Pierwszy raz w JPK_V7 składanym za lipiec należy uwzględnić zmiany w zasadach jego wypełniania obowiązujące od 1 lipca 2021 r. Zmiany dotyczą przede wszystkim zasad stosowania kodów, zarówno GTU, jak i transakcyjnych, oraz zasad ujmowania niektórych dokumentów.
Rozpoczynając omawianie zmian dotyczących JPK_V7 należy zastrzec, że ustawodawca, wprowadzając zmiany w zasadach stosowania kodów i ewidencjonowania niektórych dokumentów, nie określił nowej struktury JPK_V7. Dla podatników to dobra wiadomość, gdyż nie muszą aktualizować używanych programów. Zmiana nastąpi od rozliczenia za styczeń 2022 r., gdy zaczną obowiązywać nowe kody, dotychczas nieużywane. Na razie problem ten nas nie dotyczy.
Zmiany od 1 lipca 2021 r. w zasadach wypełniania JPK_V7 wprowadziło rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 29 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 1179). Zmiany wchodzą w życie w dwóch etapach: od rozliczenia za lipiec 2021 r. i od rozliczenia za styczeń 2022 r. W tym opracowaniu skupimy się na zmianach, które musimy stosować od rozliczenia za lipiec 2021 r.
Ustawodawca wprowadził niewielkie zmiany w zasadach zapisywania niektórych dokumentów w JPK_V7. Większość dotychczasowych zasad pozostała bez zmian.
Zasady zapisywania dokumentów w ewidencji sprzedaży od rozliczenia za lipiec 2021 r.
Rodzaj dokumentu | Jak ewidencjonować | Czy uległa zmianie zasada ewidencjonowania |
Faktura VAT | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy powstał obowiązek podatkowy | Nie. Bez zmian |
Faktura VAT wystawiona do paragonu | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy została wystawiona z kodem FP | Nie. Bez zmian |
Faktura uproszczona do 450 zł | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy powstał obowiązek podatkowy | Nie. Bez zmian |
Paragon z NIP nabywcy uznany za fakturę uproszczoną (do 450 zł) | Zbiorczo, na podstawie raportów kasowych | Nie. Ustawodawca utrzymał tylko bezterminowo tę zasadę. Do tej pory regulacja ta była przedłużana co jakiś czas. |
Paragony | Zbiorczo, na podstawie raportów kasowych z oznaczeniem RO | Nie. Bez zmian |
Faktury dokumentujące przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawiane w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: - kolejami normalnotorowymi, - taborem samochodowym, - statkami pełnomorskimi, - środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, - promami, - samolotami i śmigłowcami. | Zbiorczo na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem WEW w ewidencji sprzedaży.
| Tak. Zmiana od rozliczenia za lipiec 2021 r. dotyczy ujmowania tych dokumentów w ewidencji sprzedaży, czyli przez wystawców tych dokumentów. |
Sprzedaż nieudokumentowana fakturami i nieobjęta obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży na kasie fiskalnej
| Zbiorczo na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem WEW. | Nie. Bez zmian |
Faktury ewidencjonowane w związku z korzystaniem przez podatnika z ulgi na złe długi | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy możemy skorzystać z ulgi lub jesteśmy zobowiązani dokonać korekty | Nie. Bez zmian |
Faktury korygujące | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy jesteśmy zobowiązani dokonać korekty | Nie. Bez zmian |
Zasady ewidencjonowania dokumentów zakupów pozostały zasadniczo bez zmian. Uregulowano tylko zasady wpisywania korekt. Do tej pory zasady te wynikały z objaśnień MF.
Zasady zapisywania dokumentów w ewidencji zakupów od rozliczenia za lipiec 2021 r.
Rodzaj dokumentu | Jak ewidencjonować | Czy uległa zmianie zasada ewidencjonowania |
Faktura VAT, w tym wystawiona do paragonu | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT | Nie. Bez zmian |
Faktura uproszczona do 450 zł. | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT | Nie. Bez zmian |
Paragon z NIP nabywcy uznany za fakturę uproszczoną (do 450 zł) | Każdy paragon należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT | Nie. Bez zmian |
Faktury dokumentujące przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawiane w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: - kolejami normalnotorowymi, - taborem samochodowym, - statkami pełnomorskimi, - środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, - promami, - samolotami i śmigłowcami. |
Każdy dokument należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT | Nie. Bez zmian |
Faktury ewidencjonowane w związku z obowiązkiem korekty z powodu ich nieopłacenia w terminie 90 dni od upływu terminu płatności | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy jesteśmy zobowiązani lub uprawnieni dokonać korekty | Nie. Bez zmian |
Faktury korygujące | Każdą fakturę należy wpisywać odrębnie w rozliczeniu za okres, kiedy jesteśmy zobowiązani dokonać korekty | Nie. Uregulowano tylko przypadki, jak postąpić, gdy sprzedawca nie przekazał nam faktury korygującej. Gdy nie mamy faktury korygującej do dnia przesłania ewidencji, a istnieje obowiązek dokonania korekty, wpisu należy dokonać na podstawie dokumentu wewnętrznego, z oznaczeniem WEW. Po otrzymaniu faktury korygującej nie istnieje obowiązek skorygowania wpisu. |
Nie uległy również zmianie zasady ewidencjonowania transakcji, które w Polsce rozlicza nabywca na zasadzie odwrotnego obciążenia (WNT, import usług, dostawa towarów, dla której podatnikiem jest nabywca). Podstawą wpisu jest faktura od zagranicznego kontrahenta. Gdy nie otrzymamy jej na czas, możemy dokonać wpisu na podstawie dokumentu wewnętrznego.
Ważne
Do czasu wprowadzenia nowej struktury JPK_V7 obowiązuje zalecenie przejściowego sposobu oznaczania kodem "GB" transakcji towarowych z kontrahentami z Irlandii Północnej.
Sposób ewidencjonowania WSTO zależy od tego, gdzie znajduje się miejsce dostawy oraz czy korzystamy z procedury OSS.
Gdy limit sprzedaży nie przekracza 42 000 zł i nie wybraliśmy opcji opodatkowania tej sprzedaży w miejscu zakończenia wysyłki, rozliczamy te transakcje jak inne krajowe. W tym przypadku mamy nadal obowiązek wystawiania faktur, choć nabywcy nie są przedsiębiorcami, i ewidencjonujemy tę sprzedaż na kasie fiskalnej, chyba że możemy korzystać ze zwolnienia. Do tej pory, mimo że nie wynika to z przepisów, MF uważało, że:
Mimo obowiązku wystawiania faktur w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, wystarczy ujmowanie tej sprzedaży na podstawie dokumentu zbiorczego.
Nie powinno to się zmienić od rozliczenia za lipiec 2021 r. Sprzedaż tę musimy oznaczać również kodem EE zamiast dotychczasowego SW.
Ważne
Od rozliczenia za lipiec stosujemy oznaczenie EE dla WSTO, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju. Nie stosujemy już kodu SW.
Gdy limit sprzedaży przekracza 42 000 zł albo wybraliśmy opcję opodatkowania sprzedaży w miejscu zakończenia wysyłki, nie oznacza to, że jesteśmy zwolnieni z obowiązków ewidencyjnych w JPK_V7.
Dokumentowanie i ewidencjonowanie WSTO opodatkowanej za granicą
Czego dotyczy | Podatnik zarejestrował się do procedury OSS | Podatnik zarejestrował się do VAT w kraju przeznaczenia towarów |
Jak dokumentować WSTO | Podatnik może wystawiać faktury według polskich regulacji, naliczając VAT z kraju przeznaczenia towarów. Zależy to od niego. | Podatnik wystawia faktury według przepisów obowiązujących w kraju przeznaczenia towarów. |
Czy zapisujemy WSTO w JPK | Według MF, podatnik nie wykazuje dostawy w poz. K_11 i P_11 JPK_V7, nawet gdy od nabycia tych towarów przysługiwało dostawcy prawo do odliczenia VAT, mimo że objaśnieniach do obecnego JPK nie ma zastrzeżeń, że nie wykazujemy sprzedaży opodatkowanej za granicą, gdy jesteśmy tam zarejestrowani lub stosujemy procedurę OSS. Jeśli nie mamy wymaganych dokumentów, mamy obowiązek rozliczenia sprzedaży jako krajowej w JPK_V7. | |
Czy stosujemy kod | Jeśli według wytycznych MF nie wykazujemy tej sprzedaży, to również nie stosujemy kodu EE. | |
Czy prowadzimy dodatkową ewidencję | Tak. Polscy dostawcy są obowiązani prowadzić ewidencję, na podstawie której można określić łączną wartość WSTO oraz świadczonych usług elektronicznych, nadawczych, telekomunikacyjnych na rzecz konsumentów. Ewidencja powinna zapewnić również wskazanie dostawy lub usługi, w związku z którymi nastąpiło przekroczenie kwoty limitu. To oznacza, że sprzedaż musi być ewidencjonowana narastająco. Co istotne, nawet gdy dostawca/podatnik przekroczy limit, nadal jest obowiązany prowadzić ewidencję. |
Ustawodawca wprowadził również zmiany w zasadach stosowania kodów transakcyjnych. Zmiany te wchodzą w życie w dwóch etapach - od 1 lipca 2021 r. i od 1 stycznia 2022 r. Uregulowano także zasady stosowania kodów, które wynikały dotychczas z wyjaśnień MF. Teraz już z rozporządzenia wynika, że kodami transakcyjnymi nie są oznaczane raporty kasowe, tylko faktury i dokumenty wewnętrzne.
