5/2021, data dodania: 22.04.2021 Jakie obowiązki z zakresu bhp ma pracodawca wobec pracowników zewnętrznych
PROBLEM
Planujemy modernizację i automatyzację naszego magazynu. W związku z tym konieczne będzie prowadzenie prac na terenie zakładu pracy przez zewnętrzne ekipy remontowo-budowlane oraz przez specjalistów IT. Jakie obowiązki w zakresie bhp ciążą na nas wobec pracowników zewnętrznych pracujących na terenie naszej firmy? Czy dodatkowe obowiązki związane z bhp dotyczą wszystkich osób z zewnątrz (np. listonosza, kuriera, urzędnika), czy ograniczają się tylko do prac np. szczególnie niebezpiecznych i wymagających uprawnień (np. pracy elektryka, pracy na wysokości)?
RADA
Pracodawca, na którego terenie pracują osoby zatrudnione przez innych pracodawców, powinien dostarczyć im, w celu przekazania ich pracownikom, pisemną procedurę zawierającą niezbędne, dla zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy, informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w jego zakładzie pracy. Dotyczy to każdej osoby z zewnątrz przeprowadzającej na terenie zakładu pracy czynności, a nie tylko osób wykonujących np. prace szczególnie niebezpieczne. Procedura może być uniwersalna, adresowana do wszystkich firm zewnętrznych lub do konkretnej firmy. Ponadto powinni Państwo również zobowiązać pracowników firmy zewnętrznej do udziału w szkoleniu informacyjnym dotyczącym zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia podczas pracy na terenie Państwa firmy.
UZASADNIENIE
Pracodawca ma obowiązek zapewnienia, by jego pracownicy brali udział w szkoleniach z zakresu bhp dotyczących zajmowanych stanowisk pracy lub wykonywanej pracy. Odnosi się to nie tylko do osób zatrudnionych bezpośrednio przez pracodawcę, ale także do innych osób, wykonujących różnego rodzaju czynności na terenie zakładu pracy, np. pracowników firmy świadczącej usługi na rzecz pracodawcy.
Obowiązki informacyjne z zakresu bhp wobec pracowników zewnętrznych. W sytuacji gdy na terenie danego zakładu pracy przebywają i wykonują pracę jednocześnie pracownicy innych firm, pracodawca powinien poinformować ich o zagrożeniach dla bezpieczeństwa i zdrowia podczas pracy na jego terenie. Uzyskanie tych informacji pracownik firmy zewnętrznej powinien potwierdzić podpisem.
Dobrą praktyką, ale i obowiązkiem określonym przepisami bhp, jest, aby pracownicy firm zewnętrznych przed przystąpieniem do prac na terenie innego zakładu pracy zostali zobowiązani do uczestniczenia w szkoleniu informacyjnym dla firm zewnętrznych, które powinno być przeprowadzane przez przedstawiciela zakładu pracy lub koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu.
Koordynator ds. bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeśli pracownicy wewnętrzni i zewnętrzni wykonują zadania wspólnie w jednym miejscu, to ich pracodawcy muszą ze sobą współpracować i razem powołać w tym celu koordynatora ds. bezpieczeństwa i higieny pracy dla wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu. W praktyce na koordynatora ds. bhp pracodawcy najczęściej wyznaczają pracownika służby bhp lub inną osobę mającą kwalifikację do wykonywania tego typu zadań.
Należy jednak pamiętać, że wyznaczenie koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu nie zwalnia poszczególnych pracodawców ze standardowych obowiązków bhp wobec własnych pracowników, nawet jeśli wykonują zadania na terenie innego pracodawcy.
Współdziałanie i informowanie w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym. W sytuacji gdy w jednym miejscu pracę wykonują pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają dodatkowo obowiązek:
- ustalenia zasad współdziałania, uwzględniających sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników,
- informowania siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac.
Ponadto pracodawca, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, jest zobowiązany dostarczać pozostałym pracodawcom informacje o:
- zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach,
- zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników,
- działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń,
- pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
a pracodawcy ci powinni te informacje przekazywać następnie na bieżąco swoim pracownikom.
Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów powinna obejmować ich imiona i nazwiska, miejsce wykonywania przez nich pracy oraz numery telefonów służbowych w celu nawiązania kontaktu.
Aby poinformować podmioty zewnętrzne o czynnikach szkodliwych i niebezpiecznych występujących na terenie zakładu pracy, najlepiej przygotować i wdrożyć w życie pisemną procedurę bhp dla podmiotów zewnętrznych dotyczącą: warunków pracy w danym zakładzie, występujących w nich czynników szkodliwych i niebezpiecznych, metod informowania pracowników podmiotów zewnętrznych o zagrożeniach i warunkach pracy na terenie danego zakładu pracy oraz koordynacji tych prac.
Elementy procedury bhp dla podmiotów zewnętrznych
| Procedura bhp powinna zawierać następujące informacje dla podmiotów zewnętrznych: |
|
Przepisy nie zawężają kręgu pracodawców i ich pracowników, którym należy udzielić powyższych informacji, wyłącznie do firm, gdzie wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne lub wymagające specjalnych uprawnień. Przepisy dotyczą wszystkich podmiotów zatrudniających ludzi oraz ich pracowników, wykonujących pracę na terenie innego zakładu pracy.
PRZYKŁAD
Na teren zakładu pracy wchodzą na krótki czas przedstawiciele organów administracji publicznej w celu przeprowadzenia kontroli. Powinni oni przy wejściu do zakładu pracy zostać zapoznani z zasadami bezpieczeństwa obowiązującymi w firmie. Pracodawca podlegający kontroli wykonywanej przez organ administracji publicznej ma obowiązek zapewnienia pracownikom tego organu, przeprowadzajacym czynności kontrolne, bezpieczeństwa przy wykonywaniu ich pracy oraz odpowiednich środków ochronnych.
Pomimo wyznaczenia koordynatora, sprawującego nadzór bhp nad wszystkimi pracownikami zatrudnionymi w tym samym miejscu, za należyte przeszkolenie pracowników firmy zewnętrznej z zakresu bhp, a także za praktyczne przestrzeganie przez nich zasad bhp, w tym posiadanie i stosowanie środków ochrony osobistej, jest odpowiedzialny ich pracodawca oraz pracownicy firm. Natomiast szkolenie stanowiskowe z zakresu bhp dla pracowników zewnętrznych przeprowadza osoba bezpośrednio kierująca tymi pracownikami, na podstawie m.in. informacji przekazanych przez koordynatora ds. bhp.
PODSTAWA PRAWNA:
art. 2071 i art. 208 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320
§ 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy - Dz.U. Nr 180, poz. 1860; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1099
Marta Goroszkiewicz
specjalista z zakresu prawa pracy ze szczególnym uwzględnieniem tematyki bhp, prawnik, wykładowca akademicki, autorka licznych publikacji
