PROBLEM
Podatnik chce sprzedać samochód kupiony na fakturę VAT marża w 2018 r. Czy musi zastosować stawkę 23%, czy może zastosować VAT marża? Jak ustalić podstawę opodatkowania i co należy do niej wliczyć (czy np. koszty remontu) i jak zapisać to w JPK?
RADA
Podatnik będzie mógł opodatkować sprzedaż samochodu w procedurze VAT marża. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły, dla celów zarobkowych. W przypadku podatnika dokonującego m.in. dostawy towarów używanych nabytych uprzednio przez tego podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża.
Należy zaznaczyć, że opodatkowanie w systemie marży jest ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych. Ponadto istotne jest, od kogo towary używane zostały nabyte. Aby zastosować procedurę VAT marża przy sprzedaży towarów używanych, podatnik powinien je nabyć od następujących podmiotów:
Wspólną cechą warunkującą zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży jest to, żeby podmiot sprzedający używany towar był pozbawiony prawa do odliczenia podatku od towarów i usług naliczonego przy jego nabyciu.
Biorąc pod uwagę omówione regulacje, w naszym przypadku ten warunek jest spełniony, ponieważ podatnik nabył pojazd opodatkowany na zasadach VAT marża. Podatnik nie miał więc prawa do odliczenia VAT od zakupu tego pojazdu.
Drugim warunkiem niezbędnym do zastosowania tej procedury jest określenie, czy towar został nabyty w celu odsprzedaży. Warunek ten jest także spełniony w sytuacji, gdy samochód przed odsprzedażą był użytkowany przez podatnika dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Czyli podatnik miał prawo zaliczyć pojazd do środków trwałych. Obecnie organy podatkowe szeroko rozumieją warunek "nabyty w celu odsprzedaży". Ich zdaniem de facto każdy samochodów jest nabywany z zamiarem, że kiedyś zostanie sprzedany.
Podsumowując, podatnik dokonujący sprzedaży używanego samochodu osobowego będącego środkiem trwałym, zakupionego na fakturę VAT marża, ma prawo wystawić fakturę VAT marża, gdyż zakładamy, że pojazd był zakupiony w celu odsprzedaży.
Podstawą opodatkowania jest marża pomniejszona o VAT. Stanowi ją różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
Definicje
Przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7 ustawy o VAT, tj.:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Przez kwotę nabycia rozumie się wszystkie składniki wynagrodzenia, co w przypadku kwoty sprzedaży oznacza składniki, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika.
Oznacza to, że kwota nabycia nie może być powiększona o koszty remontu samochodu, który podatnik wykonywał po zakupie. Generalnie będzie to kwota zapłacona sprzedawcy samochodu.
Przykład
Podatnik zakupił samochód za kwotę brutto 35 000 zł na fakturę VAT marża. Nie poniósł na rzecz sprzedawcy żadnych dodatkowych kosztów. Koszty remontu tego samochodu wyniosły 2500 zł. Ponadto podatnik kupił komplet nowych opon. Teraz sprzedaje samochód za kwotę 25 000 zł. Marża w tym przypadku wyniesie (-10 000 zł.), gdyż cena nabycia wynosi 35 000 zł.
Gdy kwota nabycia jest wyższa od kwoty sprzedaży, marża ma wartość ujemną, a VAT wynosi wtedy 0 zł.
Mimo to ujemne marże należy wykazywać w ewidencji VAT - zarówno obecnie, jak i w nowym pliku JPK. O tym, jak taka transakcja powinna być zaewidencjonowana w JPK_V7, możemy przeczytać w broszurze informacyjnej dot. struktury JPK_VAT z deklaracją:
(…) w przypadku wartości sprzedaży brutto dostaw towarów i świadczenia usług opodatkowanych na zasadach marży, w ewidencji powinny być wykazywane poszczególne marże (w tym również marże ujemne) i podatek należny od poszczególnych marż (przy marży ujemnej podatek wynosi "zero"); w przypadkach takich podstawa opodatkowania w danym okresie rozliczeniowym jest równa sumie poszczególnych wartości marż, natomiast podatek należny w danym okresie rozliczeniowym nie stanowi sumy poszczególnych wysokości podatku, lecz powinien być obliczony każdorazowo od ustalonej podstawy opodatkowania.
W deklaracji natomiast nie uwzględnia się wartości ujemnej podstawy opodatkowania w przypadku
dostawy towarów opodatkowanych na zasadach marży, zgodnie z art. 120 ustawy
(oznaczonych MR_UZ).
Sprzedaż samochodu używanego opodatkowanego w procedurze marży trzeba rozliczyć i wpisać do JPK_V7, mimo że marża jest ujemna. I tak, gdy sprzedaż jest dokumentowana tylko fakturą, wpisujemy:
Przykład
Spółka kupiła od osoby nieprowadzącej działalności samochód za kwotę 35 000 zł, a sprzedała za 25 000 zł. Kwota marży wyniosła (-10 000 zł), a VAT - 0. Spółka wystawiła fakturę VAT marża i nie ewidencjonowała sprzedaży na kasie. Zapis będzie wyglądał następująco:
pole K_19 (-10 000 zł) oraz K_20 (0),
wartość 1 w polu MR-UZ,
pole SprzedazVAT_Marza (25 000),
wartość 1 w polu GTU_07,
pole ZakupVAT_Marza (35 000).
Ponieważ marża jest ujemna, nie należy jej uwzględniać w części deklaracyjnej P_19.
Podstawa prawna:
art. 120 ust. 1, 4 i 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1163
Tomasz Burchard
doradca podatkowy