Przedstawiamy zmiany dotyczące kodów transakcyjnych.
Usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne również przed zmianą były oznaczane kodem EE. Nie zmieniło się to od 1 lipca 2021 r., ale zmniejszono zakres usług, które muszą być oznaczane tym kodem. Dlatego od rozliczenia za lipiec 2021 r. kodem EE oznaczamy świadczenie usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju. Oznacza, że nie ma już obowiązku oznaczania kodem EE np. refaktury za telefon na rzecz pracownika.
Kod EE będzie przejściowo stosowany do WSTO zamiast dotychczasowego SW.
Od rozliczenia za styczeń 2022 r. usługi te oraz WSTO będą oznaczane kodem WSTO_EE.
Do rozliczenia za czerwiec 2021 r. transakcje objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności były oznaczane kodem MPP, i to zarówno w ewidencji sprzedaży, jak i w ewidencji zakupów. Od rozliczenia za lipiec 2021 r. kodu MPP nie stosujemy, niezależnie od tego czy MPP jest stosowane obowiązkowo czy dobrowolnie.
Powstaje pytanie, czy wpisanie takiego kodu należy uznać za błąd, gdyż niezmieniona struktura JPK będzie jeszcze to umożliwiała. Wpisanie kodu MPP mimo braku obowiązku należy uznać za błąd mniejszej wagi bez wpływu na obowiązek korekty.
Kodu MPP nie należy stosować ani w ewidencji sprzedaży, ani w ewidencji zakupów.
Utrzymano obowiązek stosowania kodu TP. Zmiana polega na tym, że dodano zastrzeżenie, iż kodu TP nie trzeba stosować w ewidencji sprzedaży w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego, lub ich związkami.
Ustawodawca nie zdecydował się na regulację, która była zaproponowana w pierwszej wersji projektu, a mianowicie że kodu TP nie trzeba stosować, gdy kwota na fakturze nie przekracza 15 000 zł.
Nadal nie trzeba wpisywać tego kodu w ewidencji zakupów. Pozostało to bez zmian.
Od rozliczenia za lipiec 2021 r. podatnicy nadal posługują się 13 kodami GTU. Doprecyzowany został natomiast zakres ich stosowania. Uregulowano także zasady stosowania kodów, które wynikały dotychczas z wyjaśnień MF. Teraz już z rozporządzenia wynika, że kodami GTU nie są oznaczane raporty kasowe i dokumenty wewnętrzne. Kodami GTU oznaczamy tylko faktury sprzedażowe.
Przedstawiamy kody, których zakres stosowania uległ zmianie.
Ustawodawca przestał odwoływać się do definicji alkoholi z ustawy akcyzowej. O zastosowaniu kodu GTU będzie decydowała zawartość alkoholu i kod CN, pod którym napój jest zaklasyfikowany. Kodem GTU_01 należy oznaczać faktury dokumentujące sprzedaż napojów alkoholowych:
sklasyfikowanych pod numerem CN 2203-2208.
Nie ma już wątpliwości, że oznaczeniu podlega tylko alkohol nadający się do spożycia.
Nie oznaczamy kodem GTU sprzedaży alkoholu w ramach usługi gastronomicznej.
