Czy pracownik oddelegowany do pracy za granicę, któremu pracodawca zapewnia bezpłatny nocleg, osiąga przychód ze stosunku pracy

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Przychodami ze stosunku pracy są wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, w tym także świadczenia otrzymywane nieodpłatnie (art. 12 ust. 1 updof). Przepisy updof nie definiują pojęcia "nieodpłatne świadczenie". Trybunał Konstytucyjny w wyroku 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, uznał, że za przychód pracownika mogą być uznane tylko świadczenia, które:

● po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

● po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

● po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Oddelegowanie pracownika polega na czasowej zmianie miejsca wykonywania pracy poprzez wypowiedzenie dotychczasowych warunków umowy o pracę i wskazanie nowego miejsca wykonywania pracy. W przypadku oddelegowania powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy nie nakładają na pracodawcę obowiązku zrekompensowania pracownikowi wydatków m.in. na nocleg, tak jak ma to miejsce w przypadku podróży służbowej.

WAŻNE!

Pracownik, któremu zmieniono stałe miejsce wykonywania pracy i który został do niego oddelegowany, nie ma prawa do świadczeń z tytułu podróży służbowych.

Oddelegowania nie można także utożsamiać z pracą mobilną. Z tego względu nie można uznać, że zapewnienie bezpłatnego zakwaterowania oddelegowanemu pracownikowi leży wyłącznie w interesie pracodawcy oraz służy wyłącznie realizacji obowiązku pracowniczego, tak jak ma to miejsce w przypadku pracownika mobilnego. W związku z tym należy stwierdzić, że wartość świadczenia ponoszonego przez Państwa spółkę w związku z zapewnieniem oddelegowanemu pracownikowi nieodpłatnego miejsca noclegowego stanowi nieodpłatne świadczenie, które należy zaliczyć do przychodów ze stosunku pracy.

Zwolnienie z PIT świadczeń związanych z zakwaterowaniem pracownika

Przychód, jaki pracownik uzyskuje z tytułu zapewnienia mu nieodpłatnego zakwaterowania w trakcie oddelegowania go do pracy za granicę, nie zawsze będzie opodatkowany. Z art. 21 ust. 1 pkt 19 updof wynika, że wolna od podatku jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł. Zwolnienie to ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, i nie korzystają oni z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (art. 21 ust. 14 updof). Z przepisów tych nie wynika, że zwolnienie to dotyczy tylko zakwaterowania w kraju. Oddelegowany za granicę pracownik nie może ponadto korzystać z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Zatem należy uznać, że w opisanym przez Państwa przypadku wartość nieodpłatnego zakwaterowania pracownika za granicą może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 updof do wysokości 500 zł miesięcznie. W przypadku gdy wartość ponoszonych przez Państwa kosztów zakwaterowania przekroczy w danym miesiącu 500 zł, nadwyżka będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Różnica ta będzie stanowiła przychód ze stosunku pracy wymieniony w art. 12 ust. 1 updof, od którego Państwa spółka jako płatnik zobowiązana będzie do poboru zaliczki na podatek dochodowy. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 31 stycznia 2017 r., sygn. 0461-ITPB2.4511.965.2016.1.RS, czytamy, że:

MF (…) w sytuacji gdy pracodawca - mimo braku ciążącego na nim obowiązku nałożonego przepisami powszechnie obowiązującego prawa pracy - zapewni oddelegowanemu pracownikowi bezpłatny nocleg, to wartość tego świadczenia stanowi dla pracownika przychód z innych nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…)

Jednocześnie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy wartość tego świadczenia, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 14, może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego do wysokości nieprzekraczającej 500 zł miesięcznie.

Podstawa prawna:

• art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 19 i ust. 14 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 2203

Marcin Szymankiewicz

- doradca podatkowy, praktyk, autor licznych publikacji o tematyce podatkowej