Jak rozliczyć w VAT wykup samochodu z leasingu i jego przekazanie na cele prywatne wspólnika

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Prawo do odliczenia przysługuje przede wszystkim w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników są przez nich wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Prawo do odliczenia VAT od nabycia na cele niepodlegające opodatkowaniu

Jest kwestią sporną, czy podatnikom przysługuje prawo do odliczenia VAT przy nabywaniu towarów, jeżeli nabywają je w celu nieodpłatnego przekazania. Według autora w takich sytuacjach podatnikom przysługuje prawo wyboru. Mogą bowiem zadecydować, czy będą dokonywali odliczenia podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług przeznaczonych do ich nieodpłatnego przekazania, czy też nie.

Zatem podatnicy nabywający towary w celu ich nieodpłatnego przekazania mogą:

1. włączać je do prowadzonego przedsiębiorstwa, odliczając podatek naliczony przy nabywaniu tych towarów jako przeznaczonych do wykonania czynności opodatkowanych (podlegających opodatkowaniu nieodpłatnych przekazań tych towarów), a następnie opodatkowywać ich nieodpłatne przekazywanie,
2. nie włączać ich do prowadzonego przedsiębiorstwa, rezygnując z odliczenia VAT przy nabyciu i zakładając, że zostaną one wykorzystane do wykonania czynności niepodlegających opodatkowaniu, i tak je dalej traktować.

WAŻNE!

Opodatkowaniu VAT podlega każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Stanowisko organów podatkowych na temat prawa do odliczenia VAT

Odmienne stanowisko prezentują z reguły organy podatkowe, które najczęściej opowiadają się za brakiem prawa do odliczenia z tytułu nabycia towaru przeznaczonego na cele niezwiązane z opodatkowaną VAT działalnością. Jako przykład wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 sierpnia 2011 r. (sygn. IBPP1/443-1329/11/AW) czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lutego 2014 r. (sygn. IPPP2/443-1279/13-4/KG).

W przedstawionej sytuacji stanowisko reprezentowane przez organy podatkowe jest jednak dla spółki jawnej korzystne. Jego przyjęcie prowadzi bowiem do wniosku, że spółce jawnej co prawda nie przysługuje prawo do odliczenia VAT z tytułu wykupu samochodu z leasingu, ale za to nie ma ona obowiązku opodatkowania VAT nieodpłatnego przekazania samochodu jednemu ze wspólników. Wiązałoby się to zapewne z koniecznością rozpoznania VAT w znacznie wyższej kwocie niż VAT odliczony w związku z wykupem.

Co istotne, prawidłowość tego stanowiska w przypadku samochodu wykupionego z leasingu przez spółkę jawną potwierdził wprost Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 lipca 2021 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.360.2021.1.AA). Czytamy w niej bowiem, że:

(…) czynność przekazania przez Wnioskodawcę samochodu osobowego na cele prywatne wspólnika, po zakończeniu umowy leasingu, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wskazać bowiem należy, że w przedmiotowej sprawie, przy nabyciu (wykupie) samochodu osobowego Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Tym samym w analizowanym przypadku art. 7 ust. 2 ustawy nie ma zastosowania z uwagi na niespełnienie przez Wnioskodawcę wskazanych w nim warunków. W konsekwencji, czynność przekazania samochodu osobowego na cele prywatne wspólnika po zakończeniu umowy leasingu, stanowi działanie w sferze, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Tym samym czynności przekazania wspólnikom na cele prywatne samochodu osobowego w momencie jego wykupu z leasingu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem we wskazanej sytuacji spółce jawnej z jednej strony nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia VAT z faktury dokumentującej wykup samochodu, z drugiej jednak strony spółka nie będzie miała obowiązku naliczenia VAT należnego z tytułu nieodpłatnej dostawy tego samochodu na rzecz wspólnika. W rezultacie spółka jawna nie będzie musiała dokonywać żadnych rozliczeń w zakresie VAT. Nie będzie obowiązana także do korekty VAT odliczanego z faktur dokumentujących raty leasingowe.

Podstawa prawna:

• art. 7 ust. 2 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105

Powołane interpretacje podatkowe:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 sierpnia 2011 r. (sygn. IBPP1/443-1329/11/AW)
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lutego 2014 r. (sygn. IPPP2/443-1279/13-4/KG)
• interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 21 lipca 2021 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.360.2021.1.AA).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy