Tabela. Zmiany wprowadzone w ramach pakietu SLIM VAT 2 - zestawienie

Lp.	Czego dotyczy zmiana	Na czym polega zmiana
1	2	3
Zmiany od 7 września 2021 r.
1.	Rozliczenie w JPK_V7 VAT należnego od importu	Zostało umożliwione podatnikowi rozliczającemu podatek z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej dokonanie jej korekty, gdyby w pierwotnej deklaracji nie rozliczył w całości lub w części tego podatku. Podatnik będzie mógł złożyć stosowną korektę deklaracji w terminie 4 miesięcy po miesiącu, w którym miał rozliczyć podatek z tytułu importu towarów. Po tym terminie utraci prawo do rozliczenia VAT od importu w deklaracji.
2.	Odliczenie VAT naliczonego od WNT	Warunkiem rozliczenia podatku należnego i naliczonego w deklaracji za ten sam okres nie będzie już wykazanie VAT należnego oraz otrzymanie faktury w terminie 3 miesięcy liczonych od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Niezależnie od terminu rozliczeń będzie możliwe wykazanie w tym samym miesiącu zarówno VAT należnego, jak i VAT naliczonego.
3.	Odliczenie VAT naliczonego od importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca	Warunkiem rozliczenia podatku należnego i naliczonego w deklaracji za ten sam okres nie będzie już wykazanie VAT należnego w terminie 3 miesięcy liczonych od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Niezależnie od terminu rozliczeń będzie możliwe wykazanie w tym samym miesiącu zarówno VAT należnego, jak i VAT naliczonego.
Zmiany od 1 października 2021 r.
4.	Zmiana definicji terytorium UE	Z ustawy o VAT będzie wynikało, że dla celów rozliczeń VAT dla dostaw towarów terytorium Irlandii Płn. jest nadal uznawane za terytorium UE.
5.	Ustalenie, która transakcja jest ruchoma w łańcuchu dostaw	Wprowadzono regulację, która w przypadku łańcuchowych dostaw towarów poza UE lub do innych krajów UE określa wyraźnie, jakiej dostawie należy przypisać wysyłkę lub transport, gdy transport organizuje pierwszy dostawca albo ostatni nabywca.
6.	Korekty WNT, importu usług, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca	Zostały wyraźnie uregulowane zasady ustalania okresu, w jakim podatnik powinien rozliczyć korektę obniżającą podstawę opodatkowania w przypadku importu usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz dostawy towarów. Korekty "in minus" trzeba będzie rozliczać za okres, w którym powstała przyczyna korekty. Natomiast korekty podatku naliczonego trzeba będzie dokonać za ten sam okres co podatku należnego.
7.	Rezygnacja ze zwolnienia przy dostawie nieruchomości	Podatnicy będą mogli składać oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia przewidzianego dla dostaw nieruchomości po pierwszym zasiedleniu również w akcie notarialnym.
8.	Rozliczenie VAT naliczonego po terminie	Podatnik, jeśli nie dokona odliczenia w miesiącu, w którym powstało to prawo, lub w 3 następnych miesiącach, będzie mógł wybrać okres rozliczeniowy dokonania korekty i skorzystania z odliczenia VAT. Może to być albo okres, w którym powstało prawo do odliczenia (jak do tej pory), albo jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Ta sama zasada będzie obowiązywała przy rozliczeniu kwartalnym.
9.	Termin złożenia VAT-26	Zostanie wydłużony termin na złożenie VAT-26, gdy podatnicy postanowią wykorzystywać pojazd wyłącznie do działalności. Będą mogli to zrobić w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później niż w dniu przesłania ewidencji VAT w formacie JPK_V7.
10.	Ulga na złe długi	1. Sprzedawca skorzysta z ulgi na złe długi bez względu na to, czy dostawa towaru lub świadczenie usług były dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny oraz czy ten podatnik był w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego czy likwidacji. Wymienione okoliczności nie będą wpływały na prawo do ulgi także wtedy, gdy wystąpią na dzień poprzedzający dzień złożenia korekty. Gdy nabywca nie będzie podatnikiem VAT czynnym, korekta będzie możliwa, jeśli: ● wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub ● wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub ● wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów. 2. Utrzymano warunek, że wierzyciel, aby skorzystać z ulgi na złe długi, musi być podatnikiem VAT czynnym. 3. Do 3 lat zostanie wydłużony termin na skorzystanie z ulgi.
11.	Korekta nieodliczonego VAT przez dłużnika	Dłużnik nie będzie już zwolniony z obowiązku korekty odliczonego VAT z niezapłaconej faktury, mimo że będzie w trakcie postępowanie upadłościowego, likwidacyjnego czy restrukturyzacyjnego.
12.	Wypłata środków z rachunku VAT	Została wprowadzona możliwość wydania przez naczelnika urzędu skarbowego postanowienia wyrażającego zgodę na uwolnienie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, w sytuacji gdy podatnik ma zaległości podatkowe. Warunkiem wyrażenia takiej zgody będzie, aby zaległości podatnika były objęte decyzją o ich odroczeniu lub rozłożeniu na raty.
13.	Wypłata środków z rachunku technicznego	Zostały uregulowane zasady wypłaty środków z rachunku technicznego po likwidacji rachunku VAT. Wypłata będzie następowała po wyrażeniu zgody przez naczelnika US na wniosek podatnika lub osoby niebędącej podatnikiem.
14.	Przekazywanie środków między rachunkami VAT	Podatnicy uzyskali możliwość dokonywania przelewu środków w ramach wszystkich swoich rachunków VAT, również tych prowadzonych przez inne banki.
15.	Zał. nr 15 do ustawy o VAT	Zmieniona został treść poz. 60 zał. nr 15 do ustawy o VAT, w wyniku czego zakres tej pozycji obejmie również monitory, jak to było do końca 2020 r. Zdaniem MF ta zmiana była spowodowana błędnym przełożeniem PKWiU 2008 na PKWiU 2015.
Zmiany od 2022 r.
16.	Zapłata z rachunku VAT	Podatnicy będą mogli opłacać ze środków zgromadzonych na rachunku VAT również składki na ubezpieczenie rolników, odprowadzane do KRUS.

