Zakres zmian
Dnia 28 grudnia 2021 r. została opublikowana ustawa z 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 (Dz.U. z 2021 r. poz. 2445) (tzw. ustawa okołobudżetowa). Wprowadza ona wiele wyjątków, zawieszających czasowo w 2022 r. stosowanie różnych przepisów, mających wpływ na wysokość wydatków publicznych.
Dla jednostek największe znaczenie mają wskaźniki kształtujące wysokość odpisów na ZFŚS. Ustalone zostały m.in. kwoty odpisów na ZFŚS na 2022 r. dla nauczycieli oraz innych pracowników niebędących nauczycielami.
W 2022 r. przyjęto "odmrożenie" podstaw do naliczania ZFŚS w stosunku do regulacji z 2021 r. o jeden rok. Oznacza to, że dla pracowników odpis nalicza się według przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w II półroczu 2019 r. (tj. 4434,58 zł).
Odpis na ZFŚS dla nauczycieli oraz nauczycieli emerytów i rencistów
Odpis na ZFŚS dla nauczycieli trzeba naliczyć od kwoty bazowej z 1 stycznia 2019 r., tj. 3045,21 zł (art. 4 ustawy okołobudżetowej).
Odpis na ZFŚS na jednego nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wyniesie w 2022 r. 3349,73 zł (110% kwoty bazowej, tj. 3045,21 × 110%).
Natomiast świadczenie urlopowe dla takiego nauczyciela wyniesie 1662,97 zł (czyli tyle, ile odpis podstawowy na ZFŚS dla pracowników niebędących nauczycielami).
Odpis na nauczycieli emerytów i rencistów oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2022 r. nalicza się na takich samych zasadach jak dotychczas - jako 5% pobieranych emerytur, rent lub świadczeń kompensacyjnych.
Odpis na ZFŚS pracowników innych niż nauczyciele
Odpis na ZFŚS pracowników innych niż nauczyciele trzeba naliczyć od kwoty bazowej stanowiącej przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r., tj. 4434,58 zł (art. 56 ustawy okołobudżetowej). Dodano art. 5k w ustawie o ZFŚS.
Odpis obowiązkowy na ZFŚS na jednego pracownika w 2022 r. wynosi 1662,97 zł (4434,58 zł × 37,5%).
Tabela. Opisy na ZFŚS na 2022 r.
Rodzaj odpisu | Procent odpisu | Kwota odpisu |
I. Nauczyciele - kwota bazowa 3045,21 zł | ||
1. Odpis podstawowy | 110% | 3349,73 zł |
2. Nauczyciele emeryci, renciści lub pobierający nauczycielskie świadczenie kompensacyjne - 5% faktycznie pobieranych świadczeń | ||
II. Pracownicy niebędący nauczycielami - kwota bazowa 4434,58 zł | ||
1. Odpis podstawowy: | ||
| 37,5% | 1662,97 zł |
| 50% | 2217,29 zł |
| 5% | 221,73 zł |
| 6% | 266,07 zł |
| 7% | 310,42 zł |
2. Zwiększenia fakultatywne z tytułu: | ||
| 6,25% | 277,16 zł |
| 6,25% | 277,16 zł |
| 7,5% | 332,59 zł |
Zastosowanie w praktyce
1. Ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. Nowe kwoty obowiązują od 1 stycznia 2022 r.
2. Pracownicy księgowości muszą uaktualnić planowane odpisy na ZFŚS na 2022 r. według podanych w niej wskaźników. Do zmienionego planu należy dostosować plany wydatków (kosztów) jednostki na 2022 r., w trybie określonym przepisami.
Wielkości te trzeba uwzględnić:
Izabela Motowilczuk
były wieloletni inspektor kontroli RIO