Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej - zmiany dotyczące pracowników socjalnych

Zakres zmian

Dnia 29 kwietnia 2021 r. została opublikowana ustawa z 15 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2021 r. poz. 803).

Wprowadzone zmiany dotyczą przede wszystkim statusu pracowników socjalnych.

Kandydaci na pracowników socjalnych, którzy ukończyli studia na innych kierunkach niż praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej, będą zobowiązani do ukończenia studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej w uczelni realizującej studia na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej. Studia podyplomowe będą musiały spełniać minimalne wymogi programowe oraz minimalną liczbę godzin trwania, ustalone rozporządzeniem ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego.

Pracownikom socjalnym przyznano specjalne uprawnienia w związku z wykonywaniem przez nich pracy w trudnych warunkach.

Specjalne uprawnienia dla pracowników socjalnych

1. Prawo do pomocy psychologicznej zapewnianej przez powiat lub gminę w przypadku wystąpienia sytuacji bezpośrednio zagrażających życiu pracowników socjalnych lub zdrowiu w związku z wykonywanymi czynnościami służbowymi.

2. Prawo do udziału w szkoleniach podnoszących poziom bezpieczeństwa osobistego podczas wykonywania czynności zawodowych, organizowanych co najmniej raz na 2 lata przez pracodawcę.

3. Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni co 2 lata po przepracowaniu 3 lat (zamiast dotychczasowych 5 lat).

4. Comiesięczny dodatek do wynagrodzenia, niewliczany do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, w kwocie 400 zł (zamiast dotychczasowych 250 zł).

Ustalono także stopnie awansu zawodowego dla pracowników socjalnych.

Stopnie awansu zawodowego dla pracowników socjalnych

1. Starszy pracownik socjalny.

2. Specjalista pracy socjalnej.

3. Starszy specjalista pracy socjalnej.

4. Starszy specjalista pracy socjalnej - koordynator.

5. Główny specjalista pracy socjalnej.

Awans będzie możliwy po spełnieniu warunków w zakresie wykształcenia oraz stażu pracy i uzyskaniu przez 2 lata z rzędu pozytywnych ocen okresowych pracy, wystawionych przez bezpośredniego przełożonego pracownika socjalnego. Szybszy awans będzie możliwy dla pracowników socjalnych wyróżniających się wysokim zaangażowaniem, inicjatywą lub nowatorskim podejściem przy wykonywaniu obowiązków służbowych. Awans na wyższy stopień został powiązany z obowiązkowym podwyższeniem wynagrodzenia zasadniczego.

Zastosowanie w praktyce

1. Ustawa weszła w życie 30 maja 2021 r., z wyjątkiem obowiązku ukończenia przez kandydatów na pracowników socjalnych, niemających studiów wyższych na kierunku praca socjalna lub w zakresie pracy socjalnej - studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej. Te przepisy wejdą w życie 30 października 2021 r., czyli z początkiem nowego roku akademickiego.

2. Pierwsza ocena okresowa pracowników socjalnych musi zostać przeprowadzona nie później niż do końca listopada 2021 r.

3. Pierwsze szkolenia z zakresu podnoszenia poziomu bezpieczeństwa osobistego pracowników socjalnych podczas wykonywania czynności zawodowych muszą być zorganizowane przez pracodawców nie później niż do końca listopada 2022 r.

4. Dodatek dla pracowników socjalnych w nowej wysokości obowiązuje od 30 maja 2021 r. Od tego samego dnia nie wlicza się go także do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Kadry i służby finansowe muszą:

• przygotować zmiany angaży pracowników socjalnych,
• wyliczyć nową wysokość funduszu płac na 2021 r. i dostosować do niej plan finansowy wydatków i zaangażowanie wydatków na 2021 r.

Izabela Motowilczuk

były wieloletni inspektor kontroli RIO