ZMIANY OD 7 WRZEŚNIA 2021 R.

+

Możliwość wykazania po terminie w JPK_V7 VAT należnego od importu

PRZED ZMIANĄ

Przed zmianą podatnik rozliczający VAT od importu w JPK_V7 nie miał możliwości dokonania korekty, jeśli w pierwotnej deklaracji nie rozliczył w całości lub w części tego podatku. Musiał wtedy rozliczyć VAT od importu na zasadach ogólnych, czyli wpłacając należny VAT wraz z odsetkami bezpośrednio do urzędu skarbowego.

PO ZMIANIE

Po zmianie podatnicy, którzy nie rozliczyli w całości lub w części podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji, uzyskali możliwość dokonania korekty JPK_V7 w terminie 4 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Jeśli podatnik nie dokona korekty w tym terminie, traci prawo do rozliczania w JPK_V7 podatku należnego z tytułu importu towarów wykazanego w zgłoszeniu celnym, w odniesieniu do którego nie rozliczył w całości VAT w deklaracji podatkowej. Wtedy, tak jak przed zmianą, podatnik jest obowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.

PRZYKŁAD

Podatnik importuje towary z USA i rozlicza VAT od importu w JPK_V7. Przez pomyłkę nie rozliczył jednego zakupu z września. Błąd odkryto w styczniu 2022 r. Jeśli podatnik złoży korektę do końca stycznia 2022 r., będzie mógł rozliczyć VAT od importu w deklaracji. 31 stycznia 2022 r. mija termin złożenia korekty.

Według przepisów przejściowych nowe zasady stosuje się do importu towarów, dla którego obowiązek podatkowy powstał od pierwszego dnia miesiąca, w którym zmiana weszła w życie, czyli od 1 września 2021 r.

Zmiany należy ocenić pozytywnie. Podatnicy uzyskali możliwość wykazania w JPK_V7 VAT należnego od importu po terminie złożenia deklaracji za okres, kiedy powstał obowiązek podatkowy. Jest to korzystna zmiana - gdy podatnik zdąży z korektą w ciągu 4 miesięcy, nie będzie musiał wpłacać bezpośrednio VAT do urzędu skarbowego.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 33a ust. 6a, 7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

● art. 3 ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe - Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Odliczenie VAT naliczonego od WNT

Prawo do odliczenia VAT naliczonego powstaje, co do zasady, w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego. W przypadku WNT zasada ta obowiązywała, jeżeli łącznie spełnione były dwa warunki wynikające z art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT, tj. jeżeli podatnik:

1) otrzymał fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego transakcyjne WNT, w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy,

2) uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu transakcyjnego WNT w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Ponadto z przepisów wynikało, że niezachowanie trzymiesięcznego terminu na spełnienie dodatkowych warunków powoduje, iż podatnik nie może rozliczyć podatku należnego i naliczonego za ten sam okres.

Jednak w wyroku z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19 TSUE uznał, że polskie przepisy, uzależniające odliczenie podatku naliczonego związanego z WNT w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, od terminu wykazania podatku należnego, są niezgodne z dyrektywą. Dlatego polscy podatnicy, mimo że co innego wynikało z przepisów ustawy o VAT, mogli bezpośrednio, powołując się na dyrektywę UE, rozliczać VAT należny i naliczony za ten sam okres, niezależnie od tego, kiedy dokonywali tego rozliczenia.

Po zmianach w przypadku transakcyjnych WNT można odliczyć VAT naliczony w rozliczeniu za okres, kiedy powstał obowiązek podatkowy, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki wynikające z art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT, tj. jeżeli podatnik:

1) otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego transakcyjne WNT, w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy,

2) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu transakcyjnego WNT w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

Z art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a ustawy o VAT wynika nadal, że w przypadku transakcyjnych WNT warunkiem powstawania prawa do odliczenia w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego jest, aby podatnik otrzymał fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego transakcyjne WNT. Musi ją otrzymać w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. W przypadku nieotrzymania faktury w tym terminie podatnik jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął ten termin, gdy dokonał rozliczenia mimo braku faktury (art. 86 ust. 10g ustawy o VAT).

Po zmianach z art. 86 ust. 10h ustawy o VAT wynika, że późniejsze otrzymanie faktury upoważnia podatnika do powiększenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu tego nabycia.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Nowe regulacje wykraczają poza zalecenia TSUE. VAT należny i naliczony będzie rozliczany za ten sam okres, nawet gdy faktura wpłynie po upływie 3 miesięcy. Należy jednak pamiętać, że gdy minie termin 3 miesięcy i VAT został rozliczony mimo braku faktury, należy dokonać korekty VAT naliczonego. Dopiero otrzymanie faktury uprawnia do ponownej korekty.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 86 ust. 10b pkt 2, ust. 10g, ust. 10h ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Odliczenie VAT naliczonego od importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca

PRZED ZMIANĄ

Prawo do odliczenia VAT naliczonego powstaje, co do zasady, w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego. W przypadku importu usług oraz dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca, zasada ta obowiązywała, jeżeli spełniony był warunek wynikający z art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy o VAT, tj. jeżeli podatnik uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca, w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy.

Ponadto z przepisów wynikało, że niezachowanie trzymiesięcznego terminu na spełnienie dodatkowego warunku powoduje, że podatnik nie może rozliczyć podatku należnego i naliczonego za ten sam okres.

Mimo że w wyroku z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19 TSUE odniósł się do rozliczania WNT, jednak z tego powodu, że regulacje dla importu usług i dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca, są takie same jak dla WNT, przyjmowano, że podatnicy mogą rozliczać VAT należny i naliczony za ten sam okres, niezależnie od tego, kiedy dokonywali rozliczenia.

PO ZMIANIE

Po zmianach w przypadku importu usług i dostawy towarów, dla których podatnikiem jest nabywca, z przepisów już wprost wynika, że można odliczyć VAT naliczony w rozliczeniu za okres, kiedy powstał obowiązek podatkowy, jeżeli łącznie spełniony jest warunek wynikający z art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy o VAT, tj. jeżeli podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu transakcyjnego WNT w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Nowe regulacje wykraczają poza zalecenia TSUE. VAT należny i naliczony będzie rozliczany za ten sam okres, nawet gdy podatnik dokona rozliczenia po upływie 3 miesięcy.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

ZMIANY OD 1 PAŹDZIERNIKA 2021 R.

+/-

Zmiana definicji terytorium UE po brexicie

PRZED ZMIANĄ

Od 2021 r., po zakończeniu okresu przejściowego po brexicie, dla celów rozliczeń VAT Wielka Brytania jest uznawana za kraj trzeci. Dlatego dostawy towarów z i do WB uznawane są za eksport albo import. Wyjątkiem są dostawy do i z Irlandii Północnej, której terytorium dla rozliczeń VAT uznajemy za terytorium UE. To oznacza, że nadal rozliczamy WNT i WDT. Zasady te wynikają z Protokołu w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej do Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (dalej Protokół), który ma moc bezpośrednio obowiązującą.

Mimo to definicja terytorium UE z ustawy o VAT nie została zmieniona. Nadal wynika z niej, że WB należy do terytorium UE.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. definicja terytorium UE zostanie zmieniona. Wykreślone z niej zostaną odwołania do terytoriów przynależnych do WB, gdzie było wskazane, czy traktować je jako terytorium UE czy nie (wyspa Man, Gibraltar, Wyspy Normandzkie). Ponieważ WB nie należy do UE, więc również te terytoria do niej nie należą.

Ponadto wskazano, że Irlandię Północną traktuje się jako terytorium Unii Europejskiej w zakresie określonym w Protokole. Oznacza to, że w przypadku gdy towar jest transportowany na to terytorium, rozliczamy WDT, a zakupy z Irlandii - to WNT. Gdy towar sprzedajemy osobie prywatnej lub firmie, która nie rozlicza WNT, taka transakcja jest rozliczana jako sprzedaż towarów na odległość.

KOMENTARZ

Zmiana ma charakter techniczny, gdyż w praktyce od 2021 r. w związku z postanowieniami Protokołu dostawy do WB, z wyjątkiem Irlandii Płn., są rozliczane jak eksport. Natomiast sprowadzając towary z WB trzeba rozliczyć import towarów, chyba że sprowadzamy je z Irlandii Płn.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 2 pkt 2 i 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Ustalenie, która transakcja jest ruchoma w łańcuchu dostaw, gdy transport organizuje pierwszy dostawca albo ostatni nabywca

PRZED ZMIANĄ

W przypadku transakcji łańcuchowych (towar trafia od pierwszego do ostatniego uczestnika łańcucha dostaw) transport przypisywany jest tylko do jednej dostawy. Dostawa, do której przypisano transport, to transakcja ruchoma, która może być rozliczona jako WDT lub eksport. Obecnie z przepisów ustawy o VAT wynikają tylko zasady przypisania transportu, gdy organizuje go pośrednik. Z przepisów tych wynika, że w przypadku towarów, które są wysyłane lub transportowane przez nabywcę dokonującego również ich dostawy z terytorium:

● kraju na terytorium państwa trzeciego, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej do tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, iż wysyłkę lub transport towarów należy przyporządkować jego dostawie,

● jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane wyłącznie dostawie dokonanej do podmiotu pośredniczącego.

W przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazał swojemu dostawcy numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary są wysyłane lub transportowane, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie dostawie dokonanej przez ten podmiot;

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. zasady te nie ulegną zmianie. Dodatkowo zostaną natomiast określone zasady, jak przypisać transport, gdy organizuje go pierwszy dostawca lub ostatni nabywca. I tak z nowych przepisów wynika, że w przypadku transakcji łańcuchowej, gdy towary są wysyłane lub transportowane z terytorium kraju na terytorium państwa trzeciego albo z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego przez:

● pierwszego dostawcę - wysyłkę lub transport przyporządkowuje się jego dostawie,

● ostatniego nabywcę - wysyłkę lub transport przyporządkowuje się dostawie dokonanej do tego nabywcy.

PRZYKŁAD

W łańcuchu dostaw uczestniczą cztery podmioty A (polski podatnik), B (niemiecki podatnik), C (francuski podatnik) i D (szwajcarski podatnik). Transport organizuje pierwszy w łańcuchu podmiot A. Towar wysyłany jest bezpośrednio z terytorium kraju do Szwajcarii do podmiotu D przez pierwszego dostawcę. Transakcją ruchomą będzie transakcja od pierwszego podmiotu A do drugiego podmiotu B. Transakcja ta będzie mogła być rozliczona jako eksport, który przy zachowaniu odpowiednich warunków podlega opodatkowaniu stawką VAT 0. Dostawy dokonane przez podmiot B do podmiotu C i przez podmiot C do podmiotu D będą dostawami towarów niewysyłanych ani nietransportowanych (tzw. dostawy nieruchome) opodatkowanymi w państwie przeznaczenia towaru, a zatem w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów.

Ponadto w uzasadnieniu podkreślono, że użyte w art. 22 ust. 2e sformułowanie dotyczące towarów "wysyłanych lub transportowanych (...) przez" odnosi się do podmiotu, który organizuje transport lub wysyłkę samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz. W przypadku gdy pierwszy dostawca lub ostatni nabywca realizuje wysyłkę lub transport towarów, jednak czyni to na rzecz innego podmiotu w łańcuchu, to nowe zasady przypisywania transportu nie będą miały zastosowania.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Kompleksowo uregulowano zasady przypisywania transportu do dostawy. Z przepisów ustawy o VAT będzie wynikało wprost, jaka dostawa jest ruchoma, również gdy transport zorganizuje pierwszy dostawca lub ostatni nabywca. Podatnicy nie będą musieli sami tego ustalać, oceniając warunki umowy, co nieraz rodziło niepewność, jak dany przypadek ocenią organy podatkowe. Jak podkreśla MF w uzasadnieniu do projektu, takie rozwiązanie nie wpłynie na obecnie stosowaną praktykę, jednak zwiększy pewność prawną podmiotów biorących udział w transakcjach łańcuchowych.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 22 ust. 2e i 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+/-

Korekta "in minus" WNT, importu usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca

PRZED ZMIANĄ

Obecnie przepisy nie określają, kiedy należy dokonać korekty "in minus" w przypadku WNT, importu usług, dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca. Dotyczy to zarówno podatku należnego, jak i podatku naliczonego. Mimo to ukształtowała się praktyka, że korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego są rozliczane w zależności od tego, kiedy powstała przyczyna tej korekta. Przy czym w odniesieniu do przyczyn zaistniałych po dokonaniu transakcji korekta jest dokonywana za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę korygującą. Pojawiają się jednak stanowiska, że korekta powinna być rozliczana za okres, kiedy faktycznie powstała przyczyna, np. zwrot towarów. Natomiast korekta podatku naliczonego jest rozliczana zasadniczo za ten sam okres co podatku należnego.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. zasady korekty "in minus" w przypadku WNT, importu usług, dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca, zostaną uregulowane, gdyż jak podkreśliło MF w uzasadnieniu do projektu, brak jednoznacznych regulacji w tym zakresie powoduje wątpliwości prawne podatników i jest przedmiotem wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych.

Korekta podstawy opodatkowania i podatku należnego

Po zmianie z przepisów już będzie wynikało wprost, że w przypadku WNT, importu usług oraz dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.

Jeżeli korekta spowodowana jest przyczynami powstałymi już na etapie zawarcia danej transakcji (np. błędnie określona cena, ilość), to powinna ona zostać rozliczona w deklaracji podatkowej za okres, w którym rozliczona została pierwotna transakcja (korekta wsteczna). W sytuacji gdy korekta jest spowodowana przyczynami zaistniałymi po dokonaniu transakcji (przykładowo zaistniały nowe okoliczności transakcji, takie jak udzielenie dodatkowego rabatu czy skonta itp.), korekta powinna być dokonana "na bieżąco", w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania. Taki przypadek będzie miał miejsce, gdy przyczyna korekty powstała później i nie była możliwa do przewidzenia w momencie rozliczenia pierwotnej transakcji.

Jak podkreśliło MF w uzasadnieniu, korekta wsteczna nie dotyczy sytuacji, gdy mechanizm transakcji od początku przewiduje możliwość korekty, ale fakt jej wystąpienia jest uzależniony od spełnienia dodatkowych warunków ustalonych przez strony. W takim przypadku, tj. jeśli korekta była możliwa do przewidzenia w momencie wystawienia faktury pierwotnej, ale uzależniona od spełnieniem dodatkowego warunku - należy przyjąć, że korekta następuje w rozliczeniu za okres, w którym ziszczą się dodatkowe warunki (korekta "na bieżąco").

Ponadto, mimo że nie wynika to wprost z wprowadzonych przepisów, w uzasadnieniu do projektu podkreślono, że dla celów dokonania korekty obniżającej podstawę opodatkowania istotny jest moment (okres) wystąpienia przyczyny powodującej konieczność dokonania korekty, niezależnie od momentu (okresu), w którym otrzymano fakturę korygującą. To oznacza, że termin rozliczenia bieżącej korekty nie będzie uzależniony od daty otrzymania faktury korygującej.

PRZYKŁAD

Polski podatnik zakupił towar w Niemczech i rozliczył w sierpniu WNT. W październiku otrzymał rabat, ale dopiero w listopadzie wpłynęła nota korygująca. Mimo to po zmianach jest zobowiązany do rozliczenia korekty w deklaracji za październik.

Oznacza to, że zmieni się prawdopodobnie dotychczasowa praktyka, iż za dzień powstania przyczyny korekty można uznać datę otrzymania faktury korygującej.

Korekta podatku naliczonego

Uregulowane zostaną także zasady korekty podatku naliczonego z tytułu WNT, importu usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca. Z dodanego ust. 19c do art. 86 wynika, że nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.

KOMENTARZ

Zmiany należy ocenić pozytywnie, gdyż powinno to ujednolicić dotychczasową praktykę i dać pewność co do tego, kiedy należy dokonać korekty.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 29 ust. 15a, art. 30a ust. 1a, art. 86 ust. 19c ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Możliwość złożenia oświadczenia o rezygnacji ze zwolnienia przy dostawie nieruchomości w akcie notarialnym

PRZED ZMIANĄ

Z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT wynika, że ze zwolnienia z VAT korzystają m.in. dostawy budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) między pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Przepisy przewidują jednak możliwość rezygnacji z tego zwolnienia i wybór opodatkowania dostawy. Jednym z warunków osiągnięcia takiego skutku jest złożenie stosownego oświadczenia właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego.

Obecnie strony transakcji dostawy budynku, budowli lub ich części muszą złożyć zgodne oświadczenie najpóźniej dzień przed dostawą nieruchomości.

PO ZMIANIE

Po zmianie zostanie wprowadzona dla dokonującego dostawy i nabywcy budynku, budowli lub ich części możliwość złożenia zgodnego oświadczenia o wyborze opodatkowania dostawy tych obiektów zgodnie z:

● dotychczasowym rozwiązaniem, tj. przed dniem dokonania dostawy tych obiektów - właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego albo

● w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów.

Oznacza to, że strony dostawy budynku, budowli lub ich części będą mogły dokonać wyboru i albo złożyć właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego ds. VAT zgodne oświadczenie o wyborze opodatkowania VAT dostawy tych obiektów - najpóźniej na dzień przed dokonaniem dostawy tej nieruchomości, albo złożyć to oświadczenie w akcie notarialnym.

Podatnicy, którzy złożą oświadczenie w akcie notarialnym, nie będą mieli obowiązku przekazywania do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy odpisu aktu notarialnego, w którym zawarto to oświadczenie. Odpis aktu notarialnego będzie przekazywał, tak jak do tej pory, notariusz do swojego urzędu skarbowego, który przekaże go następnie do urzędu właściwego dla nabywcy.

Do oświadczeń złożonych przez strony dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, jak i do oświadczeń złożonych w akcie notarialnym będzie miał zastosowanie projektowany art. 43 ust. 11 ustawy o VAT. Według tych regulacji oświadczenie to musi również zawierać:

● imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy i nabywcy, a także adres budynku, budowli lub ich części,

● planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części, w przypadku oświadczenia złożonego do naczelnika urzędu skarbowego przed dokonaniem dostawy nieruchomości.

KOMENTARZ

Zmiana jest korzystna dla podatników, gdyż zwalnia ich z dodatkowych obowiązków. Poza tym sądy administracyjne, mimo braku tych regulacji, uznawały, że oświadczenie o wyborze opodatkowania złożone w akcie notarialnym jest ważne i nie wymaga składania dodatkowych oświadczeń do US.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 43 ust. 10 pkt 2, ust. 11 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Korekta nieodliczonego VAT naliczonego

PRZED ZMIANĄ

Zasadniczo podatnik może odliczyć VAT naliczony w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, ale nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, kiedy otrzymał fakturę lub dokument celny. Gdy rozlicza się za okresy miesięczne, ma dodatkowo 3 miesiące, a jeśli kwartalnie - to 2 kwartały.

Jeśli tego nie dokona w tych terminach, to na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy o VAT może obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. To oznacza, że nie może dokonać rozliczenia w dowolnym, jednym z 4 miesięcy czy jednym z 3 kwartałów. Musi się cofnąć do miesiąca (kwartału), kiedy powstało prawo do odliczenia VAT (zostały spełnione dwa warunki: powstał obowiązek podatkowy i podatnik otrzymał fakturę). Na korektę ma 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. terminy odliczeń VAT nie ulegną zmianie. Jednak gdy podatnik nie odliczy VAT w terminie, będzie mógł to zrobić w jednym z dowolnych 4 miesięcy lub 3 kwartałów. Podatnik ma wybór, za jaki okres dokonać korekty. Ze zmienionego art. 86 ust. 13 ustawy o VAT wynika, że jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w obowiązujących go terminach, może odliczyć VAT:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika rozliczającego się kwartalnie - za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Przewidziano również przepis przejściowy, z którego wynika, że nowe zasady korekty nieodliczonego VAT będą miały zastosowanie w stosunku do VAT naliczonego, dla którego prawo do odliczenia powstało od 1 października 2021 r. Jeśli prawo do odliczenia powstało do 30 września 2021 r., to stosujemy dotychczasowe zasady.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Podatnik może sam zdecydować, za jaki okres jest dla niego bardziej opłacalne dokonać korekty nieodliczonego VAT naliczonego. Należy pamiętać, że nadal prawo do korekty wygasa, gdy minie 5 lat liczone od początku roku, kiedy powstało prawo do odliczenia VAT.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 86 ust. 13 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

● art. 4 ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe - Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Wydłużenie terminu na złożenie VAT-26 oraz jego aktualizacji

PRZED ZMIANĄ

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach. Obecnie mają na to 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku niezłożenia w tym terminie informacji uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia. Ponadto w przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowiązany do aktualizacji tej informacji, najpóźniej przed dniem, w którym dokonuje tej zmiany. Do złożenia zgłoszenia służy VAT-26₍₁₎. Jest to jeden z warunków dokonywania pełnego odliczania VAT.

PO ZMIANIE

Po zmianie podatnicy będą mieli więcej czasu na złożenie zgłoszenia. Termin na złożenie VAT-26 został wydłużony. Zgłoszenie będzie można złożyć do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK_V7.

W przypadku niezłożenia w terminie informacji będzie się uznawać, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.

Wydłużono także termin na złożenie aktualizacji VAT-26. W przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik będzie obowiązany do aktualizacji informacji najpóźniej do końca miesiąca, w którym dokonał tej zmiany.

Od 1 października 2021 r. będzie obowiązywała nowa wersja VAT-26₍₂₎.

Nowy formularz i terminy dokonywania zgłoszeń oraz aktualizacji będą miały zastosowanie w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności gospodarczej, poniesionych od 1 października 2021 r.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Podatnicy uzyskali więcej czasu na dokonywanie zgłoszeń i ich korekt.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 86a ust. 12-14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626.

● art. 5 ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe - Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+/-

Ulga na złe długi u wierzyciela

PRZED ZMIANĄ

Jeżeli dłużnik nie opłaci faktury w terminie 90 dni od ustalonego terminu płatności, wierzyciel może skorygować rozliczony VAT należny. Jest to tzw. ulga na złe długi. Wierzyciel, aby z niej skorzystać, musi spełnić warunki. Do tej pory warunki te wynikały z art. 89a ustawy o VAT. Jednak po wyroku TSUE z 15 października 2020 r. w sprawie C-335/19 polscy podatnicy nie muszą stosować wszystkich warunków ustawowych (zob. tabela).

Tabela. Wymagane warunki, które musi spełnić wierzyciel, aby skorzystać z ulgi na złe długi

Lp.	Warunki według ustawy o VAT przed zmianą	Warunki według TSUE
1	2	3
1.	Dostawa towaru lub świadczenie usług są dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.	Zdaniem TSUE warunek, że dostawa towaru lub świadczenie usług muszą być dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji, jest niezgodny z dyrektywą, dlatego można go nie stosować.
2.	Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni.	Zdaniem TSUE warunek, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik muszą być podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, jest niezgodny z dyrektywą, dlatego można go nie stosować.
3.	Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego, restrukturyzacyjnego ani w trakcie likwidacji.	Zdaniem TSUE warunek, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie może być w trakcie postępowania upadłościowego, restrukturyzacyjnego ani w trakcie likwidacji, jest niezgodny z dyrektywą, dlatego można go nie stosować.
4.	Od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.	Trybunał nie wypowiadał się na temat warunku dotyczącego terminu na rozliczenie ulgi. Dlatego należy go stosować.

PO ZMIANIE

Po zmianie nadal podatnicy będą mogli korygować VAT należny wynikający z nieopłaconych faktur, gdy minie 90 dni od ustalonego terminu płatności. Będą musieli spełnić następujące warunki:

1) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel jest podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny;

2) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług dokonanych na rzecz podmiotu niezarejestrowanego jako podatnik VAT czynny korekta może zostać dokonana, jeżeli:

● wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego lub

● wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym, lub

● wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów;

3) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 3 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Ustawodawca nie przewidział przepisów przejściowych. Dlatego nowe regulacje mogą mieć zastosowanie również do wierzytelności, które powstały przed 1 października 2021 r., a których nieściągalność zostanie uprawdopodobniona po tym dniu (minie 90 dni od ustalonego terminu płatności).

KOMENTARZ

Ustawodawca nie do końca wypełnił wytyczne TSUE wynikające z orzeczenia dotyczącego polskich przepisów. Utrzymano warunek, że na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel musi być podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny, mimo że TSUE uznał go za niezgodny z dyrektywą. MF tłumaczy to, że taka zmiana mogłaby doprowadzić do rozszczelnienia systemu i przyczynić się do powstawania wyłudzeń VAT. Ponadto mimo uchylenia warunku, że dostawa towarów lub świadczenie usług muszą być dokonane na rzecz czynnego podatnika VAT, wprowadzono dodatkowe warunki, jakie należy spełnić, aby rozliczyć ulgę na złe długi, gdy nabywca nie jest podatnikiem VAT czynnym, np. konsumentem.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 89a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

-

Korekta odliczonego VAT z nieopłaconej faktury

PRZED ZMIANĄ

Obecnie, jeżeli dłużnik w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 90 dzień od dnia terminu płatności, jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, to nie musi korygować odliczonego VAT z nieopłaconej faktury.

PO ZMIANIE

Po zmianie, jeżeli dłużnik w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 90 dzień od dnia terminu płatności, będzie w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, to będzie musiał korygować odliczony VAT z nieopłaconej faktury.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić negatywnie z perspektywy dłużnika. Trudna sytuacja finansowa nie zwolni go z obowiązku korekty. Zmiana jest spowodowana tym, że wierzyciele uzyskali prawo do korekty, mimo że dłużnik jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy z 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 89b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Zgoda na wypłatę środków z rachunku VAT

PRZED ZMIANĄ

Obecnie podatnik, który wystąpił do naczelnika urzędu skarbowego o zgodę na wypłatę środków z rachunku VAT, nie uzyska zwrotu, gdy ma zaległości z tytułu podatków i należności, o których mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - w wysokości odpowiadającej tej zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, według stanu na dzień wydania decyzji. Jest tak nawet wówczas, gdy uzyskał decyzję o rozłożeniu na raty tych zaległości lub odroczeniu terminu płatności.

PO ZMIANIE

Po zmianie podatnicy, którzy mają zaległości, ale uzyskali decyzję o odroczeniu ich płatności lub rozłożeniu na raty ich zapłaty wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, będą mogli mimo to uzyskać zgodę na wypłatę środków z rachunku VAT.

Nowe zasady będą miały zastosowanie także do wniosków złożonych i nierozpatrzonych przed 1 października 2021 r.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Możliwość uwolnienia środków z rachunku VAT w takiej sytuacji pozwoli podatnikom na sfinansowanie bieżących wydatków, co niewątpliwie będzie istotnym wsparciem w prowadzeniu działalności.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 108b ust. 5a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Zgoda na wypłatę środków z rachunku technicznego

PRZED ZMIANĄ

W przypadku gdy na dzień rozwiązania umowy o prowadzenie rachunku rozliczeniowego podatnik posiada, na powiązanym z tym rachunkiem rozliczeniowym rachunku VAT, środki pieniężne i nie dokonał przeniesienia tych środków na inny rachunek VAT, jak też nie wystąpił do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem w celu uzyskania zgody na ich przeksięgowanie, bank dokonuje przeksięgowania tych środków na tzw. rachunek techniczny. Środki te są zatem "zdeponowane" na specjalnym rachunku (rachunku technicznym) i oczekują na ewentualną dyspozycję posiadacza. Nie ma regulacji, które wprost by wskazywały, że podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o wypłatę ich na rachunek rozliczeniowy. Równie MF w uzasadnieniu do projektu przyznaje, że różna jest praktyka organów podatkowych w tym przypadku.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. zostaną uregulowane zasady wypłaty środków z rachunku technicznego. Podatnik będzie mógł wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie zgody na wypłatę tych środków na rachunek rozliczeniowy, w którym trzeba będzie podać:

● numer rachunku VAT, z którego nastąpiło przekazanie środków na rachunek techniczny, oraz

● wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona z rachunku technicznego.

Naczelnik urzędu skarbowego będzie miał na wydanie postanowienia 60 dni od dnia otrzymania wniosku. W postanowieniu, na które służy zażalenie, naczelnik urzędu skarbowego określi wysokość środków, jaka ma zostać wypłacona. W przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub spółki handlowej niemającej osobowości prawnej z wnioskiem będą mogły wystąpić również osoby, które były wspólnikami tych spółek. Ponadto z wnioskiem będzie mógł wystąpić również podmiot niebędący podatnikiem:

1) którego środki pieniężne zostały przekazane na rachunek techniczny,

2) nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Podatnik nie uzyska zwrotu, jeśli ma zaległości (chyba że uzyskał decyzję o rozłożenie ich na raty lub odroczenie terminu ich płatności) albo zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie wykonane bądź powstanie zaległość (art. 108b ust. 5 i 5a ustawy o VAT).

Naczelnik urzędu skarbowego po wydaniu postanowienia będzie przekazywał, z użyciem środków komunikacji elektronicznej, informację o jego wydaniu do banku, który prowadzi rachunek techniczny.

Bank po otrzymaniu postanowienia będzie niezwłocznie dokonywał wypłaty kwoty wskazanej w tej informacji w sposób zgodny z ustaleniami stron. W przypadku gdy kwota wskazana w informacji o postanowieniu będzie przewyższać saldo środków znajdujących się, z tytułu ich przekazania z rachunku VAT wskazanego w informacji, na wyodrębnionym rachunku technicznym służącym identyfikacji posiadacza rachunku VAT, bank dokona wypłaty do wysokości salda na rachunku technicznym odpowiadającego saldu środków przekazanych z danego rachunku VAT.

Wykonanie przelewu do wysokości środków zgromadzonych na rachunku technicznym będzie uznawane za wykonanie postanowienia przez bank. Ponadto środki te będą wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego dotyczącego egzekucji lub zabezpieczenia należności innych niż wymienione w art. 62b ust. 2 pkt 2 Prawa bankowego (należności podatkowe, celne, składki ZUS).

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Uregulowanie zasad wypłaty środków z rachunku technicznego ujednolici dotychczasową praktykę organów podatkowych.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 108b ust. 10-15 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

● art. 62c ust. 12-14, art. 62d ust. 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

+

Umożliwienie przelewania środków między rachunkami VAT w różnych bankach

PRZED ZMIANĄ

Obecnie podatnik może przelać środki zgromadzone na rachunku VAT na inny rachunek VAT, ale tylko w tym samym banku. Nie ma możliwości dokonania przelewu środków na rachunek VAT w innym banku.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. będzie możliwe przelanie środków z rachunku VAT w jednym banku na rachunek VAT w innym banku.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Podatnik będzie mógł sam decydować, w jakim banku chce mieć zgromadzone środki na rachunku VAT.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 62b ust. 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

-

Zmiany w załączniku nr 15 do ustawy o VAT zawierającym wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym split payment

PRZED ZMIANĄ

Od 2021 r. poz. 60 załącznika nr 15 do ustawy o VAT otrzymała brzmienie "ex 26.20.1 Komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych oraz części i akcesoria do nich - wyłącznie komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych". W stosunku do poprzednio obowiązującego stanu nastąpiło zawężenie o towary klasyfikowane do PKWiU 26.20.1, inne niż komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych (m.in. monitory). Sytuacja ta wynika z błędnie przełożonego PKWiU 2008 na PKWiU 2015.

PO ZMIANIE

Od 1 października 2021 r. błąd ten zostanie wyeliminowany. Pozycja 60 otrzyma brzmienie tożsame z obowiązującym w okresie 1 listopada 2019 r. - 31 grudnia 2020 r. "Komputery i pozostałe maszyny do automatycznego przetwarzania danych oraz części i akcesoria do nich".

KOMENTARZ

Dla podatników jest to zmiana niekorzystna, gdyż powoduje ponowne rozszerzenie zakresu stosowania split payment.

PODSTAWA PRAWNA:

● poz. 60 zał. nr 15 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626

ZMIANY OD 1 STYCZNIA 2022 R.

+

Umożliwienie opłacania składek KRUS z rachunku VAT

PRZED ZMIANĄ

Obecnie nie ma możliwości opłacania z rachunku VAT składek KRUS.

PO ZMIANIE

Od 2022 r. zostanie umożliwione opłacanie składek KRUS z rachunku VAT podatnika.

KOMENTARZ

Zmianę należy ocenić pozytywnie. Do tej pory można było opłacać tylko składki ZUS. Podatnik ma możliwość w większym zakresie dysponowania środkami na rachunku VAT.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 62b ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626