Zmiany w dokumentach rozliczeniowych ZUS i kodach tytułów do ubezpieczeń

Przedsiębiorcy prowadzący działalność na mniejszą skalę, korzystający z ulgi mały ZUS "plus", mają obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej lub w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie, formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz podstawie wymiaru składek. Dostosowano zatem druki ZUS DRA cz. II i ZUS RCA cz. II do aktualnych przepisów. Po raz pierwszy przedsiębiorcy złożą nowe dokumenty rozliczeniowe do 10 marca 2020 r. (za luty br.).

Od 1 lutego 2020 r. weszły w życie korzystne zmiany dotyczące ulgi mały ZUS "plus". Przypomnijmy, że prawo do skorzystania z tej ulgi mają przedsiębiorcy, których przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie był wyższy niż 120 000 zł (o ile działalność prowadzona była przez cały rok). Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustala się od dochodu, a nie, jak dotychczas, od przychodu. Dlatego konieczne było dostosowanie dokumentów rozliczeniowych do tych zmian.

Modyfikacja dokumentów rozliczeniowych na potrzeby ulgi mały ZUS "plus"

Zmiany w dokumentach rozliczeniowych spowodowane są obowiązkiem przekazania do ZUS nowych (dodatkowych) danych przez przedsiębiorców zamierzających skorzystać z ulgi mały ZUS "plus". W raporcie imiennym ZUS RCA cz. II oraz w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA cz. II (są to formularze obowiązujące przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na mniejszą skalę) wprowadzono w bloku III. poz. 03 - Dochód z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy oraz nowy blok IV - Forma opodatkowania obowiązująca w ubiegłym roku kalendarzowym oraz przychód i dochód. W bloku tym zostały wymienione różne formy opodatkowania:

• karta podatkowa,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• opodatkowanie na zasadach ogólnych (podatek według skali lub podatek liniowy).

Pod każdą z nich znajdują się pozycje kwot przychodu i dochodu.

Płatnik składek wybiera właściwą dla siebie formę (formy) opodatkowania w poprzednim roku kalendarzowym i podaje kwotę przychodu i dochodu. Zmieniony raport ZUS RCA cz. II prezentujemy poniżej.

Fragment ZUS RCA cz. II po zmianie

W rozporządzeniu z 17 stycznia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego... (Dz.U. z 2020 r. poz.102) zmienione zostały także opisy kodów tytułów ubezpieczeniowych. Obecnie podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu, a nie - jak to było dotychczas - od przychodu.

Warto wskazać, że nowe wzory formularzy należy stosować także wtedy, gdy dotyczą okresów wcześniejszych, np. gdy przedsiębiorca będzie składał korektę dokumentów rozliczeniowych za styczeń 2020 r. albo za wcześniejsze miesiące 2019 r. Jednak w tym przypadku przedsiębiorca wypełnia tylko te dane, które obowiązywały do 31 stycznia 2020 r. (tj. kwota przychodu i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne - poz. 1 i 2 blok III.). Pozostałe pola na formularzu pozostawia puste.

Przykład

Pani Ewelina od 27 stycznia 2020 r. wznowiła jednoosobową działalność gospodarczą. W związku z tym, że spełniła warunki do skorzystania z ulgi mały ZUS, do 10 lutego 2020 r. musiała złożyć dokument rozliczeniowy ZUS DRA cz. II. obowiązujący od 1 lutego br. Jednak w tym przypadku pani Ewelina wypełniła w bloku III tylko pozycje dotyczące kwoty przychodu z poprzedniego roku kalendarzowego oraz wyliczoną kwotę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie musiała wypełniać ani kwoty dochodu w bloku III, ani całego bloku IV dotyczącego formy opodatkowania. Deklaracja ZUS DRA dotyczyła bowiem ulgi mały ZUS przed zmianą przepisów. Ponownie pani Ewelina złoży tę deklarację do 10 marca 2020 r., ale wtedy ma obowiązek wypełnienia wszystkich pól bloku III oraz wyboru właściwej firmy opodatkowania. Deklaracja za luty 2020 r. będzie dotyczyła zmienionej ulgi mały ZUS "plus".

Modyfikacja dokumentów rozliczeniowych na potrzeby PPK

Kolejna zmiana formularzy rozliczeniowych dotyczy wpłat na PPK. Nowe druki będą obowiązywały od 1 czerwca 2020 r., co oznacza, że po raz pierwszy podmioty zatrudniające zastosują je do rozliczeń miesięcznych za czerwiec br. Do tego czasu pracodawcy i zleceniodawcy będą wykazywać wpłaty na PPK finansowane przez siebie tak jak dotychczas - tj. w poz. 27 ZUS RCA.

Podstawa prawna:

§ 1 ust. 1 pkt 12-13, 17, 18-20 i załączniki nr 12-13, 17, 18-20 i 24 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 20 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów - Dz.U. z 2018 r. poz. 2495; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 102

§ 1-4 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 17 stycznia 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych oraz innych dokumentów - Dz.U. z 2020 r. poz. 81

Agata Pinzuł

redaktor "MONITORA księgowego", specjalista ds. ubezpieczeń społecznych