Czy można odliczyć VAT z tytułu zakupu kampera, który będzie wykorzystywany do podróży służbowych

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Prawo do odliczenia VAT przysługuje przede wszystkim w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane (importowane) przez podatników są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Do wykonywania czynności opodatkowanych wykorzystywane mogą być również użytkowane przez podatników pojazdy samochodowe. W zakresie tym podatnikom przysługuje prawo do odliczenia kwot podatku naliczonego przy nabywaniu pojazdów samochodowych oraz dotyczących tych pojazdów samochodowych wydatków.

1. W jakiej wysokości odliczamy VAT od samochodów

Zasady odliczania VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zostały uregulowane w art. 86a ustawy o VAT. Odliczenie to może przysługiwać w całości bądź w ograniczonym zakresie do 50% VAT.

1.1 Ograniczenie odliczania do 50% VAT od wydatków samochodowych

Podatnik ma prawo do odliczania VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi do wysokości 50% VAT wynikającego z faktur z tytułu wydatków dotyczących:

• nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych,
• używania pojazdów samochodowych na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związanych z tą umową,
• nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Prawo do odliczenia 50% VAT od tego typu wydatków dotyczy pojazdów wykorzystywanych do tzw. celów mieszanych, czyli nie tylko do działalności gospodarczej, ale także do celów prywatnych podatnika, jego pracowników lub innych osób, gdy konstrukcja pojazdu nie wyłącza zasadniczo użytkowania pojazdu do celów prywatnych

1.2. Odliczenie 100% VAT od wydatków samochodowych

Prawo do odliczenia całego VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przysługuje wówczas, gdy pojazdy są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, czyli gdy:

• sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a i ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT) lub
• konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne (dotyczy to m.in. pojazdów samochodowych, innych niż osobowe, z otwartą przestrzenią do przewożenia ładunków lub pojazdów specjalnych - zob. art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a, ust. 4 pkt 2 i ust. 9 ustawy o VAT).

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. Informację tę składa się na druku VAT-26.

2. Do jakiej kategorii pojazdów zakwalifikować kampera

Czytelnik wskazał, że prowadzona przez niego działalność jest całkowicie opodatkowana VAT. Zatem nic nie stoi na przeszkodzie, aby odliczał VAT od nabycia i wydatków, które będzie ponosił w związku z użytkowaniem kampera. Nie ma bowiem także żadnych przeciwskazań, aby podatnik zamiast podróżować w tradycyjny sposób podróże służbowe odbywał kamperem. Aby jednak prawidłowo ocenić, w jakiej wysokości przysługuje odliczenie VAT, tj. czy w całości czy tylko w ograniczonej do 50% wielkości VAT, należy zastanowić się do jakiej grupy pojazdów można zaliczyć kampera. Czy można powiedzieć, że jest to pojazd, którego cechy definitywnie wykluczają możliwość użycia go do innych celów niż tylko działalność gospodarcza, a jednocześnie przysługuje prawo do odliczenia całości VAT?

Otóż nie. Podkreślić należy, że kampery nie stanowią pojazdów samochodowych, które uprawniają do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy. W konsekwencji kampery mogą uprawniać do pełnych odliczeń tylko jako pozostałe pojazdy samochodowe, ale pod warunkiem że:

• sposób ich wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez niego ewidencją przebiegu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT),
• zostały zgłoszone naczelnikowi urzędu skarbowego informacją VAT-26 (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT).

W przedstawionej w pytaniu sytuacji warunki te najprawdopodobniej nie będą spełnione, gdyż podatnik będzie zapewne wykorzystywał kamper również do celów prywatnych. Oznaczałoby to, że kwota podatku naliczonego przy zakupie kampera przez podatnika (a później przy dokonywaniu dotyczących go wydatków) będzie na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT ograniczona do 50%. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 4 września 2018 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.499.2018.2.JM), w której czytamy, że:

(…) skoro przedmiotowy pojazd nie jest pojazdem, o którym mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1-3 ustawy, jak również dla przedmiotowego kampera nie będzie prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu oraz Wnioskodawca nie złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o tym pojeździe na formularzu VAT-26, to ww. kamper nie może być uznany za pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. W związku z powyższym Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych użytkowaniem kampera takich jak: raty leasingowe, paliwo i wszelkie inne wydatki eksploatacyjne, o ile nie zachodzą wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy.

Podstawa prawna:

• art. 86 i 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106

Tomasz Krywan

doradca podatkowy