Nowe Prawo zamówień publicznych od 1 stycznia 2021 r. - równoległe obowiązywanie obu ustaw

Jak należy organizować zamówienie publiczne w czasie, kiedy obie ustawy, tj. ustawa - Prawo zamówień publicznych z 29 stycznia 2004 r. i uchylająca ją ustawa - Prawo zamówień publicznych z 11 września 2019 r. mają wpływ na prowadzenie postępowań. Jakie przepisy będą obowiązywały dla postępowań rozpoczętych przed 1 stycznia 2021 r.? Czy są jakieś przepisy przejściowe?

Ustawa z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: nowa upzp), mimo że ogłoszona w Dzienniku Ustaw ponad rok temu, ciągle budzi sporo kontrowersji. Najwięcej pytań dotyczy okresu przejściowego pomiędzy koniecznością stosowania przepisów zawartych w uchylonej ustawie, a wprowadzeniem norm narzuconych nową ustawą.

Co do zasady, do postępowań wszczętych przed wejściem w życie przepisów nowej upzp, czyli do postępowań wszczętych przed 1 stycznia 2021 r. stosujemy przepisy ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (dalej: dotychczasowa upzp).

Co oznacza, że postępowanie jest wszczęte przed wejściem w życie nowej ustawy

Wszczęcie postępowania to moment upublicznienia ogłoszenia o zamówieniu (opublikowanie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych lub przekazanie do publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej) - dla trybów konkurencyjnych (przetarg ograniczony, nieograniczony, negocjacje z ogłoszeniem) lub przesłanie zaproszenia do składania ofert - dla trybów niekonkurencyjnych.

Do jakich czynności w postępowaniu stosujemy przepisy uchylonej ustawy

W postępowaniach wszczętych przed wejściem w życie nowej upzp stosujemy przepisy dotychczasowej upzp, począwszy od procedury zmian w ogłoszeniu o zamówieniu publicznym, poprzez powołanie komisji przetargowej, otwarcia ofert, badania i oceny tych ofert, aż po wybór oferty najkorzystniejszej (należy pamiętać, że w dotychczasowej upzp postępowanie kończyło się w momencie wyboru oferty najkorzystniejszej lub unieważnienia postępowania, odmiennie niż w nowej upzp, gdzie koniec postępowania oznacza podpisanie umowy lub unieważnienie postępowania).

Co z umowami w sprawie zamówienia publicznego zawartymi w wyniku postępowania wszczętego przed 1 stycznia 2021 r.

Do umów (w tym umów ramowych) zawartych przed 1 stycznia 2021 r. lub zawartych w wyniku postępowania wszczętego przed 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy dotychczasowej upzp. W praktyce oznacza to, że zamawiający ma możliwość dokonywania wszelkich zmian w umowach oraz realizacji tych umów na zasadach określonych w dotychczasowej upzp. Wyklucza to obowiązek sporządzania raportów z realizacji zamówienia.

ZAPAMIĘTAJ!

Raport z realizacji zamówienia sporządza się w przypadku, gdy: na realizację przedmiotu umowy wydano kwotę wyższą o co najmniej 10% od pierwotnej jej wartości, na wykonawcę nałożono kary umowne w wysokości co najmniej 10% wartości umowy, wystąpiły opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy - co najmniej 30 dni, zamawiający odstąpił w części lub całości od realizacji umowy.

Zamawiający lub wykonawca może jednak przy realizacji umów skorzystać z zapisów nowej upzp w zakresie mediacji, tj. przysługuje im prawo złożenia wniosku o prowadzenie mediacji lub inne polubowne rozwiązanie sporu, o którym mowa w art. 591 ust. 1 nowej upzp, jeżeli do dnia złożenia wniosku nie wnieśli powództwa na podstawie przepisów ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.

Jak będą prowadzone i składane odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej

Do postępowań wszczętych przed 1 stycznia 2020 r. wykonawca może wnosić o środki ochrony prawnej wyłącznie w zakresie przewidzianej w dotychczasowej upzp. Analogicznie, Krajowa Izba Odwoławcza w zakresie rozpatrywania odwołania, przy badaniu zasadności stawianych zarzutów, musi stosować zapisy dotychczasowej upzp.

Przypadek, gdy unieważniamy postępowanie wszczęte przed 1 stycznia 2021 r. na skutek okoliczności, o których mowa w art. 67 ust 1 pkt 4 dotychczasowej upzp

W postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych po 31 grudnia 2020 r. na podstawie nowej upzp, w następstwie postępowań lub konkursów wszczętych przed dniem 1 stycznia 2021 r., na podstawie dotychczasowej upzp, zamawiający może udzielić zamówienia w trybie:

1. negocjacji z ogłoszeniem lub dialogu konkurencyjnego, jeżeli w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie art. 89 dotychczasowej upzp lub zamawiający unieważnił postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 dotychczasowej upzp;
2. negocjacji bez ogłoszenia, jeżeli w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty albo wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 dotychczasowej upzp, ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, lub wszyscy wykonawcy zostali wykluczeni z postępowania, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione;
3. negocjacji bez ogłoszenia, jeżeli przeprowadzono konkurs, o którym mowa w art. 110 dotychczasowej upzp, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji bez ogłoszenia co najmniej dwóch autorów wybranych prac konkursowych;
4. zamówienia z wolnej ręki, jeżeli w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty albo wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 dotychczasowej upzp, ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, lub wszyscy wykonawcy zostali wykluczeni z postępowania, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione;
5. zamówienia z wolnej ręki, jeżeli przeprowadzono konkurs, o którym mowa w art. 110 dotychczasowej upzp, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki autora wybranej pracy konkursowej.

Kontrola zamówień publicznych po zmianach

Kontrola zamówień publicznych, prowadzona zarówno przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych jak również przez organy kontrolne, dla postępowań wszczętych przed 1 stycznia 2121 r., odbywać się będzie na zasadach określonych w dotychczasowej ustawie - Prawo zamówień publicznych.

Czy nastąpią zmiany w planie udzielania zamówień publicznych

Przepisy przejściowe nie regulują zasad tworzenia planów zamówień. Oznacza to, że po 1 stycznia 2021 r. plany tworzone przez zamawiających muszą być dostosowane do przepisów nowej upzp, nawet jeżeli ich pierwsza publikacja odbyła się przed 1 stycznia 2021 r. Warto o tym pomyśleć już dzisiaj, żeby w wewnętrznych uregulowaniach określić zasady zmiany tych planów oraz sposób ich aktualizacji zgodnie z wymogami nowej upzp.

Podstawa prawna

• art. 89-97 ustawy z 11 września 2019 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1086)

• art. 591 ust. 1 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1517)

• art. 67 ust 1 pkt 4, art. 89, art. 93 ust. 1 pkt 4, art. 110 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 143; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1086)

©℗

MARTA KOZYRA

specjalista ds. zamówień publicznych