7/2021, data dodania: 28.06.2021 Jak ustalić limit uprawniający do rozliczeń w Polsce WSTO (dawniej sprzedaż wysyłkowa) od 1 lipca 2021 r.
Od 1 lipca 2021 r. dotychczasowa sprzedaż wysyłkowa została zastąpiona wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość (WSTO). Nie jest to jedynie zmiana nazwy. Wprowadzając tę zmianę, określono m.in. nowe zasady ustalania limitu, poniżej którego polski podatnik może rozliczyć VAT w Polsce. Nowe regulacje są bardzo niekorzystne. Szybciej stracimy prawo do rozliczeń w kraju. Dlatego należy sprawdzić, czy od 1 lipca 2021 r. nadal możemy rozliczać VAT w Polsce od WSTO.
WSTO to sprzedaż na rzecz osób z innego kraju UE, które nie są zobowiązane do rozliczania WNT. W większości przypadków będą to osoby prywatne, konsumenci. Towary muszą być wysyłane lub transportowane między różnymi krajami UE. W przypadku tej sprzedaży, tak jak przed zmianą, jest ustalony limit, poniżej którego sprzedawca może rozliczać VAT w swoim kraju.
Od 1 lipca 2021 r. zmianie uległy zasady ustalania tego limitu w porównaniu ze stanem prawnym obowiązującym do końca czerwca 2021 r. Dla każdego kraju limit wynosi tyle samo, to jest 10 000 euro. Dla polskiego sprzedawcy w przeliczeniu będzie to 42 000 zł. Jest to kwota netto, czyli pomniejszona o polski VAT lub podatek od wartości dodanej. Dostawy będą opodatkowane w kraju sprzedawcy, który ma siedzibę albo stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium jednego kraju UE, gdy:
■ suma całkowitej wartości dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych na terytorium
państwa członkowskiego przeznaczenia w ramach WSTO oraz
■ całkowita wartość usług elektronicznych, nadawczych, telekomunikacyjnych, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami,
pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczy w roku podatkowym lub w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro (42 000 zł).
Jak z tego wynika, do limitu wliczamy także wartość wymienionych usług, jeśli wykonujemy je na rzecz osób niebędących podatnikami z kraju UE.
1. Jak po zmianach oblicza się limit dla WSTO
Ustalenie limitu na poziomie 10 000 euro oznacza, że limity zostały znacznie obniżone. Do
tej pory wynosił on 35 000 albo 100 000 euro lub ich równowartość, w zależności od kraju. Powstaje pytanie, czy limit 10 000 euro dotyczy konkretnego kraju czy całej sprzedaży, gdyż nie wynika to wprost z ustawy. Zdaniem MF od 1 lipca 2021 r. próg dotyczący WSTO wynosi 10 000 euro rocznie i obejmuje całą sprzedaż towarów na odległość na rzecz nabywców we wszystkich państwach członkowskich UE oraz obrót z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych.
Nie ustala się limitu odrębnie dla każdego kraju. W objaśnieniach KE czytamy:
Od dnia 1 lipca 2021r. próg dotyczący sprzedaży towarów na odległość wynosi 10 000 EUR rocznie i obejmuje całą sprzedaż towarów na odległość na rzecz nabywców we wszystkich państwach członkowskich UE.
Na czym zatem polega różnica? Obecny limit:
1) jest limitem łącznym dla wewnątrzwspólnotowej sprzedaży na odległość do wszystkich państw członkowskich oraz usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, natomiast do 30 czerwca 2021 r. limit był ustalany odrębne dla poszczególnych państw członkowskich,
2) wynosi 10 000 euro(42 000 zł.), a poprzednio limity te były znacznie wyższe, tj. wynosiły 35 000 euro, 100 000 euro lub równowartość tych kwot w walucie danego państwa członkowskiego,
3) uwzględnia zarówno WSTO, jak i wartość usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych, a przed zmianą uwzględniał tylko sprzedaż wysyłkową.
