Nieprawidłowe ustalenie wartości początkowej środków trwałych z zakupów inwestycyjnych

NIEPRAWIDŁOWOŚĆ

Jednostka budżetowa nie zaliczała do nakładów na środki trwałe kupowane w stanie gotowym do użytkowania wszystkich kosztów związanych z ich nabyciem. Na przykład do kosztów nabycia:

• wiat przystankowych - zaliczała ich cenę oraz koszty montażu, a pomijała koszty transportu i ubezpieczenia w drodze,
• zespołów komputerowych - zaliczała ich cenę, a pomijała koszty transportu,
• nieruchomości - zaliczała ich cenę, a pomijała koszty opłat notarialnych i sądowych.

Nieprawidłowość wynikała z niewłaściwego ustalenia planu wydatków jednostki budżetowej. Na etapie sporządzania planu rzeczowo-finansowego wydatków w podziałce klasyfikacji budżetowej wydatków 605 "Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych" planowano jedynie wydatki na pokrycie ceny nabycia i ewentualnego montażu środków trwałych. Reszta kosztów związanych z nabyciem środków trwałych była zaliczana do wydatków bieżących jednostki.

PRAWIDŁOWY SPOSÓB POSTĘPOWANIA

Środki trwałe w celu ujęcia w księgach rachunkowych wycenia się w cenie nabycia (art. 28 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i 8 uor). Cena nabycia obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres montażu do dnia przyjęcia do używania, w tym:

• cenę zakupu,
• koszty transportu,
• koszty montażu,
• inne koszty bezpośrednio związane z zakupem (w tym koszty różnych opłat: skarbowych, notarialnych, administracyjnych itp.).

Koszty nabycia w okresie od zakupu do przyjęcia środka trwałego do użytkowania ujmuje się na koncie 080 "Środki trwałe w budowie (inwestycje)". Z chwilą oddania środka do użytkowania koszty te przenosi się na podstawie dowodu OT - "Przyjęcie środka trwałego" na konto 011 "Środki trwałe".

W jednostkach budżetowych obowiązuje na etapie planowania, wykonania i ewidencji wydatków budżetowych ich klasyfikowanie według rodzajów działalności i rodzajów wydatków (tzw. klasyfikacja budżetowa - art. 39 uofp). Zgodnie z nią wszystkie wydatki na zakupy inwestycyjne środków trwałych zalicza się do kategorii wydatków majątkowych, ujmowanych w paragrafie wydatków 605. Nie można ich klasyfikować do paragrafów wydatków zaliczanych do kategorii wydatków bieżących. Dlatego na etapie planowania wydatków inwestycyjnych na zakupy środków trwałych ważne jest ustalenie całości kosztów związanych z tym zakupem i ich prawidłowe ujęcie w planie rzeczowo-finansowym jednostki.

Oprac. Izabela Motowilczuk

były wieloletni inspektor kontroli

Podstawy prawne:

• art. 39 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 869)

• art. 28 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 351)

• załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2017 r. poz. 1911; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 589)

• załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1363)