Zwolnienia ze składek, świadczenia postojowe wprowadzone tarczą antykryzysową - odpowiedzi na pytania Czytelników

Tzw. tarczą antykryzysową zostały wprowadzone m.in. możliwość skorzystania ze zwolnienia ze składek ZUS, prawo do pomocy finansowej w postaci dofinansowania do wynagrodzeń czy świadczenia postojowego. Przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące tych świadczeń.

1. Czy można korzystać ze zwolnienia ze składek i dofinansowania wynagrodzeń

© PROBLEM

Jesteśmy małą firmą produkującą opakowania foliowe. Zatrudniamy 20 pracowników. Ze względu na znaczny spadek obrotów od 1 kwietnia 2020 r. obniżyliśmy pracownikom czas pracy o 20% i 3 kwietnia 2020 r. wystąpiliśmy do wojewódzkiego urzędu pracy o dofinansowanie wynagrodzeń z FGŚP za kwiecień, maj i czerwiec 2020 r. Natomiast 10 kwietnia br. wystąpiliśmy do ZUS o zwolnienie z opłacenia 50% składek ZUS za marzec, kwiecień i maj 2020 r. Czy możemy korzystać z tych rozwiązań jednocześnie?

© RADA

Nie. Jeżeli pracodawca wystąpił wnioskiem do ZUS o zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące, za które uzyskał (bądź uzyska) dofinansowanie do wynagrodzeń z FGŚP, to będzie musiał zwrócić składki otrzymane z WUP. Należy wskazać, że dofinansowanie wynagrodzeń obejmuje także dofinansowanie składek ZUS w części finansowanej przez płatnika składek. A to oznacza, że otrzymaliby Państwo pomoc na ich sfinansowanie dwukrotnie. Dlatego w tej sytuacji należy zwrócić dofinansowanie składek ZUS do wojewódzkiego urzędu pracy za kwiecień i maj.

2. Czy studentowi zleceniobiorcy przysługuje świadczenie postojowe

© PROBLEM

Czy zleceniobiorcy (studentowi do 26 roku życia), który nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, przysługuje świadczenie postojowe?

© RADA

Na podstawie art. 15zq ust. 1 pkt 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, osobie wykonującej umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowę o dzieło (dalej: umowa cywilnoprawna) - przysługuje świadczenie postojowe, jeżeli nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.

Zleceniobiorca student musi spełnić także inne warunki:

• umowa zlecenia musi być zawarta przed 1 kwietnia 2020 r.,
• umowa nie może być wykonywana w całości lub w części w czasie przestoju w prowadzeniu działalności spowodowanego epidemią COVID-19 u zleceniodawcy,
• w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku przychód z umowy cywilnoprawnej nie może przekroczyć trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (15 595,74 zł brutto za kwiecień i maj 2020 r. oraz 15 994,41 zł za czerwiec 2020 r.).

Warto wskazać, że świadczenie postojowe przysługuje tylko tym studentom, którzy zamieszkują na terytorium RP i są obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej albo cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium RP, albo są obywatelami państw członkowskich posiadającymi prawo do pobytu lub stałego pobytu na terytorium RP.

Student zleceniobiorca, który nie ukończył 26 lat, nie jest objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu zawartej umowy - ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Jeżeli zatem taka osoba nie posiada innego tytułu do ubezpieczeń (np. zatrudnienie na umowę o pracę) i spełnia pozostałe warunki, to ma prawo do świadczenia postojowego wypłacanego przez ZUS. Warunkiem jego otrzymania jest złożenie stosownego wniosku. O świadczenie postojowe można występować trzykrotnie, pod warunkiem że sytuacja materialna zleceniobiorcy nie uległa poprawie.

3. Jak liczyć podstawę zasiłku w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy i wynagrodzenia

© PROBLEM

Jak liczyć podstawę wymiaru zasiłku chorobowego pracownika, gdy skorzystaliśmy z dofinansowania i obniżonego czasu pracy o 20%?

© RADA

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego należy liczyć zgodnie z art. 40 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy. A zatem jeżeli wraz z obniżeniem etatu zostało obniżone wynagrodzenie, to nowa jego wysokość stanowi podstawę zasiłkową.

Podstawa prawna:

art. 40 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 870

4. Zwolnienie ze składek dla płatników korzystających z ulgi na start i preferencyjnych składek

© PROBLEM

Czy osoba, która przeszła z ulgi na start (skończył się sześciomiesięczny okres) na preferencyjny ZUS (od 1 maja 2020 r.), może skorzystać ze zwolnienia ze składek ZUS, jeśli nie przekracza limitu przychodów?

© RADA

Tak. Ustawa z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (dalej: ustawa nowelizująca z 14 maja 2020 r.) rozszerzyła krąg osób uprawnionych do zwolnienia ze składek ZUS m.in. o przedsiębiorców korzystających z ulgi na start, opłacających wyłącznie składkę zdrowotną. Prawo do tego zwolnienia uzyskali oni za okres od kwietnia do maja 2020 r. Jeżeli zatem osoba, o której mowa w pytaniu, spełnia pozostałe ustawowe warunki do uzyskania tego rodzaju wsparcia, to będzie miała prawo do tego zwolnienia zarówno za kwiecień 2020 r. (gdy korzystała z ulgi na start), jak i za maj 2020 r., gdy rozpoczęła opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych zasadach.

Podstawa prawna:

art. 15zzb ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875

art. 46 pkt 41-42, art. 69, art. 76 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - Dz.U. z 2020 r. poz. 875

Agata Pinzuł

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych, redaktor "MONITORA księgowego"