Czy nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa z majątku wspólnego spółki cywilnej do jednoosobowej działalności wspólnika jest opodatkowane PCC

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Na wstępie należy wyjaśnić, że spółka cywilna nie posiada własnego, odrębnego majątku. Właścicielami poszczególnych składników majątku pozostają wspólnicy spółki w ramach współwłasności łącznej. Dodatkowo w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników (art. 863 § 2 Kodeksu cywilnego). Przy tym przepis ten nie sprzeciwia się rozporządzaniu wspólnym majątkiem wspólników przez przeniesienie wszystkich lub niektórych składników majątkowych na rzecz majątków osobistych lub innych majątków odrębnych poszczególnych wspólników, jeżeli następuje ono nie jednostronnie, ale w drodze czynności prawnej wszystkich wspólników. Wspólnicy spółki cywilnej mogli zatem dokonać przeniesienia jej przedsiębiorstwa na przedsiębiorcę w sposób opisany w pytaniu.

Istota problemu w przypadku przedsiębiorcy sprowadza się do ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa z majątku wspólnego spółki cywilnej do jego jednoosobowej działalności będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Ustawa o PCC w art. 1 ust. 1 pkt 1 zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu. Jest tak nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Dla przedsiębiorcy oznacza to, że w związku z nieodpłatnym przekazaniem przedsiębiorstwa na rzecz przedsiębiorcy nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych. Mamy tu do czynienia z niewymienioną w ustawie o PCC umową nienazwaną nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa spółki. Czynność ta, jako niewymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych określonym w art. 1 ustawy o PCC, nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Co ważne, zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 czerwca 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4014.111.2019.2.BB).

Podstawa prawna:

• art. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 815; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 255

- art. 863 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320

POWOŁANE INTERPRETACJE PODATKOWE:

- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 czerwca 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4014.111.2019.2.BB

Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy, autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego