Czy można zrezygnować ze stosowania kasy fiskalnej

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Ustawodawca przewidział pewne wyjątki od obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zostały one wymienione w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Najbardziej popularnym zwolnieniem jest to, którego stosowanie jest uzależnione od wysokości obrotu osiągniętego przez danego podatnika.

I tak zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł.

Natomiast w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych - jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.

Należy przy tym pamiętać, że tego zwolnienia nie stosuje się do:

1. określonych rodzajów działalności, które zostały szczegółowo wymienione w § 4 ust. 1 rozporządzenia. Te czynności obligatoryjnie podlegają ewidencjonowaniu na kasie fiskalnej, bez względu na wysokość osiągniętego obrotu;
2. podatników, którzy już wcześniej utracili prawo do tego zwolnienia; rozporządzenie wskazuje bowiem wprost, że tego zwolnienia nie stosuje się do podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania (§ 3 ust. 2 rozporządzenia).

Aby więc w analizowanej sprawie podatnik był uprawniony do rezygnacji z rejestracji swojej sprzedaży na kasie fiskalnej w 2022 r., musi łącznie spełnić następujące warunki:

• nie przekroczył w 2021 r. limitu 20 000 zł sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych,
• nie wykonywał czynności, które obowiązkowo podlegają ewidencjonowaniu na kasie fiskalnej,
• nie utracił w 2020 r. lub wcześniej prawa do korzystania z omawianego zwolnienia (a więc wcześniej nie przekroczył limitu zwolnienia).

Podatnik spełniający powyższe przesłanki będzie uprawniony do rezygnacji ze stosowania kasy fiskalnej nawet wówczas, gdy dobrowolnie rozpoczął ewidencję sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej. Będzie mógł tego dokonać w dowolnym czasie.

Ważne

Podatnik, który dobrowolnie zainstalował kasę, nie będąc do tego zobowiązany, może z niej zrezygnować, gdy w poprzednim roku obrót na rzecz konsumentów nie przekroczył kwoty 20 000 zł.

Takie podejście jest akceptowane również przez organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji z 22 lutego 2021 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.705.2020.1.LS) organ rozpatrywał sprawę wnioskodawczyni, która dobrowolnie wykorzystywała kasę rejestrującą przy sprzedaży usług księgowych (a więc takich, które nie podlegają obligatoryjnemu obowiązkowi rejestracji na kasie fiskalnej), mimo że osiągany przez nią obrót nie przekroczył w żadnym roku podatkowym limitu 20 000 zł. W takim stanie faktycznym organ stwierdził, że:

Wnioskodawczynię świadczącą kompleksowe usługi (…) nadal obowiązują zasady ogólne, ponieważ nie świadczy usług doradczych. Oznacza to, że świadcząc usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych może ona korzystać ze zwolnienia podmiotowego z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży wskazanych usług ze względu na nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł.

Tym samym stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni może w dowolnym miesiącu zrezygnować z ewidencjonowania sprzedaży ww. usług przy pomocy kasy rejestrującej.

Dlatego w analizowanej sprawie podatnik będzie uprawniony do rezygnacji z używania kasy, jeżeli nie przekroczył w poprzednim roku lub wcześniej limitu 20 000 zł sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, lecz mimo to dobrowolnie ewidencjonował sprzedaż na kasie. Rezygnacja z kasy będzie również możliwa, gdy podatnik zaprzestał dokonywania sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności i rolników ryczałtowych. Rezygnacja nie będzie natomiast możliwa, gdy podatnik wykonuje czynności, które obligatoryjnie podlegają ewidencji przy użyciu kasy, lub w przeszłości utracił prawo do zwolnienia ze względu na przekroczenie omawianego limitu.

Rezygnując z kasy trzeba pamiętać, że może istnieć obowiązek zwrotu ulgi na jej zakup, gdy nie minęły trzy lata od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przy jej zastosowaniu.

Podstawa prawna:

• art. 111 ust. 1 i 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2427.

• § 3 ust. pkt 1, § 3 ust. 2, § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - Dz.U. z 2021 r. poz. 2442

Powołane interpretacje organów podatkowych:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 lutego 2021 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.705.2020.1.LS)

Adrian Błaszkiewicz

ekspert w zakresie VAT