Przykład
Jan Kowalski prowadzi sklep internetowy. Niektórzy klienci to osoby nieprowadzące działalności z różnych krajów UE. Do 30 czerwca sprzedaż na rzecz tych osób wyniosła w sumie 45 000 zł. Natomiast do poszczególnych krajów nie przekroczyła tej kwoty. Mimo to od lipca Jan Kowalski musi rozliczać VAT od WSTO w kraju nabywcy. W tym celu musi zarejestrować się do VAT w każdym z tych krajów albo korzystać z OSS.
2. Czy można zmienić miejsce opodatkowania tylko dla dostaw do wybranych krajów UE
Przed zmianą w przypadku sprzedaży wysyłkowej przekroczenie limitu oznaczało, że tylko dla tego kraju zmienia się miejsce opodatkowania. Dlatego część sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju mogła być opodatkowana w Polsce, a część w państwach członkowskich przeznaczenia. Od 1 lipca 2021 r. jest to niemożliwe. Nie można również dokonać wyboru miejsca opodatkowania WSTO oraz rezygnacji z tego wyboru tylko do wybranych krajów. Wybór dotyczy wszystkich państw członkowskich.
Jak czytamy w projekcie objaśnień podatkowych w zakresie tzw. pakietu e-commerce:
(…) zgodnie z nowymi regulacjami wybór miejsca dostawy w przypadku WSTO odnosi się do wszystkich dostaw oraz (…) rezygnacja z dokonanego wyboru miejsca dostawy w przypadku WSTO odnosi się do wszystkich dostaw.
Ważne
Od 1 lipca 2021 r. podatnik może całą WSTO rozliczać albo w kraju, albo za granicą. Nie może dokonać wyboru, którą sprzedaż rozliczy w Polsce, a którą za granicą.
Przykład
Polski podatnik prowadzi sklep internetowy i ma konsumentów z różnych krajów UE. Do tej pory rozliczał całą sprzedaż wysyłkową w Polsce, gdyż nie przekraczał limitu, z wyjątkiem sprzedaży do Czech. Jest tam zarejestrowany do VAT. Od 1 lipca 2021 r. jest to już niemożliwe. Podatnik może albo całą sprzedaż rozliczać w Polsce, gdy nie przekracza limitu i minęły 2 lata od wyboru Czech jako kraju rozliczeń VAT, albo całą sprzedaż rozliczać za granicą.
Jeśli podatnik wybierze opodatkowanie całej sprzedaży za granicą musi złożyć do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał tego wyboru, zawiadomienia o takim wyborze (elektronicznie na formularzu VAT-29), do końca czerwca jest to formularz VAT-21.
3. Jak prowadzić ewidencję obrotu
To czy nie przekroczyliśmy limitu, ustalamy na podstawie, specjalnie prowadzonej ewidencji. Polscy dostawcy są obowiązani prowadzić ewidencję, na podstawie której można
określić łączną wartość WSTO oraz świadczonych usług elektronicznych, nadawczych,
telekomunikacyjnych na rzecz konsumentów. Ewidencja powinna zapewnić również
wskazanie dostawy lub usługi, w związku z którymi nastąpiło przekroczenie kwoty limitu. Ustawodawca nie określił jednak szczegółowo, jak powinna wyglądać.
Co istotne, nawet gdy dostawca/podatnik przekroczy limit, będzie on obowiązany nadal
prowadzić ewidencję. Wynika to z faktu, że Polska ma obowiązek cały czas monitorować
przekroczenie tego progu. Taką ewidencję prowadzimy niezależnie od zapisów w pełnej ewidencji sprzedaży VAT.
Tabela. Wzór ewidencji WSTO
| Lp. | Data sprzedaży | Nr dokumentu sprzedaży | Kwota netto WSTO lub świadczonych usług telekomunikacyjnych, nadawczych, elektronicznych | Wartość sprzedaży narastająco od 2021 r. |
|
|
|
|
|
|
4. Jak ustalić limit w okresie przejściowym
Z przepisów przejściowych nie wynika, jaką sprzedaż należy uwzględniać, aby ustalić, czy od 1 lipca 2021 r. możemy nadal rozliczać WSTO w Polsce. Można się spotkać ze stanowiskiem, że należy uwzględniać tylko usługi telekomunikacyjne, nadawcze oraz elektroniczne świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami w 2020 r. oraz w I połowie 2021 r. W tym okresie limit 42 000 zł dotyczył tylko tych usług.
Odmienne stanowisko w tym zakresie zostało zaprezentowane przez MF w projekcie objaśnień podatkowych, w którym czytamy:
(…) określając miejsce opodatkowania WSTO dokonywanej począwszy od 1 lipca 2021 r. należy przy analizie ww. progu uwzględnić również usługi TBE i sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, które były realizowane w roku kalendarzowym 2020 oraz w pierwszej połowie 2021 r.
Zasady postępowania przy wyborze miejsca opodatkowania przedstawiają przykłady w projekcie objaśnień podatkowych.
| Przykład Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich) świadczy w latach 2020 i 2021 usługi elektroniczne na rzecz konsumentów zamieszkałych we Francji i Hiszpanii o następującej wartości:
Dodatkowo w 2020 i 2021 r wysyła z Polski do konsumentów w Niemczech towary o następującej wartości:
W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę tylko w Polsce i towary są wysyłane wyłącznie z Polski. W poprzednim roku kalendarzowym 2020 nie został przekroczony próg obrotu w wysokości 42 000 zł obowiązujący od 1 lipca 2021 r. Ponieważ jednak próg obrotu w wysokości 42 000 zł został przekroczony już w pierwszej połowie roku, od 1 lipca 2021 r. nastąpi przeniesienie miejsca opodatkowania świadczonych usług i dokonywanych dostaw. W związku z tym przedsiębiorca musi opodatkować transakcje dokonane w drugiej połowie 2021 r. w miejscu konsumpcji, czyli odpowiednio usługi elektroniczne we Francji i Hiszpanii, natomiast WSTO w Niemczech. Przedsiębiorca może zdecydować się na rejestrację do celów podatku VAT we wszystkich tych państwach członkowskich, oraz składać deklaracje VAT i płacić podatek VAT bezpośrednio w każdym z tych państw. Alternatywnie może zdecydować się na uproszczenie i korzystanie z OSS. |
| Przykład Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich), korzystający ze zwolnienia podmiotowego z art. 113 ustawy o VAT, w 2020 i 2021 r. wysyła z Polski do konsumentów w Niemczech za pośrednictwem swojego własnego sklepu internetowego telefony komórkowe. W roku kalendarzowym 2020 wartość wysyłanych towarów w przeliczeniu na złote wynosi 40 000 zł, natomiast w pierwszej połowie 2021 r. wartość wysyłanych towarów w przeliczeniu na złote wynosi 40 700 zł. W lipcu 2021 r. przedsiębiorca otrzymał zamówienie na telefon o wartości 1500 zł. W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę tylko w Polsce i towary są wysyłane wyłącznie z Polski. W poprzednim roku kalendarzowym 2020 nie został przekroczony próg obrotu w wysokości 42 000 zł obowiązujący od 1 lipca 2021 r. Ponieważ jednak próg 42 000 zł został przekroczony w lipcu 2021 r., miejscem opodatkowania dostawy, w związku z którą przekroczono tę kwotę, są Niemcy. W związku z tym przedsiębiorca musi opodatkować dostawę dokonaną w lipcu 2021 r. w Niemczech. Przedsiębiorca może zdecydować się na rejestrację do celów podatku VAT w Niemczech, oraz składać deklaracje VAT i płacić podatek VAT bezpośrednio w tym państwie. Alternatywnie może zdecydować się na uproszczenie i korzystanie z OSS.
