Świadczenie na start tylko raz w okresie całego zatrudnienia

Nauczyciel stażysta, który odbywa staż na stopień nauczyciela kontraktowego, ma prawo do finansowego świadczenia na start. Świadczenie to może jednak otrzymać nie więcej niż jeden raz w okresie całego zatrudnienia.

Nauczyciel stażysta odbywający staż na stopień nauczyciela kontraktowego ma prawo do jednorazowego świadczenia na start w wysokości 1000 zł. Uprawniony pedagog otrzyma to świadczenie nie więcej niż jeden raz w okresie całego zatrudnienia (art. 53a ust. 1 i 4 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta nauczyciela; dalej: KN).

Warto wspomnieć, że nauczyciel nie składa wniosku o jego wypłatę. Jest ono wypłacane z mocy przepisów Karty nauczyciela każdemu z nauczycieli spełniających warunki do jego otrzymania. Dyrektor szkoły ustala zatem, czy nauczyciel stażysta spełnia ustawowe wymogi do jego otrzymania, a następnie jest ono wypłacane.

Świadczenie dla nauczycieli rozpoczynających staż

Świadczenie na start otrzymują wszyscy nauczyciele stażyści rozpoczynający staż na stopień nauczyciela kontraktowego. Zatem należy się ono nie tylko pedagogom zatrudnionym w celu realizacji stażu, ale również zatrudnionym na zastępstwo czy z potrzeby wynikającej z organizacji nauczania - jednak pod warunkiem rozpoczęcia przez nich stażu na stopień nauczyciela kontraktowego.

Termin wypłaty świadczenia

Świadczenie na start wypłacane jest do 30 września roku, w którym nauczyciel rozpoczął staż (art. 53a ust. 2 KN).

Wcześniejsze okresy zatrudnienia a prawo do świadczenia na start

Na prawo do otrzymania przez nauczyciela świadczenia na start nie ma wpływu to, czy wcześniej pozostawał on w zatrudnieniu. Oznacza to, że praca w szkole nie musi być pierwszą pracą w jego życiu, aby miał prawo do tego świadczenia.

Wysokość świadczenia a zatrudnienie w niepełnym wymiarze zajęć

Jednorazowe świadczenie na start przysługuje w stałej wysokości wynoszącej 1000 zł brutto i nie jest uzależnione od wymiaru zatrudnienia nauczyciela.

Opodatkowanie i oskładkowanie świadczenia na start

Jednorazowe świadczenie na start jest świadczeniem ze stosunku pracy. Stanowi przychód nauczyciela podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.), gdyż nie zawiera się w katalogu zwolnień określonym w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.f.

Świadczenie na start podlega oskładkowaniu składkami ZUS i zdrowotną (art. 18 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Świadczenie to nie jest wymienione w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jako przychód niestanowiący podstawy wymiaru składek. Nie korzysta zatem ze zwolnienia z oskładkowania.

Uprawniony nauczyciel otrzyma więc świadczenie na start w kwocie 1000 zł brutto, pomniejszonej o zaliczkę na podatek dochodowy, składki ZUS i zdrowotną.

Świadczenie na start a zatrudnienie w kilku szkołach

Nauczyciel stażysta rozpoczynający staż na stopień nauczyciela kontraktowego i pozostający jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy otrzyma świadczenie na start w szkole wskazanej jako jego podstawowe miejsce zatrudnienia (art. 53a ust. 3 KN).

Brak obowiązku zwrotu świadczenia

Regulacje dotyczące wypłaty świadczenia na start nie przewidują sytuacji, w których nauczyciel miałby obowiązek dokonać zwrotu tego świadczenia. Oznacza to, że w przypadku niezrealizowania stażu przez nauczyciela czy niezdobycia przez niego stopnia nauczyciela kontraktowego nie będzie on zobligowany do zwrotu otrzymanego świadczenia na start.

dr Anna Ryl

doktor nauk prawnych, ekspert w dziedzinie prawa pracy oraz prawa oświatowego, biegły sądowy

Podstawy prawne

• art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1398; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 97)

• art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1, art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 423; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 619)

• art. 10 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1163)

• art. 53a ust. 1-4 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 4)

• § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949)