Zostało doprecyzowane, że oznaczenie GTU_03 nie obejmuje swoim zakresem olejów opałowych objętych kodem GTU_02. Nie ma już wątpliwości co do braku obowiązku podwójnego przypisywania oznaczeń, tj. GTU_02 i GTU_03, dla dostaw tego samego oleju opałowego. Pozostały zakres stosowania kodu GTU_03 pozostał bez zmian. Dlatego kodem GTU_03 należy oznaczać faktury dokumentujące:
Zmiana ma charakter techniczny. Doprecyzowany został zapis w celu wyjaśnienia wątpliwości. Po zmianie wprost wynika, że dostawa folii typu stretch wymienionej w poz. 9 załącznika nr 15 do ustawy o VAT, jeżeli stanowi odrębną dostawę poza dostawą urządzeń elektronicznych oraz części do nich, powinna być oznaczana GTU_06.
Zostało doprecyzowane, że oznaczenie GTU_07 dotyczy wszystkich pojazdów, a nie tylko samochodowych, oraz części do tych pojazdów, które zostały wymienione pod numerami CN 8701-8708
Zmiana ma charakter techniczny. Zostało wskazane, że oznaczenie GTU_08 dotyczy metali szlachetnych oraz nieszlachetnych wyłącznie określonych w poz. 1 załącznika nr 12 do ustawy o VAT, zamiast poz. 1-3 tego załącznika. Nie spowodowało to jednak zmiany zakresu stosowania kodu GTU_08, gdyż poz. 1 zał. nr 12 do ustawy obecnie obejmuje m.in. zakres towarów z poz. 2 i 3 tego załącznika w poprzednim brzmieniu.
Z przepisów już wynika wprost, że GTU_09 oznaczamy faktury dokumentujące sprzedaż tylko produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, które zostały ujęte w wykazie MZ w przypadku wywozu ich poza terytorium kraju lub zbycia podmiotowi prowadzącemu działalność poza terytorium Polski.
Został rozszerzony zakres stosowania kodu GTU_10 o części budynków (np. lokale). Do tej pory wynikało to tylko z interpretacji MF. Ponadto z przepisów wynika, że kod GTU_10 dotyczy wszelkich dostaw budynków, budowli lub ich części (np. ustanowienie użytkowania wieczystego), określonych w art. 7 ustawy o VAT.
Po zmianach kodem GTU_12 oznaczamy faktury dokumentujące usługi o charakterze niematerialnym, takie jak:
● usługi doradcze, w tym doradztwo prawne i podatkowe oraz doradztwo związane z zarządzaniem (PKWiU 62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19),
● usługi w zakresie rachunkowości i audytu finansowego (PKWiU 69.20.1, 69.20.2),
● usługi prawne (PKWiU 69.1),
● usługi zarządcze (PKWiU 62.03, 63.11.12, 66.11.19, 66.30, 68.32, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1),
● usługi firm centralnych (PKWiU 70.1),
● usługi marketingowe lub reklamowe (PKWiU 73.1),
● usługi badania rynku i opinii publicznej (PKWiU 73.2),
● usługi badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU 72),
● usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU 85.5).
Przed zmianą to, pod jakim PKWiU są sklasyfikowane usługi niematerialne, które muszą być oznaczone kodem GTU_12, wynikało z objaśnień MF. Teraz wynika to wprost z przepisów.
Ponadto kodem GTU_12 zostały objęte usługi audytu finansowego oraz wszystkie usługi sklasyfikowane pod numerem PKWiU 85.5, a nie, jak do tej pory, tylko szkoleniowe.
Kodem GTU_13 są objęte usługi transportowe i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1). W wyniku zmiany w opisie tych usług zostały wykreślone wyrazy "sekcja H" i "2015 symbol", "ex". W uzasadnieniu do projektu stwierdzono, że nie spowoduje to zmiany zakresu stosowania GTU_13.
Nie jest tak do końca. Usunięcie oznaczenia "ex" przy numerze PKWiU oznacza, że kod GTU należy przypisać do wszystkich usług sklasyfikowanych pod tymi numerami, a nie tylko wymienionych w rozporządzeniu, jak to było do tej pory.
PODSTAWA PRAWNA:
Joanna Dmowska
Ekspert w zakresie VAT