Wypłata nagrody jubileuszowej po urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciela

PROBLEM: Nauczycielka nabyła prawo do nagrody jubileuszowej w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia. Dyrektor na jej wniosek przełożył wypłatę nagrody na dzień powrotu do pracy, gdyż byłoby to dla niej korzystniejsze (podstawę obliczenia nagrody stanowiłoby wynagrodzenie zasadnicze, dodatek stażowy oraz dodatki tj.: funkcyjny z tytułu wychowawstwa, motywacyjny i średnia z godzin). Biorąc pod uwagę, że nauczycielka nabyła prawo do nagrody w styczniu 2020 r., a wróci do pracy dopiero od 1 września 2020 r., czy jest dopuszczalne przełożenie wypłaty nagrody o tyle miesięcy?

ODPOWIEDŹ: Nagroda jubileuszowa może zostać wypłacona nauczycielce dopiero po zakończeniu urlopu dla poratowania zdrowia. Zwłaszcza że będzie to dla niej korzystniejsze. Należy jednak zwrócić uwagę, że istnieje też pogląd przeciwny, zgodnie z którym nagroda powinna być wypłacona niezwłocznie po nabyciu do niej prawa.

UZASADNIENIE: Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (dalej: rozporządzenie w sprawie nagrody jubileuszowej nauczycieli), podstawę obliczenia nagrody jubileuszowej stanowi wynagrodzenie miesięczne przysługujące nauczycielowi w dniu nabycia prawa do nagrody, a jeżeli jest to dla nauczyciela korzystniejsze - wynagrodzenie przysługujące mu w dniu jej wypłaty. Z przepisu tego wynika, że prawodawca zakłada możliwość późniejszego (niż w dniu nabycia prawa) wypłacenia nagrody jubileuszowej. Przy czym zastrzega to tym, aby późniejsza wypłata była korzystniejsza dla nauczyciela. Co więcej, w tej sytuacji podstawę obliczania jubileuszówki stanowi wynagrodzenie przysługujące mu w dniu jej wypłaty.

Argumenty za wypłatą po powrocie do pracy

Jest jeszcze jeden argument za tym, by szkoła wypłaciła nagrodę jubileuszową dopiero po zakończeniu urlopu dla poratowania zdrowia (zresztą zgodnie z wolą zainteresowanej nauczycielki). Otóż zgodnie z art. 73 ust. 5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela), nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatku, o którym mowa w art. 54 ust. 5, czyli tzw. dodatku wiejskiego. Artykuł 73 ust. 5 Karty Nauczyciela nie pozbawia nauczyciela w okresie urlopu dla poratowania zdrowia świadczeń ze stosunku pracy, a ogranicza jedynie zakres składników wynagrodzenia, które w czasie urlopu dla poratowania zdrowia składa się wyłącznie z: wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za wysługę lat i dodatku wiejskiego (o ile spełnia do niego warunki). Oprócz tych składników pensji należą się mu także inne świadczenia pracownicze. Do nich nie należy natomiast nagroda jubileuszowa. Chociaż sporny jest charakter prawny nagrody jubileuszowej (w przypadku nauczycieli przeważa pogląd, że nie jest ona składnikiem wynagrodzenia), to jednak ustawodawca we wskazanym art. 73 ust. 5 Karty Nauczyciela nie przewidział obowiązku wypłaty nauczycielowi jubileuszówki w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia.

ZAPAMIĘTAJ!

W okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel pozostaje w stosunku pracy, choć nie świadczy pracy. Okres ten zalicza się do stażu pracy, ma on więc wpływ na prawo do nagrody jubileuszowej.

Termin niezwłocznie po nabyciu prawa

Zwolennicy poglądu przeciwnego opowiadają się za niezwłocznym wypłaceniem nagrody po nabyciu do niej prawa. Swoją opinię opierają na wyroku Sądu Najwyższego z 19 sierpnia 1999 r. (sygn. akt I PKN 189/99), w którym podano, że nagroda jubileuszowa jest wymagalna niezwłocznie po nabyciu do niej prawa i od tej chwili należą się odsetki, choćby pracownik później wykazał okoliczności stanowiące przesłanki uprawniające do nagrody, a pracodawcy nie można było przypisać winy w opóźnieniu. Powoływana jest również uchwała Sądu Najwyższego z 26 lutego 1990 r. (sygn. akt III PZP 57/89), zgodnie z którą pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w ostatnim dniu okresu pracy uprawniającego do tej nagrody. Z kolei w uchwale z 21 maja 1991 r. (sygn. akt I PZP 16/91) Sąd Najwyższy sprecyzował, że pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu bezpośrednio poprzedzającym dzień, który nazwą lub datą odpowiada dniowi, w którym pracownik podjął zatrudnienie.

Dodać należy, że w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia nagrody jubileuszowej nauczycieli, nabywają oni prawo do nagrody jubileuszowej w dniu, w którym upływa okres uprawniający do nagrody. Jednak jako świadczenie jednorazowe jest ona wypłacana w ostatnim dniu miesiąca, w którym pracownik nabył do niej prawo, a jeśli dzień ten przypada w dniu wolnym od pracy - w dniu poprzedzającym.

ZAPAMIĘTAJ!

Nagrodę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Podstawa prawna

• art. 73 ust. 5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215)

• § 2 ust. 1, § 3 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz.U. z 2001 r. Nr 128, poz. 1418)

©℗

LESZEK JAWORSKI

prawnik, specjalista ds. prawa pracy, absolwent studiów doktoranckich na WPiA Uniwersytetu Warszawskiego