PROBLEM: Pracownik zakładu budżetowego otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 2200 zł i 20% premii regulaminowej, która pomniejszana jest za czas absencji chorobowej, natomiast za czas urlopu jest wypłacana tak, jakby pracownik w tym czasie świadczył pracę. Ponadto otrzymuje on 16% dodatku stażowego obliczanego od wynagrodzenia zasadniczego. Premia regulaminowa nie przysługuje pracownikowi tylko w razie ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Czy premia regulaminowa może uzupełniać pulę minimalnego wynagrodzenia? Czy tak ustalone w umowie o pracę składniki pensji gwarantują pracownikowi osiąganie minimalnego wynagrodzenia?
ODPOWIEDŹ: Premię regulaminową wlicza się do minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że ten składnik może uzupełniać pulę minimalnego wynagrodzenia. Ustalone w umowie o pracę składniki wynagrodzenia gwarantują osiąganie minimalnej jej wysokości w 2020 r.
UZASADNIENIE: Z opisu sytuacji wynika, że wynagrodzenie pracownika składa się z wynagrodzenia zasadniczego (w wysokości 2200 zł), premii regulaminowej (20% wynagrodzenia zasadniczego) i dodatku stażowego (16% wynagrodzenia zasadniczego). Suma tych elementów daje kwotę:
W 2020 r. kwota minimalnego wynagrodzenia wynosi 2600 zł. Od 1 stycznia 2020 r. nie wlicza się do tej puli dodatku stażowego. Suma świadczeń wliczanych do wynagrodzenia minimalnego daje więc kwotę 2640 zł:
Pułap minimalnego wynagrodzenia w 2020 r. zostanie osiągnięty, ale jest na granicy. Oznacza to, że w przypadku, gdy pracownik nie otrzyma premii regulaminowej w razie ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych pracodawca będzie musiał dokonać wyrównania pensji do wysokości 2600 zł. Ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (dalej: ustawa o minimalnym wynagrodzeniu) nie przewiduje żadnych wyjątków od zasady wypłacania pracownikowi wyrównania do pensji minimalnej. Z tego obowiązku pracodawca nie jest zwolniony nawet w przypadku, gdy pracownik w sposób ciężki naruszył obowiązki pracownicze.
Przy porównywaniu wysokości wynagrodzenia pracownika z obowiązującą wysokością minimalnej pensji brane są pod uwagę wszystkie przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych, z wyjątkiem: nagrody jubileuszowej, odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej oraz dodatku stażowego. Odesłanie do kategorii wynagrodzeń osobowych oznacza, że przy porównywaniu wynagrodzenia pracownika z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę nie uwzględnia się także wypłat z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników jednostek sfery budżetowej.
Ustawa z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (dalej: ustawa o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu) do składników niewliczanych do obliczania wynagradzania minimalnego dodała dodatek stażowy. To wyłączenie zaczęło obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. Dodatek za staż pracy nie ma charakteru powszechnego. Z mocy prawa przysługuje on niektórym grupom zawodowym, w tym pracownikom jednostek sfery budżetowej. Pracownicy spoza sfery budżetowej też mogą otrzymywać dodatek za staż pracy. W związku z tym, że dodatek ten ma w praktyce różną nazwę, ustawa o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu wprowadziła definicję.
PRZYKŁADOWE NAZWY DODATKU STAŻOWEGO
Dodatek stażowy w regulacjach prawnych przybiera różną nazwę w zależności od grupy zawodowej:
pracownikom samorządowym przysługuje dodatek za wieloletnią pracę,
członkom korpusu służby cywilnej - dodatek za wieloletnią pracę w służbie cywilnej,
nauczycielom - dodatek za wysługę lat,
sędziom - dodatek za długoletnią pracę,
pracownikom uczelni publicznych - dodatek za staż pracy,
żołnierzom zawodowym - dodatek za długoletnią służbę wojskową.
Zgodnie z tą definicją, "dodatek za staż pracy" to dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi z tytułu osiągnięcia ustalonego okresu zatrudnienia, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagradzania, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę.
Podstawa prawna
art. 6, art. 7 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2177; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1564)
art. 1, art. 5 ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2019 r. poz. 1564)
§ 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 10 września 2019 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1778)
©℗
LESZEK JAWORSKI
prawnik, specjalista ds. prawa pracy, absolwent studiów doktoranckich na WPiA Uniwersytetu Warszawskiego
Zachęcamy do prenumeraty "Rachunkowości Budżetowej".
Informacje i zamówienia - tel.: 22 212 07 30, 801 626 666
www.inforlex.pl/ewydania