|
| Przykład Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce (nieposiadający stałych miejsc prowadzenia działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich) sprzedaje telewizor konsumentowi w Belgii za pośrednictwem własnej strony internetowej. Towar zostaje wysłany z jego magazynu w Polsce do miejsca zamieszkania konsumenta w Belgii. Przedsiębiorca nie przekracza progu obrotów w wysokości 42 000 zł. W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę tylko w Polsce i towary są wysyłane wyłącznie z Polski, a całkowita wartość sprzedaży nie przekracza progu 42 000 zł, zatem miejscem dostawy dokonanej na rzecz konsumenta jest Polska (miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu do nabywcy). Przedsiębiorca może jednak wybrać jako miejsce dostawy państwo członkowskie, do którego realizowane są dostawy (w tym przypadku Belgia). Przedsiębiorca zobowiązany jest złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru, zawiadomienie o takim wyborze. Zawiadomienia dokonuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej na formularzu VAT-29. W przypadku dokonania wyboru i złożenia zawiadomienia w terminie miejscem dostawy towarów będzie Belgia. Przedsiębiorca może zdecydować się na rejestrację do celów VAT w Belgii oraz składać deklaracje VAT i płacić VAT bezpośrednio w tym państwie. W takim przypadku, po dokonaniu pierwszej dostawy, będzie dodatkowo zobowiązany do przedłożenia dokumentu potwierdzającego zawiadomienie organu podatkowego w państwie członkowskim innym niż Polska o zamiarze rozliczania VAT z tytułu WSTO. Alternatywnie może zdecydować się na uproszczenie i korzystanie z OSS. Jeżeli wybierze opcję korzystania z OSS, nie będzie miał obowiązku przedkładania tego dokumentu. Ważne! W przypadku złożenia zawiadomienia po terminie miejscem dostawy będzie Polska. |
5. Jakie zawiadomienia trzeba złożyć, gdy będziemy rozliczać VAT w innym kraju UE
Podatnik, który rezygnuje z opodatkowania WSTO w Polsce lub przekroczył limit, musi dokonać wielu zgłoszeń, aby rozliczenie było skuteczne. Rodzaj składanych zawiadomień zależy od tego czy będzie korzystał z procedury OSS.
Tabela. Zasady składania zawiadomień przez podatników rozliczających WSTO
| Powód zmiany miejsca dostawy WSTO | Podatnik nie będzie korzystał z procedury OSS | Podatnik będzie korzystał z procedury OSS |
| Przekroczenie limitu sprzedaży | 1. Rejestruje się do VAT w każdym kraju, do którego dokonuje dostaw w ramach WSTO | 1. Składa do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście elektroniczne zawiadomienie VIU-R.
|
| Rezygnacja z opodatkowania WSTO w Polsce | 1 Składa elektroniczne zawiadomienia VAT-29 (do końca czerwca VAT-21) do naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru. 2. Rejestruje się do VAT w każdym kraju, do którego dokonuje dostaw w ramach WSTO 3. Przedstawia naczelnikowi urzędu skarbowego dokument potwierdzający zawiadomienie właściwego organu podatkowego w państwie członkowskim innym niż Polska o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od wartości dodanej z tytułu WSTO na odległość w terminie 30 dni od dnia dokonania pierwszej dostawy. | 1 Składa elektroniczne zawiadomienia VAT-29 (do końca czerwca VAT-21) do naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru. 2. Składa do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście elektroniczne zawiadomienie VIU-R.
|
| Rezygnacja z opodatkowania dostaw w kraju konsumpcji | 1 Składa elektroniczne zawiadomienia VAT-29 (do końca czerwca VAT-21) do naczelnika urzędu skarbowego do końca miesiąca przed początkiem miesiąca w którym dokonano tego wyboru. 2. Wyrejestrowuje się z VAT w krajach w których rozliczał podatek, gdy tylko z tego tytułu rozliczał tam VAT.
| 1 Składa elektroniczne zawiadomienia VAT-29 (do końca czerwca VAT-21) do naczelnika urzędu skarbowego do końca miesiąca przed początkiem miesiąca w którym dokonano tego wyboru. 2. Składa do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście elektroniczne zawiadomienie VIU-R, w celu wyrejestrowania się w z procedury OSS.
|
Podstawa prawna:
-
art. 22a, art. 22p, art. 130a-130d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1163
Joanna Dmowska
ekspert w zakresie VAT
