą. Jak rozumiem ten warunek jest w przypadku Spółki spełniony. Tym samym wyprawki nie są dodatkową nagrodą za wykonywaną pracę (np. nie dostają ich tylko pracownicy osiągający określone wyniki), lecz dostaje je każdy pracownik, który wychowuje uczące się dziecko.

Przy tym należy dodać, iż stanowisko, że takie wyprawki okolicznościowe dla pracowników mogą być darowiznami i nie stanowią dla tych pracowników przychodu ze stosunku pracy podziela również fiskus. Potwierdzeniem jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 lipca 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-3.4011.238.2019.1.JK3, w której czytamy:

MF

(…) okolicznościowy podarunek od Wnioskodawcy - wyprawka od Wnioskodawcy związana z faktem narodzin dziecka, jako darowizna nie stanowi nieodpłatnego świadczenia ze stosunku pracy ze względu na charakter planowanej czynności mającej na celu nieekwiwalentne i jednostronne obdarowanie pracowników. W konsekwencji, darowizny te podlegają opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2018 r., poz. 644, z późn. zm.) i z uwagi na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowią dla pracownika przychodu ze stosunku pracy, a na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przywołanej interpretacji zaznaczono, że pracodawca przekazując pracownikowi darowiznę, nie jest płatnikiem oraz to, że darowizna opodatkowana będzie podatkiem od spadków i darowizn. Warto przypomnieć, iż darowizna dla osób niespokrewnionych zwolniona jest z podatku do limitu 4902 zł (art. 9 ustawy o spadkach i darowizn). Przy tym limit ten obejmuje środki przekazane obdarowanemu w okresie 5 lat.

Podstawa prawna:

• art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz. U. z 2019, poz. 865; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1978

• art. 9 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - j.t. Dz. U. z 2019 r. poz. 1813

Sławomir Biliński

 prawnik, redaktor "MONITORA księgowego", ekspert podatkowy, autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego