Lp.

Skutki zmiany wynikające z przepisów przejściowych

1.

Stosowanie nowelizacji Polski Ład do dochodów podatników CIT, PIT i ryczałtu ewidencjonowanego

Przepisy zmienianych ustaw o podatku dochodowym stosuje się, co do zasady, do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Podstawa prawna: art. 70 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

2.

Podatnicy CIT o roku innym niż kalendarzowy

Podatnicy CIT, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2022 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2021 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy updop w brzmieniu dotychczasowym. Wyjątkiem są tu:

• art. 17 ust. 1 pkt 23a, 58a i 62 updop - to przepisy wprowadzające nowe zwolnienia podatkowe,
• art. 18db, art. 18ea-18ef i art. 24d ust. 9a updop - to przepisy wprowadzające korzystne zmiany w istniejących ulgach podatkowych (m.in. w uldze na IP Box) lub wprowadzające nowe ulgi podatkowe.

Wskazane przepisy będą obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. także u podatników, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2022 r., a zakończy się po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 64 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

3.

Ceny transferowe

Od 2022 r. ustawodawca wydłuża terminy na realizację części obowiązków związanych z cenami transferowymi (m.in. na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych). Dodatkowo zniesiony zostanie m.in. obowiązek sporządzenia dokumentacji lokalnej transakcji dotyczących rozliczeń w zakresie tzw. czystego refakturowania. Zgodnie z przepisami przejściowymi znowelizowane przepisy o cenach transferowych stosuje się do transakcji kontrolowanych i transakcji innych niż transakcje kontrolowane, rozpoczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2022 r., w zakresie tej części tych transakcji, które są realizowane w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2021 r.

Od 2022 r. zlikwidowano także dla niektórych transakcji obowiązek sporządzenia analizy porównawczej lub zgodności w lokalnej dokumentacji cen transferowych. Dotyczy to m.in. transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą. Zmiana ta dotyczy dokumentacji cen transferowych sporządzanej za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2020 r.

Podstawa prawna: art. 56 i 57 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

4.

Wymiana udziałów (akcji)

W 2022 r. neutralność podatkowa transakcji wymiany udziałów (PIT i CIT) ma być zachowana po spełnieniu dodatkowych warunków, tj. aby:

• zbywane przez wspólnika udziały (akcje) nie były nabyte lub objęte w wyniku innej transakcji wymiany udziałów albo przydzielone wcześniej w wyniku łączenia lub podziału podmiotów oraz
• wartość nabywanych przez wspólnika udziałów (akcji) przyjęta dla celów podatkowych była nie wyższa niż wartość zbywanych przez tego wspólnika udziałów (akcji), jaka byłaby przyjęta dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do wymiany udziałów.

Przy tym do wymiany udziałów (akcji) w więcej niż jednej transakcji, gdy pierwsza transakcja nabycia tych udziałów (akcji) nastąpiła przed dniem 1 stycznia 2022 r., mają zastosowanie przepisy w brzmieniu dotychczasowym.

Podstawa prawna: art. 58 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

5.

Przedłużenie funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej (PGK)

Od 1 stycznia 2022 r. do przedłużenia okresu funkcjonowania PGK będzie wymagane zgłoszenie nowej umowy albo jej zmiany, w terminie 14 dni od dnia ich zawarcia, oraz zarejestrowanie tej nowej umowy lub zmiany umowy przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Do końca 2021 r. przepisy updop nie określały terminu na zgłoszenie umowy o PGK lub jej zmiany do fiskusa.

Przepis ten ma zastosowanie do umów o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej zawartych po dniu poprzedzającym wejście w życie niniejszej ustawy (po 31 grudnia 2021 r.).

Podstawa prawna: art. 59 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

6.

Ograniczenia w zaliczaniu do kosztów wydatków na usługi niematerialne nabywane od podmiotów powiązanych

Od 1 stycznia 2022 r. uchylony zostanie art. 15e updop, który obecnie limituje zaliczanie do kosztów uzyskania przychodu wydatków na usługi niematerialne. Co ważne, podatnicy CIT, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. updop (tj. odliczenia kosztów, które podlegały limitowaniu w kolejnych 5 latach podatkowych), zachowują prawo do tego odliczenia po 31 grudnia 2021 r. w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie.

Podstawa prawna: art. 60 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

7.

Wyłączenie z minimalnego podatku dochodowego

Z wprowadzonego od 2022 r. minimalnego podatku dochodowego wyłączono m.in. podatników CIT rozpoczynających prowadzenie działalności - w pierwszych 3 latach po rozpoczęciu działalności. Przy tym w okolicznościach, gdy rozpoczęcie prowadzenia działalności przez dany podmiot będzie wynikiem restrukturyzacji określonej w przepisach art. 19 ust. 1a updop, wyłączenie z opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym nie znajdzie zastosowania. Podatnik taki bowiem nie będzie traktowany jako rozpoczynający prowadzenie działalności.

Zgodnie z przepisami przejściowymi także podatnicy CIT utworzeni w sposób określony w art. 19 ust. 1a updop w okresie następującym po dniu ogłoszenia ustawy nowelizującej z 29 października 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. nie są traktowani jako podatnicy rozpoczynający działalność.

Podstawa prawna: art. 61 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

8.

Zwolnienie przychodów spółek holdingowych z dywidend

Od 1 stycznia 2022 r. od podatku dochodowego zostaną zwolnione przychody z dywidend, uzyskane przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej - w części odpowiadającej 95% kwoty tych dywidend. Zgodnie z przepisami przejściowymi zwolnienie to ma zastosowanie do dywidend wypłaconych po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 62 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

9.

Opinia o stosowaniu zwolnienia z poboru podatku u źródła

Od 1 stycznia 2022 r. zakres opinii o stosowaniu zwolnienia z podatku u źródła będzie m.in. rozszerzony na preferencje przewidziane w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Na podstawie przepisów przejściowych, w przypadku opinii o stosowaniu zwolnienia, wydanych do 31 grudnia 2021 r., okres wygaśnięcia opinii upływa z dniem 1 stycznia 2025 r.

Podstawa prawna: art. 63 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

10.

Prowadzenie ksiąg podatkowych

Od 1 stycznia 2023 r. podatnicy PIT i CIT, a także płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będą po zakończeniu roku elektronicznie przesyłać do urzędu skarbowego ustrukturyzowane księgi i ewidencje. Przedsiębiorcy niebędący podatnikami CIT będą to robić także co miesiąc lub kwartał (przy czym Minister Finansów będzie mógł ich z tego obowiązku zwolnić w rozporządzeniu).

Na podstawie przepisów przejściowych księgi, ewidencje i wykazy, o których tu mowa, są prowadzone przy użyciu programów komputerowych i przesyłane po raz pierwszy za okresy rozliczeniowe rozpoczynające się po 31 grudnia 2022 r.

Podstawa prawna: art. 66 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

11.

Stosowanie przepisów o ulgach podatkowych

Od 1 stycznia 2022 r. wprowadzone zostaną zmiany w uldze B+R i uldze na IP Box. Dla podatników CIT wprowadzony będzie także szereg nowych ulg podatkowych, jak np. ulgi na:

• prototyp,
• ekspansję,
• debiut giełdowy,
• zakup terminala podatkowego.

Zgodnie z przepisami przejściowymi ulgi te mają zastosowanie do wydatków poniesionych po 31 grudnia 2021 r.

Przepisy o pomniejszeniu podstawy opodatkowania w brzmieniu określonym znowelizowanymi przepisami o uldze B+R stosuje się po raz pierwszy w 2023 r. W przypadku podatników CIT, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2022 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2021 r., pomniejszenie to będzie miało zastosowanie po raz pierwszy w roku podatkowym rozpoczynającym się bezpośrednio po tym roku.

Podstawa prawna: art. 67 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

12.

Zagraniczne jednostki kontrolowane

Od 1 stycznia 2022 r. za zagraniczną jednostkę kontrolowaną (CFC) będą uważane także podmioty, w których polski podatnik posiada:

• samodzielnie lub
• wspólnie z podmiotami powiązanymi lub z innymi podatnikami mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Polski

- bezpośrednio lub pośrednio ponad 50% udziałów w kapitale lub ponad 50% praw głosu w zarządzaniu jednostką. "Innymi podatnikami", o których tu mowa, mają być podatnicy, którzy posiadają co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w zarządzaniu jednostką, lub 25% prawa do uczestnictwa w zysku spółki.

Ma zostać również poszerzony katalog przychodów pasywnych, dla których przekroczenie progu 33% stanowi zagraniczną jednostkę kontrolowaną.

W przypadku gdy rok podatkowy zagranicznej jednostki jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2022 r., a zakończy się po 31 grudnia 2021 r., przepisy o CFC w brzmieniu dotychczasowym będą miały zastosowanie do końca tego roku podatkowego.

Podstawa prawna: art. 68 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

13.

Stosowanie przepisów wykonawczych

W związku ze zmianami wprowadzonymi w ustawach o podatku dochodowym Minister Finansów został zobowiązany do wprowadzenia zmian w formularzach:

• informacji o cenach transferowych,
• deklaracji i informacji składanych w związku z opodatkowaniem podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków,
• deklaracji, informacji i oswiadczeń (m.in. CIT-CFC, CIT-6R, CIT-9R i CIT-10Z),
• deklaracji i informacji składanych w związku z estońskim CIT.

Przepisy przejściowe regulują stosowanie starych wzorów i druków. I tak, stare druki informacji o cenach transferowych zachowają moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2022 r. Pozostałe druki zachowują moc do dnia udostępnienia nowego wzoru dokumentu elektronicznego, jednak nie dłużej niż do 30 września 2022 r.

Podstawa prawna: art. 84 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

14.

Nielegalne zatrudnianie pracowników

Od 1 stycznia 2022 r. pracodawcy:

• będą mieli obowiązek doliczenia do swoich przychodów wartości pracy nielegalnie zatrudnionych pracowników,
• zostaną pozbawieni możliwości zaliczania.do kosztów wynagrodzeń wypłaconych nielegalnie zatrudnionym pracownikom.

Zgodnie z przepisami przejściowymi omawiane sankcje mają zastosowanie do przypadków nielegalnego zatrudnienia pracowników oraz przypadków nieujawniania właściwym organom części wynagrodzenia ze stosunku pracy, zaistniałych od 1 stycznia 2022 r.

Podstawa prawna: art. 69 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

Zaliczki pobierane od wynagrodzeń pracowników

Od 1 stycznia 2022 r. zostaną wprowadzone zmiany, które będą miały wpływ na zasady pobierania przez pracodawców zaliczek od wynagrodzeń wypłacanych pracownikom. Dotyczą one podniesienia kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł, podwyższenia do 120 000 zł drugiego progu podatkowego, po przekroczeniu którego ma zastosowanie 32% stawka PIT, likwidacji możliwości pomniejszania należnego podatku o 7,75% składki zdrowotnej, wprowadzenie nowych zwolnień z PIT dla pracowników oraz ulgi dla klasy średniej.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zasady pobierania zaliczek od wynagrodzeń mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Podstawa prawna: art. 1 pkt 48 i art. 70 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

16.

Rozliczanie sprzedaży majątku poleasingowego

Od 1 stycznia 2022 r. zmieni się sposób rozliczania sprzedaży samochodów i innych rzeczy ruchomych wykupowanych z leasingu operacyjnego na cele prywatne. Przedsiębiorcy, którzy dokonają sprzedaży takich rzeczy w ciągu 6 lat od dnia ich wykupu, będą musieli rozpoznać przychód z działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zasady rozliczania sprzedaży samochodu oraz innych rzeczy ruchomych poleasingowych mają zastosowanie do składników nabytych po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 51 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

17.

Zwolnienie z PIT dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia akcji objętych lub nabytych w wyniku pierwszej oferty publicznej

Od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z PIT będą dochody uzyskane z odpłatnego zbycia akcji objętych lub nabytych przez podatnika lub spadkodawcę podatnika w wyniku pierwszej oferty publicznej w rozumieniu art. 4 pkt 5 ustawy z 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 2080 oraz z 2021 r. poz. 355) na warunkach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 105a ustawy o PIT.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zwolnienie ma zastosowanie do akcji objętych lub nabytych po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 52 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

18.

Zwolnienie z PIT dla Polaków powracających z zagranicy

Od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z PIT będą dochody Polaków, którzy przenieśli swoje miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ze zwolnienia będą mogły skorzystać osoby, które przez minimum 3 lata mieszkały i pracowały za granicą i które zdecydują się na powrót i zmianę rezydencji podatkowej na polską.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zwolnienie ma zastosowanie do podatników, którzy przenieśli miejsce zamieszkania na terytorium Polski po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 53 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

19.

Zwolnienie z PIT przychodów uzyskanych przez nielegalnie zatrudnianych pracowników

Od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z PIT będą przychody pracownika uzyskane z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz przychody w części, w jakiej pracodawca nie ujawnił ich właściwym organom państwowym.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zwolnienie ma zastosowanie do przypadków nielegalnego zatrudnienia oraz przypadków nieujawniania właściwym organom części wynagrodzenia ze stosunku pracy, zaistniałych przed 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem przypadków, gdy przed tym dniem właściwy organ wszczął postępowanie w związku z tym nielegalnym zatrudnieniem lub nieujawnieniem części wynagrodzenia ze stosunku pracy.

Podstawa prawna: art. 69 ust. 2 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

20.

Zwolnienie z PIT dla odsetek od należności niepodlegających opodatkowaniu PIT

Od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z PIT będą odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zwolnienie ma zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

21.

Zwolnienie z PIT dla odszkodowań i zadośćuczynień wypłaconych na podstawie aktów administracyjnych

Od 1 stycznia 2022 r. zwolnione z PIT będą odszkodowania lub zadośćuczynienia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają z aktów administracyjnych wydanych na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych do tych ustaw.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zwolnienie ma zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

22.

Likwidacja możliwości amortyzacji nieruchomości mieszkalnych

Od 1 stycznia 2022 r. zostanie zlikwidowana możliwość amortyzacji budynków mieszkalnych, lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Zgodnie z przepisami przejściowymi podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych od ww. nieruchomości i praw nabytych lub wytworzonych przed 1 stycznia 2022 r. nie dłużej niż do 31 grudnia 2022 r.

Podstawa prawna: art. 71 ust. 2 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

23.

Ulga rehabilitacyjna

Od 1 stycznia 2022 r. zwiększy się liczba wydatków, które można będzie odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Zgodnie z przepisami przejściowymi zmiany te mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

24.

Ulga na dziecko

Od 1 stycznia 2022 r. zostaną doprecyzowane zasady odliczania ulgi przez rozwiedzionych/pozostających w separacji rodziców, którzy nie mogą dojść do porozumienia co do wysokości przysługującego im odliczenia. Prawo do odliczenia ulgi po połowie będą mieli tylko rodzice, którzy sprawują nad dzieckiem opiekę naprzemienną albo zamieszkują wspólnie z dzieckiem i wspólnie sprawują nad nim pieczę. W przypadku gdy dziecko po rozwodzie/w okresie separacji zamieszkuje tylko z jednym rodziców, prawo do ulgi będzie przysługiwało w 100% tylko temu rodzicowi.

Zgodnie z przepisami przejściowymi zmiany te mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

25.

Wspólne rozliczenie małżonków

Od 1 stycznia 2022 r. prawo do złożenia wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków zyskają podatnicy:

- którzy zawarli związek małżeński w trakcie roku podatkowego, za który składają zeznanie podatkowe, pod warunkiem że małżeństwo i wspólność majątkowa pomiędzy tymi małżonkami trwała od dnia zawarcia małżeństwa do końca tego roku podatkowego,

- których małżonek zmarł w roku zawarcia związku małżeńskim lub w roku następnym zanim złożono zeznanie podatkowe za ten rok podatkowy.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zasady wspólnego rozliczenia małżonków mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

26.

Urząd skarbowy, do którego należy składać zeznanie roczne PIT

Od 1 stycznia 2022 r. zostanie zmieniona właściwość urzędu skarbowego, do którego podatnik powinien składać zeznanie roczne PIT. Będzie nim urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika w dniu składania zeznania.

Zgodnie z przepisami przejściowymi nowe zasady ustalania urzędu skarbowego właściwego do złożenia zeznania rocznego PIT mają zastosowanie do zeznań składanych po 31 grudnia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 55 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

27.

Opodatkowanie prywatnego najmu

Od 1 stycznia 2022 r. najem prywatny będzie mógł być opodatkowany tylko ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Zgodnie z przepisami przejściowymi podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z najmu prywatnego mogą stosować zasady opodatkowania tych przychodów obowiązujące na dzień 31 grudnia 2021 r. (zob. również pkt Likwidacja możliwości amortyzacji nieruchomości mieszkalnych)

Podstawa prawna: art. 71 ust. 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

28.

Likwidacja karty podatkowej

Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy utracą prawo do wyboru opodatkowania w formie karty podatkowej.

Zgodnie z przepisami przejściowymi możliwość stosowania opodatkowania w formie karty zostanie zachowana wyłącznie dla podatników, którzy korzystali z opodatkowania kartą na dzień 31 grudnia 2021 r. i będą kontynuować stosowanie tej formy.

Podstawa prawna: art. 65 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

Lp.

Skutki zmiany wynikające z przepisów przejściowych

1.

Porozumienie inwestycyjne

Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy, którzy dokonują inwestycji o wartości przekraczającej 50 mln złotych, będą mieli możliwość zawarcia z organem podatkowym tzw. porozumienia inwestycyjnego (dalej: PI). W okresie przejściowym od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r. z możliwości zawarcia porozumienia inwestycyjnego będą mogli jednak skorzystać tylko ci podatnicy, których inwestycja ma wartość co najmniej 100 mln złotych. Zatem w początkowej fazie obowiązywania przepisów o porozumieniach inwestycyjnych ustawodawca określił dwukrotnie wyższy limit wartościowy, niż zapisał ostatecznie w przepisach Ordynacji podatkowej. Istnienie przepisu przejściowego w tej kwestii oznacza, że dopiero w 2025 r. inwestorzy realizujący inwestycje o wartości co najmniej 50 mln, ale mniejsze niż 100 mln złotych mogą liczyć na porozumienie inwestycyjne z organem podatkowym.

Warto też zauważyć, że ustawodawca odroczył w czasie wejście w życie przepisów o możliwości składania wniosku oraz innych dokumentów wymaganych do zawarcia PI w języku angielskim. Taką możliwość inwestorzy będą mieli dopiero od 1 stycznia 2024 r. Również od 1 stycznia 2024 r. spotkanie uzgodnieniowe i protokół z niego będą mogły być prowadzone w języku angielskim, a porozumienie będzie mogło zostać sporządzone także w tym języku, chociaż w razie rozbieżności decydująca będzie polska wersja tekstu zawartego PI.

Podstawa prawna: art. 78, art. 89 pkt 5 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

2.

Interpretacje podatkowe dla grup VAT

Od 1 lipca 2022 r. wejdą w życie przepisy dotyczące działalności tzw. grup VAT. Podmiot planujący utworzenie grupy VAT może jeszcze przed jej powstaniem wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków podatkowych działalności w ramach takiej grupy. Taka interpretacja zapewni ochronę wszystkim członkom grupy w zakresie działalności tejże. Przepisy regulujące prawo do ochrony wynikającej z takiej interpretacji wejdą w życie 1 lipca 2022 r., a zatem ochrona wynikająca z takiej interpretacji obejmie członków grupy VAT już z dniem wejścia w życie przepisów o grupach VAT.

W przepisach o wydawaniu interpretacji indywidualnych nie ma przepisów pozwalających na występowanie z wnioskiem o interpretację grupy VAT jako osobnemu podmiotowi. Zasady wydawania interpretacji indywidualnych pozostają w tym zakresie bez zmian. Możliwe będzie występowanie z wnioskiem o interpretację indywidualną albo wspólną.

Podstawa prawna: art. 89 pkt 3 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowana w Dzienniku Ustaw

3

Cofnięcie skutków unikania opodatkowania - sytuacja płatników

Od 1 stycznia 2022 r. płatnicy nie uzyskają decyzji w sprawie warunków cofnięcia skutków unikania opodatkowania w sytuacji, gdy w dniu złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji sprawa "korzyści podatkowej" została już rozstrzygnięta co do istoty w decyzji lub postanowieniu albo gdy zostało wszczęte postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa lub kontrola celno-skarbowa (art. 119zfb pkt 1 Ordynacji podatkowej).

Wprowadzona reguła ma zastosowanie do wszystkich nierozpatrzonych dotąd wniosków o wydanie decyzji w sprawie warunków cofnięcia skutków unikania opodatkowania. Dotyczy zatem zarówno wniosków złożonych od 1 stycznia 2022 r., jak i tych złożonych przed 1 stycznia 2022 r., które nie zostały przed tym dniem rozpatrzone.

Podstawa prawna: art. 73 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku nieopublikowanej w Dzienniku Ustaw

Lp.

Skutki zmiany wynikające z przepisów przejściowych

1.

Możliwość podpisywania sprawozdania finansowego przez jednego członka zarządu

Możliwość ta istnieje od 1 stycznia 2022 r. i dotyczy wszystkich sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności jednostki sporządzanych za okres sprawozdawczy, dla którego dzień bilansowy przypada najpóźniej 31 grudnia 2021 r., a więc przede wszystkim do sprawozdań finansowych za rok obrotowy 2021.

Podstawa prawna: art. 14 ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw - na dzień oddania do druku ustawa przekazana Prezydentowi do podpisu

2.

Jednolity format sprawozdań finansowych dla emitentów papierów wartościowych i jednostek sporządzających sprawozdania zgodnie z MSR

Przepisy zmienionej ustawy o rachunkowości dotyczące stosowania jednolitego formatu sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności, skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności grupy kapitałowej (określone w art. 45 ust. 1ga i 1h, art. 49 ust. 8 i 9, art. 55 ust. 2a, art. 57 ust. 2 i art. 63c ust. 2b-2d uor) należy stosować po raz pierwszy za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2020 r. Ustawodawca dopuszcza przy tym możliwość stosowania tych przepisów do sprawozdań wcześniejszych, tj. sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się przed 1 stycznia 2021 r.

Podstawa prawna: art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw - na dzień oddania do druku ustawa przekazana Prezydentowi do podpisu

3.

Składanie sprawozdań według jednolitego formatu i nowych dokumentów (oświadczenia i odmowy) do KRS

Ze względu na potrzebę zapewnienia czasu na przeprowadzenie modyfikacji systemu KRS umożliwiających składanie nowych rodzajów dokumentów do tego systemu wprowadzono przepisy przejściowe. Ponieważ system KRS ma zostać w tym celu zmodernizowany 1 czerwca 2022 r., to na podstawie przepisów przejściowych sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności, skonsolidowane sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej:

1. które zostały zatwierdzone przed dniem 1 czerwca 2022 r.,
2. do których zostały sporządzone odmowa podpisu, do której ma zastosowanie art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości, oświadczenie lub odmowa złożenia oświadczenia, do których ma zastosowanie art. 52 ust. 2b ustawy o rachunkowości

- należy złożyć, wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, we właściwym rejestrze sądowym, w okresie od 1 czerwca 2022 r. do 15 czerwca 2022 r.

Od 1 czerwca 2022 r. jednostki będą miały już "normalny" termin 15 dni na składanie tych dokumentów do KRS (a więc już na zasadach ogólnych zawartych w art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości)

Podstawa prawna: art. 13 ust. 3 ustawy z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw - na dzień oddania do druku ustawa przekazana Prezydentowi do podpisu